TY - JOUR T1 - Etik Bir Değer Olarak Utanç Duygusu İnsan Olmanın Dayanılmaz Sessizliğİi AU - Yılmaz, Sıdıka PY - 2019 DA - June DO - 10.31123/akil.529041 JF - Akdeniz Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi JO - Akdeniz İletişim PB - Akdeniz University WT - DergiPark SN - 2619-9718 SP - 623 EP - 642 IS - 31 LA - tr AB - İnsan psikolojik birvarlık olarak hayatın içinde bir şeylerden hep utandı ve utanmaya da devam ediyor.Bu yüzden bu hissi/ bu hâli anlamaya yönelik çaba insanı anlama konusundamerkezi/önemli bir yerde duruyor. Bir taraftan bir baskı unsuru olarak işleyenama aynı zamanda da insan ile insan arasındaki ilişkinin incelikli yerlerindedolanması itibariyle utanma üzerine düşünmek haklı bir ilgi olarak duruyorkarşımızda. Hayat değiştikçe hiçkuşkusuz utanmayla kurduğumuz ilişki de değişip dönüşüyor. İnsanlık tarihi buanlamda bir yanıyla da utanmalar tarihidir; çocukluktan itibaren sosyal alansınav alanı gibi işler. Davranışlarımızın nasıl olması gerektiğini tartıpbiçerken bir taraftan deneyimin sonsun evreninde kendimize yer edinir, keskindavranışlar edindiğimizin farkına bile varamayız; öğrenilmiş olan bir yerlereyerleşmiştir. İçinde bulunduğumuz topluluk duygularımızın haritasını belirlemekonusunda son derece güçlüdür ve bizim yerleşeceğimiz alanın neresi olduğukonusunda bize yol gösterir. Bu harita aynı zamanda etik kodların belirlendiğiyerdir. İnsani bir hâl olarak utanma bu nedenle aynı zamanda etik kodlarıniçinde yeşerir, belirir. Yetişkin insan olmak utanmayla olan ilişkimizideğiştirip dönüştürse de geçmişte deneyimlenmiş utanç hikâyeleri duygusalevrenimizin bir parçası olarak derinliklerimizde bir yerlerde kalır.Modern çağ insana daha iyi bir hayat vadederken,aklımızla bunu gerçekleştirebileceğimize de inandırmıştı. Gelinen durumda,Bauman’ın vurguladığı gibi günümüz insanı hiçbir yükümlülük altına girmekistemeyerek, insani pek çok sefalet üretmektedir (Bauman, 2005: 22). Bu oluşanhal/sefalet durumu giderek daha çok bireyselleşen bireyler yaratırken, insanile insan arasındaki ilişkide etik değerlerde bir eksen kaymasına nedenolduğunu söyleyebiliriz. Bu nedenle utanma kimi ve çoğu zaman bir hasletedönüşürken; aynı zamanda da tarihsel sürecin iktidar ilişkilerini yenidenüreten bir alanda kendini var ettiği için, sorgulanması gereken bir durumolarak çıkıyor karşımıza. Çalışma insan ve utanma arasındaki bu karmaşık alanınkimi yerlerini görebilme ve anlama çabasıdır. Ege Üniversitesi İletişimFakültesi İletişim Etiği Dersi kapsamında çeşitli yıllarda utanç bir sınavsorusu olarak sorulmuştur. Çalışma öğrencilerin sınav kağıtlarında utanmaylailgili anlatılarının değerlendirilmesi üzerinedir KW - Utanma KW - çocukluk KW - iletişim ve utanma CR - Agamben, G. (2010). Çocukluk ve Tarih- Deneyimin yıkımı üzerine bir deneme, (Çev., Betül Parlak), Kanat: İstanbul. CR - Arendt, H. (1994). İnsanlık Durumu, (Çev., Bahadır Sina Şener), İstanbul: İletişim CR - Arendt, H. (1997). Şiddet Üzerine, (Çev., Bülent Peker), İstanbul: İletişim CR - Atılgan,Y. (2014). Aylak Adam, YKY: İstanbul CR - Augê, M. (1999). Unutma Biçimleri, (Çev., Mehmet Sert), Om: İstanbul CR - Bauman, Z. (2005). Bireyselleşmiş Toplum, (Çev., Yavuz Alagon), İstanbul: Ayrıntı CR - Benjamin, W. (2006). Son Bakışta Aşk, (Çev., Nurdan Gürbilek), İstanbul: Metis CR - Bergson, H. (1947). Yaratıcı Tekâmül, (Çev., Mustafa Şekip Tunç), Ankara: Milli Eğitim Basımevi CR - Bergson, H. (2017). Yaratıcı Tekâmül, (Çev., Mustafa Şekip Tunç), İstanbul: Dergâh CR - Bond, E. (1986). “Şiddet Üzerine”, Adam Sanat, (Çev., Cevat Çapan), Sayı:6, s:16-26 CR - Boudelaire, C. (2007). Paris Kasveti, (Çev., Hasan Anamur, Beki Haleva), İstanbul: Kırmızı. CR - Bourdieu, P.,Wacquant, L. (2012). Düşünümsel Bir Antropoloji İçin Cevaplar, (Çev., Nazlı Ökten), İstanbul: İletişim. CR - Calhoun, C. (2014). “Bourdieu Sosyolojisinin Ana Hatları” Ocak ve Zanaat, Pierre Bourdieu Derlemesi, (Der.) Güney Çeğin, Çeğin Güney, Göker Emrah, Arlı Alim, Tatlıcan Ümit İstanbul: İletişim. 77-127 CR - Connerton, P. (1999). Toplumlar Nasıl Anımsar, (Çev., Alâaddin Şenel), İstanbul: Ayrıntı CR - Duerr, H., P. (1999). Çıplaklık ve Utanç Uygarlaşma Sürecinin Miti, (Çev., Tarhan Onur, Ankara: Dost.Eagleton, T (1996). İdeoloji , (Çev., Muttalip Özcan), İstanbul: Ayrıntı CR - Finkielkraut, A. (1995). Sevginin Bilgeliği, (Çev., Ayşen Ekmekçi), İstanbul: AyrıntıFreud, S. (1975). Kitle Psikolojisi, (Çev., Kâmuran Şipal), İstanbul: Bozak Yayınları CR - Goffman, E. (2018). Karşılaşmalar, Etkileşim Sosyolojisinde İki Çalışma, (Çev., Sercan Çalcı), Ankara: Heretik.Habermas, J. (2001). İletişimsel Eylem Kuramı, (Çev., Mustafa Tüzel), İstanbul: Kabalcı CR - Hall, S. (1992). “Introduction to Media Studies at the Center”, Culture, Media, Language, Stuart Hall, Dorothy Hobson, Andrew Lowe and Paul Willis (ed.), Routledge, London. 117-12. CR - Halbwachs, M. (1992). On Collective Memory, Edited, Translated, and with an Introduction by.: Lewis A. Coser, The University of Chicago Press: Chicago and London. CR - Halbwachs, M. (2018). Kollektif Bellek, (Çev., Zuhal Karagöz), Pinhan: İstanbul CR - Hatchkiss, S. (2014). Narsistik Bir Dünyada Hayatta Kalma Rehberi, (Çev., Ahmet B. Pekiner), İstanbul: Kuraldışı. CR - Heller, A. (2006), Bir Ahlak Kuramı, (Çev., Abdullah Yılmaz, Koray Tütüncü, Ertürk Demirel), Ayrıntı: İstanbul. CR - Huizinga, J. (1995). Homo Ludens, (Çev., Mehmet A. Kılıçbay), İstanbul: Ayrıntı. CR - Jay, M. (2012). Deneyim Şarkıları, (Çev., Barış Engin Aksoy), İstanbul: Metis CR - Koçak, G. (1997). Gözlerindeki şu hüznü gidermek için ne yapmalı?, İstanbul: Oğlak CR - Leopardi, G. (2001). Hisseli Kıssalar, (Çev., Kemal Atakay), İstanbul: YKY CR - McCullers, C. (1991). Küskün Kahvenin Türküsü, (Çev., İpek Babacan), İstanbul: İletişimMetis. CR - Pavese, C. (2005). Yaşama Uğraşı, (Çev., Cevat Çapan), İstanbul: Can. CR - Pessoa, F. (2015). Huzursuzluğun Kitabı, (Çev., Saadet Özen), İstanbul: Can. CR - Randall, W. (1999). Bizi “Biz” Yapan Hikayeler, (Çev., Şen Süer Kaya), İstanbul: Ayrıntı. CR - Rousseau, J. J (2008) İtiraflar (1. Cilt), (Çev., Serkan Özburun), İstanbul: Kaknüs. CR - Sennett, R. (2002) Karakter Aşınması, (Çev., Barış Yıldırım, İstanbul: Ayrıntı. CR - Sponville, A., C. (2012) Büyük Erdemler Risalesi, (Çev., Işık Ergüden), İstanbul: İletişim. CR - Tatlıcan, Ü. ve Çeğin, G. (2014). “Bourdieu ve Giddens: Habitus veya Yapının İkiliği” Ocak ve Zanaat, Pierre Bourdieu Derlemesi, (der.) Çeğin, G., Göker, E., Arlı, A., Tatlıcan, Ü. içinde. İstanbul: İletişim.303-366. CR - Tura, S.,M. (2015). Madde ve Mana- Rasyonalitenin Kökeni, İstanbul: Metis CR - Yılmaz, S. (2012). “Her İletişim Bir Mahremiyet İhlalidir ve Her Mahremiyet İhlalinin Bir Haber Değeri Vardır”, Der. Hüseyin Köse, Medya ve Mahrem, Ayrıntı: İstanbul UR - https://doi.org/10.31123/akil.529041 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/760544 ER -