@article{article_531807, title={AHP Metoduyla Yer’e Özgü Mimari Tasarım Kriterlerinin Öncelik Sırasının Belirlenmesi}, journal={Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi}, volume={23}, pages={169–180}, year={2019}, DOI={10.19113/sdufenbed.531807}, author={Yıldız Kuyrukçu, Emine and Alkan, Ahmet}, keywords={Architectural design,Place-specific design Critical regionalism,Kenneth Frampton,AHP}, abstract={
20.
yüzyılda küreselleşme ile mimari tasarımın yerle olan ilişkisi kopmuş, her
türlü bölgesel sınır ortadan kalkmıştır. Bu bağlamda mimarlık, bölgesel bir
olgu olmaktan çıkmış, artık sınırları olmayan evrensel bir olgu haline
gelmiştir. Çalışma, ‘mimari tasarım-yer’
ilişkisini doğru kurmanın yani yerin ruhunun somutlaştırılmasının yolu olarak Eleştirel Bölgeselciliğin çözüm
olabileceğini savunmaktadır. ‘Eleştirel
Bölgeselcilik (Critical Regionalism)’ yaklaşımında ‘yer’e ait değerlerle, çağdaş yer yönelimli tasarım yapmak
amaçlanmaktadır. Çalışma kapsamında Eleştirel Bölgeselcilik kavramını
geliştiren Kenneth Frampton’ın 1987’lerde söylemleştirdiği 10 maddesi
yorumlanarak dokuz kriter belirlenmiş ancak bu kriterlerin günümüz koşullarında
yetersiz olduğu düşünülerek tarafımızdan dört kriter eklenerek “bir yapıyı eleştirel rejyonalist-o yer’e
(bölgeye) ait” olarak nitelendirebilmenin on üç evrensel kriteri, dört grup
halinde ortaya konulmuştur. Çalışmanın asıl amacı bir yapının eleştirel
rejyonalist-o yer’e (bölgeye) ait olarak adlandırılabilmesi için hangi
kriterlerin etken olduğu ve bu kriterlerin öncelik sıralamasını tespit
etmektir. Bu doğrultuda doktor unvanına sahip Selçuk Üniversitesi, Gazi
Üniversitesi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden Restorasyon Anabilim Dalı,
Mimarlık Tarihi Anabilim Dalı, Bina Bilgisi Anabilim Dalında görevli toplam 34
uzmandan, bir tasarımın o yere ait olarak algılanmasında belirlenen kriterlerin
ne kadar etken olduklarını puanlamaları istenmiştir. Sonuçlar AHP (Analitik
Hiyerarşi Prosesi) metoduyla analiz edilmiş ve çalışma kapsamında ortaya
konulan kriterlerin geçerliliği ve tüm bu kriterlerin öncelik sırası
belirlenerek “bir yapıyı eleştirel
rejyonalist-o yer’e (bölgeye)” ait olarak nitelendirmede öncelikli
kriterler tespit edilmiştir.
|