TY - JOUR T1 - LOZAN GÖRÜŞMELERİ SIRASINDA MECLİSTE ORTAYA ÇIKAN II. GRUP MUHALEFETİ VE BASINA YANSIMASI AU - Salman Bolat, Bengül AU - Demiraslan, Tekin PY - 2013 DA - September DO - 10.1501/Tite_0000000388 JF - Atatürk Yolu Dergisi JO - AYOD PB - Ankara University WT - DergiPark SN - 1303-5290 VL - 14 IS - 53 LA - tr AB - Türk Milli Mücadelesi sırasında, 23 Nisan 1920’de açılan Türkiye BüyükMillet Meclisi, vatanın kurtuluşu ve milletin bağımsızlığını kendine temel amaçedinmiş milletvekillerinden oluşmakla birlikte, gerçekte bu milletvekilleri çok farklıgörüş ve fikirlere sahiptiler.Özellikle, Türk Milli Mücadelesinin zaferle sonuçlanmasından sonra, bu görüşayrılıkları daha net olarak ortaya çıkmış ve hemen her konuda fikir tartışmalarıgiderek artmıştır. Bu durum Meclis çalışmalarını yavaşlatmış ve Mustafa KemalPaşa’nın hemen her alanda hedeflediği amaçlara ulaşmasını zorlaştırmayabaşlamıştır. Bu nedenle, kurtuluş ve kuruluş aşamalarında hızlı karar almak veuygulamanın hayati öneme sahip olduğu bir dönemde, Mustafa Kemal Paşa dahahızlı kararlar almak ve Türkiye’yi hedeflediği noktaya biran önce ulaştırmak adına10 Mayıs 1921’de I. Grup da denilen, Anadolu ve Rumeli Müdafaa-i HukukGrubunu kurmuştur. Buna karşın, muhalefette kalanlar, Erzurum Mebusu HüseyinAvni Bey liderliğinde bir araya gelmişlerdir. Bu oluşum ise II. Grup olarakadlandırılmıştır.İki grup arasında hemen her konuda yaşanan tartışmalar özellikle bellikonularda yoğunlaşmıştır. Bunlardan birisi de Lozan Barış Görüşmeleri olmuştur.İki grup arasındaki bu tartışmalar, görüşmelerin başlaması ve heyet başkanı olarakİsmet Paşa’nın gönderileceği kararından başlayarak, görüşmelerin kesildiği 4Şubat- 23 Nisan 1923 tarihlerine kadar yoğun olarak devam etmiştir. Bu tartışmalaryoğunlukla Musul Meselesi ile iktisadi ve mali meseleler üzerinde olmuştur.Tartışmalar devam ederken, her iki grubunda onayı ile 1 Nisan 1923’te Meclisseçimlerinin yenilenmesi kararı alınmış ve seçimlerin sonucunda bağımsız olarakseçimlere katılan II. Grup üyeleri başarısız olmuştur. KW - Lozan KW - II. Grup KW - Muhalefet CR - Kitap ve Makaleler CR - TBMM Gizli Celse Zabıtları, Devre I, Cilt 3–4. CR - Arar, İsmail, Atatürk’ün İzmit Basın Toplantısı 16/17 Ocak 1923, Yenigün Yayınları, İstanbul 1997. CR - Atatürk, Mustafa Kemal, Nutuk, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara 1997. CR - Aydemir, Şevket Süreyya, Tek Adam Mustafa Kemal 1922–1938, Remzi Kitabevi, Cilt: 3, İstanbul 1999. CR - LOZAN GÖRÜŞMELERİ SIRASINDA MECLİSTE ORTAYA ÇIKAN … 57 CR - Demiraslan, Tekin, 1923 Milletvekili Seçimleri ve Basın (Hâkimiyet-i Milliye, Tanin, Tevhid-i Efkâr), (Ahi Evran Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi), Kırşehir 2013. CR - Demirel, Ahmet, Birinci Mecliste Muhalefet İkinci Grup, İletişim Yayınları, İstanbul 2011. CR - Goloğlu, Mahmut, Milli Mücadele Tarihi IV 1921–1922 Cumhuriyete Doğru, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2010. CR - …………………, Milli Mücadele Tarihi V 1923 Türkiye Cumhuriyeti, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, İstanbul 2011. CR - Güneş, İhsan, I. TBMM’nin Düşünce Yapısı (1920–1923), Türkiye İş Bankası Yayınları, İstanbul 2009. CR - …………………,“Müdafaa-i Hukuk Cemiyetinden Halk Fırkasına Geçiş”,Atatürk Araştırma Merkezi Dergisi, C.III, Sayı 8, Ankara 1987, s.427–442. CR - Kürkçüoğlu, Erol,”1923 Seçimleri”, Atatürk Üniversitesi Atatürk Dergisi, Cilt: I, Sayı: 3, Erzurum 1989, s.121–145. CR - Lozan Barış Konferansı, Tutanaklar, Belgeler, C.1–4, 3. Baskı, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul, 1993. CR - Temiz, Ahmet, Velid Ebuzziya’nın Mektuplarına Göre Lozan, (Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, Türk Tarihi Anabilim Dalı, Cumhuriyet Tarihi Bilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi) CR - Tunaya, Tarık Zafer, “Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükümeti’nin Kuruluşu ve Siyasi Karakteri”, İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: XXIII, Sayı 3–4, 1958 s. 227–247. CR - Tunçay, Mete, Türkiye Cumhuriyeti’nde Tek Parti Yönetiminin Kurulması 1923–1931, Cem Yayınevi, İstanbul 1992. CR - Gazete Yazıları CR - “Aradaki Ruh Hapis”, Hâkimiyet-i Milliye, 27 Şubat 1923. CR - “Büyük Millet Meclisi’nin Katiyyen Kabul Etmeyeceği Mesail Hangileridir”, Tevhid-i Efkâr, 1 Mart 1923. CR - “Erzurum Mebusu Hüseyin Avni Bey’in Beyanatı” Tevhid-i Efkâr, 30 Nisan 1923. CR - “Hakimiyet-i Milliye ve Havi Celseler” Hâkimiyet-i Milliye,, 5 Mart 1923. CR - “İkinci Bir Müzakereye Doğru”, Hâkimiyet-i Milliye, 8 Nisan 1923. CR - “İkinci Grubun da Gayesi Misak-ı Milli’dir” Tevhid-i Efkâr, 2 Mart 1923. CR - “Mebuslarımız Sulh Akdinden İstiklalimizin Tamamen Muhafazasını Düşünüyorlar” Tevhid-i Efkâr, 6 Mart 1923. CR - BENGÜL SALMAN BOLAT-TEKİN DEMİRASLAN 58 CR - “Meclisin Feshi Hakkında”, Tan, 5 Nisan 1923. CR - “Millet Meclisi’nde Bugünkü Mühim Müzakerat”,Tevhid-i Efkâr, 2 Mart 1923. CR - “Millet Meclisi’nde Yeni İntihabat”,Tanin, 2 Nisan 1923. CR - “Sulh İşleri” Tan, 1 Mart 1923. CR - “Sulhün İmzasını Beklerken” Tevhid-İ Efkâr, 23 Temmuz 1923. CR - “Sulh Meselesi Hakkında Ankara’da Münteşir Gazetelerin Neşriyatı”, Tevhid-i Efkâr, 6 Mart 1923. CR - “Tanin’in Neşriyatı Ankara’da Fena Tesir Etti” Tevhid-i Efkâr, 2 Mart 1923. CR - “Türkün Azim ve Himmetine Mağlup Oldular “, Tevhid-i Efkâr, 30 Temmuz 1923. CR - “Türkiye - Lehistan Muahedesi Nasıl İmzalandı?”, Tevhid-i Efkâr, 29 Temmuz 1923. CR - “Vatan Yolunda Birlik” Tan, 28 Şubat 1923. CR - “Vüzuha Doğru”, Tan, 7 Mart 1923. CR - “Yeni İçtima Senesi Münasebetiyle”, Tan, 1 Mart 1923. CR - Cahit, Hüseyin, “iktisadi ve Mali Mesailler”, Tanin, 27 Şubat 1923. CR - ……………......., “İntizar Devresi”, Tanin, 28 Şubat 1923. CR - ………………..., “Millet Meclisi’nde” Tanin, 1 Mart 1923. CR - ………………...., “Son Haberlere Göre”, Tanin, 2 Mart 1923. CR - ……………...…, “Lord Cruzon ve Sulh”, Tanin, 7 Mart 1923. CR - ………………..., “Cevabi Nota”,Tanin, 2 Nisan 1923. CR - ........................., “İntihabat ve Sulh”,Tanin, 4 Nisan 1923. CR - Ebuzziya,Velid, “Sulhün Sağlam Olması Lazımdır!”, Tevhid-i Efkâr, 1 Mart 1923 CR - ………...…., “İşleri Yine Karıştırdılar”, Tevhid-i Efkâr, 6 Mart 1923. CR - …………………., “Sulh Misakımıza Doğru” Tevhid-i Efkâr, 7 Mart 1923. CR - ………………..., “İyi mi fena mı?” Tevhid-i Efkâr, 2 Nisan 1923 . ………………...., “Yeni İntihabat”, Tevhid-i Efkâr, 3 Nisan 1923. CR - ………………...., “Büyük Millet Meclisi”, Tevhid-i Efkâr, 4 Nisan 1923. CR - …………………, “Grupların Fevkinde Vatan Vardır” Tevhid-i Efkâr, 7 Nisan 1923. CR - ……………..….., “Yeni İntihabatta Umde-i Esasiyemiz Ne Olmalıdır”, Tevhid-i Efkâr, 8 CR - LOZAN GÖRÜŞMELERİ SIRASINDA MECLİSTE ORTAYA ÇIKAN … 59 Nisan 1923. CR - ……………...…., “Sulh İşi Ne Oluyor” Tevhid-i Efkâr, 9 Nisan 1923. CR - ………………...., “Sulhten Ziyade Sulhe Muhtacız” Tevhid-i Efkâr, 15 Nisan 1923. CR - ……………..….., “Davamızı Nasıl Müdafaa Edebiliriz?” Tevhid-i Efkâr, 2 Mart 1923. CR - Nadi,Yunus, “ Mesele Mecliste” Anadolu’da Yenigün, 27 Şubat 1923. CR - Gazeteler CR - Anadolu’da Yenigün CR - Hâkimiyet-i Milliye CR - Tan CR - Tanin CR - Tevhid-i Efkâr UR - https://doi.org/10.1501/Tite_0000000388 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/617781 ER -