TY - JOUR T1 - Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Rolü ve Krizlerdeki Etkileri AU - Günal, Mehmet PY - 2019 DA - March JF - Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi JO - ODÜSOBİAD PB - Ordu University WT - DergiPark SN - 1309-9302 SP - 147 EP - 155 VL - 9 IS - 1 LA - tr AB - 1990’lı yıllarda farklı ülkelerde yaşanan ekonomik krizlerve 2008 yılında Amerika’dan dünyaya yayılan küresel ekonomik krizle birlikteadları daha fazla duyulmaya başlayan rating kuruluşları, dünya finans sektörüüzerindeki etkileri ve tartışmalı notları nedeniyle sıkça gündeme gelmektedir.S&P, Moody’s ve Fitch Ratings dünya çapındaki derecelendirme kuruluşlarıarasında en büyük oyuncular olarak görülmektedir. Bu üç büyük kuruluş,özellikle de son 10 yıldır yapmış olduğu derecelendirmelerindekitutarsızlıkları ve zamansızlıkları yüzünden birçok politikacı ve yatırımcıtarafından daha çok tartışılmaya ve sorgulanmaya başlamıştır. Krediderecelendirme sektöründe faaliyet gösteren üç büyük şirketin sadeceşirketlere, kuruluşlara ve ülkelere not vererek yatırımcılara ve borçlanıcılarayardım etmekten ziyade, bazı siyasi amaçlara hizmet ettiği yolunda şüpheler vetartışmalar artmıştır. Türkiye açısından baktığımızda 1994 ve 2000-2001 krizlerindede rating kuruluşları tartışılmış olmakla birlikte, son dönemde ABD’ninülkemize uyguladığı yaptırımlar ve buna bağlı olarak döviz kurlarının aniyükselişinin de etkisiyle daha çok tartışılır olmuştur. Bu çerçevede,çalışmamızda rating kuruluşlarına yapılan eleştiriler ve dünyada yaşanankrizlerdeki etkileri ile Türkiye’ye verdikleri notlar ve etikleri elealınmıştır.Dünya üzerinde yaşanan krizlerdikkate alındığında, derecelendirme kuruluşlarının verdiği notların yanıltıcıolduğu ve bu krizleri önceden öngörme kabiliyetlerinin olmadığı kanısı oluşmuştur.Yüksek not alan ülkelerin kısa süre sonra finansal krize girmeleri, şirketleriniflas etmeleri bu kurumların ekonomik çöküşlerdeki aktörlerden biri olarakgörülmesine neden olmuştur. Bu nedenle son zamanlarda bazı ülkelerin kendi kurduklarıderecelendirme kuruluşlarıyla ya da üç büyük kuruluş dışındaki kuruluşlarlaçalışmaya başladığı gözlemlenmektedir. KW - Rating KW - Kredi Derecelendirme KW - Rating Kuruluşları KW - Kriz CR - Amadau, N.R.S. (2009). The Systemic Regulation of Credit Rating Agencies and Rated Markets (Working paper no. 09/129). Washington DC: IMF. Ayaz, M. S. (2013). Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşları: Eleştirel Bir Bakış. Bilgesam. URL: http://www.bilgesam.org/incele/230/-uluslararasi-kredi-derecelendirme-kuruluslari--elestirel-bir-bakis/#.W5JJpkYzbcs Balmumcu, Ö. (2006) Küreselleşme Sürecinde Finansal Krizler ve Kamu Borç Stoku İlişkisi: Türkiye Örneği, Muğla Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi. BDDK. (2007). Sermaye Ölçümü ve Sermaye Standartlarının Uluslararası Düzeyde Uyumlaştırılması (Yeni Basel Sermaye Uzlaşısı) Basel Bankacılık Denetim Komitesi, Uluslararası Ödemeler Bankası, 34-37. Belkıs, S. (2014). Kredi Derecelendirmesi. Sermaye Piyasası Lisanslama Sicil ve Eğitim Kuruluşu, 7-11. Berber, A. B. (2013). Derecelendirme Kuruluşları, 3-5. URL: http://www.fitchratings.com.tr/ftp/derecelendirme/drc_23.pdf (E.T: 22.02.2009). Boyacıoğlu, M. A. (2005). Bankalarda Derecelendirme (Rating) ve Türk Bankacılık Sektörü Üzerine Ampirik Bir Çalışma ( Yayımlanmış Doktora Tezi), İstanbul: İktisadi Araştırmalar Vakfı, 114-115. Eren, E. (2010). Derecelendirme Kuruluşları Tarafından Verilen Notlar Sebebiyle Üçüncü Kişilerin Uğrayabileceği Zararlardan Kaynaklanan Sorumluluğun Hukuki Niteliği, BDDK Bankacılık ve Finansal Piyasalar, 4(2), 123-124. URL: https://www.bddk.org.tr/websitesi/turkce/Raporlar/BDDK_Dergi/9069erkan.pdf Ganguin, B., Bilardello, J. (2005). Fundamentals Of Corporate Credit Analysis. The McGraw-Hill Companies, 20. Gür, H.T., Öztürk, H. (2011). Ülke Riski, Derecelendirme Kuruluşları, Aksaklıklar ve Yeni Düzenlemeler. Sosyoekonomi Dergisi, 16(16), 69-77. Hoti, S., McAleer M. (2005). Modelling The Riskiness In Country Risk Ratings (First Edition). Netherlands: Elsevier B.V., 2. Jorion, P., Liu, Z., Shi, C. (2004), International Effects of Repulation FD: Evidence From Rating Agencies, University of California, s.7, URL: http://www.merage.uci.edu/~jorion/papers%5CregFD.pdf (E.T: 28.02.2009). Karagöl, E. T., Mıhçıokur, Ü. İ. (2012). Kredi Derecelendirme Kuruluşları: Alternatif Arayışlar, SETA Rapor. Ankara, 18, 28. SEC, Annual Report on Nationally Recognized Statistical Rating Organizations. 2017. URL: https://www.sec.gov/ocr/reportspubs/annual-reports/2017-annual-report-on-nrsros.pdf Meydan, C .(2010) Bağımsız Derecelendirme Şirketlerinin Kurumsal (şirket) Derecelendirme Yaklaşımları Çerçevesinde Bir Derecelendirme Uygulaması. Maliye-Finans Yazıları Dergisi, 86, 4-5. Nye, R. P., Eke, S. (2004). Türkiye’de Kredi Derecelendirmesi, Activeline. 38, 14. Papaikonomou, V. L. (2010). Credit Rating Agencies and Global Financial Crisis Need for a Paradigm Shift in Financial Market Regulation. Studies in Economics and Finance, 27(2), 162-163. Ryan, J. (2012). The Negative Impact of Credit Rating Agencies and Proposals for Better Regulation. Research Division EU Integration Stiftung Wissenschaft and Politik German Institute for International and Security Affairs, Berlin. Setty, G., Dodd, R. (2003). Credit Rating Agencies: Their Impact on Capital Flows to Developing Countries, Financial Policy Forum (Special Policy Report 6). Washington D.C: Derivatives Study Center. Şimşek, E. (2009). Global Krizin Suçlusu Derecelendirme Kuruluşları mı?, 22.04.2009. URL: http://ekonomi.haber7.com/ekonomi/haber/397120-global-krizin-suclusu-derecelendirme-kuruluslari-mi.pdf Toraman, C., Yürük M. F. (2014), Kredi Derecelendirme Kuruluşları ve Finansal Krizlere Etkileri, Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (3) 1, 127-154. Yazıcı, M. (2009). Kredi Derecelendirme Kuruluşlarının Önemi ve Denetimi. Maliye ve Finans Yazıları, 82, 4. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/odusobiad/issue//512179 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/679112 ER -