TY  - JOUR
T1  - SA'DU’LLÂH EL-HALVETÎ’YE ATFEDİLEN ANONİM  KASÎDE-İ BÜRDE ŞERHİNE GÖRE NEFSİN MAHİYETİ VE ÖZELLİKLERİ
AU  - Taşdemir, Mine
PY  - 2019
DA  - February
DO  - 10.33404/anasay.522278
JF  - Anasay
PB  - İshak KÜÇÜKYILDIZ
WT  - DergiPark
SN  - 2587-2001
SP  - 169
EP  - 188
IS  - 7
LA  - tr
AB  - Kasîde-iBürde adıyla şöhret bulan na’t-ı nebevi Türk İslâm Edebiyatı’nda önemli biryere sahiptir. İmâm Bûsîrî’ninkaleme aldığı bu kasîde birçok şarih tarafından kısa yahut uzun bir şerhedilmiştir. Kasîde-i Bürde’nin bu kadar rağbet görerek şerh edilmesinin çeşitlisebepleri vardır: Bunlardan ilki, konusunun Hz. Peygamber’e duyulan sevgidenkaynaklanıyor olmasıdır. Bir diğeri ise, şiirin yazılmasına sebep olan meşhur rüyaolayıdır.SaǾdu’llâh el-Halvetî’ye atfedilen ancak bir mürîdineait olan anonim bir Kasîde-i Bürde şerhinde, “Nefs ve Hevâ” konularına çokçadeğinildiği tespit edilmiştir. Bu mesele ilk elden şâirin hâdiselere yaklaşımbiçimiyle ilgilidir. Makalemizde öncelikli olarak nefs ve hevâ sözcüklerininanlamları verilerek, bu iki kavramın genel olarak mahiyeti ve özellikleriüzerinde durulmuştur. Ardından “Nefs ve Hevâ” kavramlarının söz konusu şiirdeve tabiatıyla şerhinde geçtiği yerlerden örnekler sunulmuştur. Alıntılanancümlelerin kısaca tahlilinin yapılmasına dikkat edilmiştir.Buçalışmayla tasavvufun yapı taşlarından olan Nefs ve Hevâ konularına sıkça yerverilmesi üzerinden, Kasîde-i Bürde adlı eserin, tasavvuf ilmiyle olanyakınlığına dikkat çekmek amaçlanmıştır.Anahtar Kelimeler: Nefs, Hevâ, Kasîde-iBürde, Şerh, SaǾdu’llâh el-Halvetî.
KW  - Nefs
KW  - Hevâ
KW  - Kasîde-i Bürde
KW  - Şerh
KW  - Sâ'du'llâh El-Halvetî
N2  - Kasîde-iBürde has an important place in the Turkish Islamic Literature.This poemwritten by Imâm Bûsîrî has been commented by many annotator. There are severalreasons why the Kasîde-i Bürde has been so commented as so popular. The firstof these is the love of The Prophet. Another one is the famous dream event thatcaused to the writing of poetry.Kasîde-iBürde whose anonymous commentary belonging to his one of disciple had beenanalyzed is attributed to SaǾdu’llâhel-Halvetî. There is a detection of mentioning about the subjects of “Nafs andFad” a lot in that cmmentary. In this article, by givenprimarily the meaningsof the words such as nafs and fad, in general this two concepts’ nature andcharacterıstics had been mentioned. Subsequently, the examples of the conceptsof m Nafs and Fad are in the poem and commentary are presented.Thisarticle had paid attention to the quoted sentences being analyzed briefly.Through this study, one of the building stones of Sufism, Nafs and Fad issuesare frequently mentioned, it has been drawn attention to the closeness thepiece Kasîde-i Bürde towards Sufism discipline.KeyWords: Nafs, Kasîde-i Bürde, Commentary, SaǾdu’llâh el-Halvetî.
CR  - Sâ’du’llâh el-Halvetî’ye İsnad Edilen Anonim Kasîde-i Bürde Şerhi,  Süleymaniye Kütüphanesi, Fatih 3976.ASLAN, Abdülgaffar (2006) “Hevâ Kavramı Üzerine –Kur’an Perspektifinden Bir İnceleme-, Review of the Faculty of Divinity, University of Süleyman Demirel, 55-68.AYDIN, Hüseyin (1999) “Kusta b. Luka ve Ruh ile Nefs Ayrım Arasındaki Ayırım Adlı Kitabı”, Ankara Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi Prof. Dr. Necati Öner Armağanı, 387-402.AYNİ, Mehmet Ali (1930, Şubat), “(Nefs) Kelimesinin Manaları”,  Darülfünun İlahiyat Mecmuası Tarihî, içtimâî, dinî, felsefî, 46-50.CEYLAN, Ömür (2010) “Şerh (Türk Edebiyatı)”, DİA, İstanbul, C. 38, 565-568.CORA, Mustafa (2013) “Kur’ân’a Göre Hevâ Kavramı”, İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 55-89.COŞAN, Esat  (1989)  “İslâm’da Nefis Terbiyesi”, Kutlu Doğum Haftası 12-17 Ekim 1989”, Türkiye Diyanet Vakfı, 163-179.COŞKUN, İbrahim (2005) “Fahreddin er-Râzî’ye Göre Nefs (Ruh)’in Mahiyeti ve Ölüm Sonrası Durumu”, Dicle Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi Hakemli Dergi, 1-17.ÇAĞRICI, Mustafa  (1998), “Heva”, DİA, İstanbul, C. 17, 274-276.ÇATAK, Adem (2012), “Şeyh İslam’ın Mu’inü’l-Mürîd Adlı Eserindeki Bazı Tasavvufi Kavramlar”, Turkish Studies, İnternational Periodical For The Languages, Literature and History of Turkish or Turkic Volume , 279-303.DODURGALI, Abdurrahman  “Nefs ve Eğitimi”, Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, 75-82.HALİLOVİÇ, Saffet (2017) “İslam’da ‘Nefs’ Tezkiyesinin Önemi”, II. Uluslar arası Hacı Bayram-ı Veli Sempozyumu Bildiriler Kitabı 2, Ankara Kalem Neşriyat, 03-04 Mayıs 2017, 504-505.İBİŞ, Fatih (2012, Temmuz-Aralık)  “Kur’an Bağlamında Nefs Olgusu ve İnsanın Teo-Ontolojik Yapısı Üzerine Bir Deneme”, Toplum Bilimleri Dergisi, 235-246.KURT, Hüseyin (2006, Ocak-Haziran)  “Mehmed Efendi’ye Göre Nefsin Mahiyeti ve Özellikleri”, Harran Ün. İlahiyat Fak. Dergisi, 105-122.MERMER, Kenan (2018) “Klâsik Şerh Geleneğinde Üslûp –Kasîde-i Bürde Örneği-”, İstanbul: İz Yayıncılık.ŞENSOY, Sedat (2010), “Şerh”, DİA, İstanbul, C. 38, 555-558. TEK, Abdurrezzak (2013) “Alvarlı Efe Hazretleri’nin Dîvânı’nda Tasavvufî Kavramlar”, Uluslar arası Hâce Muhammed Lutfî (Alvarlı Efe) Sempozyumu (25-26 Nisan 2013, Erzurum) Bildiriler, Editör: Cengiz Gündoğdu, Erzurum 2013, 167-177.TÜRKER, Ömer (2006), “Nefis (İslâm Düşüncesi)”,  DİA, İstanbul, C. 32, 529-531.ULUDAĞ, Süleyman (2006), “Nefis”,  DİA, İstanbul, C.32, 526-529.UYAR, Mehmet (2016), “Tasavvufta Kavramlar Arasındaki Anlamsal Bağların Mahiyeti Üzerine Bir Deneme: Nefs ve İlgili Kavramlar Örneği”, Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 167-195.
UR  - https://doi.org/10.33404/anasay.522278
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/660040
ER  -