TY - JOUR T1 - Adana ilinde maksimum ve minimum sıcaklıkların gidiş analizi TT - Trend analysis of the maximum and minimum temperature in Adana AU - Özfidaner, Mete AU - Uçan, Duygu AU - Topaloğlu, Fatih PY - 2019 DA - August DO - 10.29136/mediterranean.536973 JF - Mediterranean Agricultural Sciences PB - Akdeniz University WT - DergiPark SN - 2528-9675 SP - 237 EP - 241 VL - 32 IS - 2 LA - tr AB - Küreseliklim değişikliği yaygın olarak sıcaklık, yağış, buharlaşma, nem, güneşlenmeşiddeti, rüzgâr gibi parametreler üzerinde yapılan çalışmalar sonucunda tespitedilebilmektedir. Bu parametrelerden hava sıcaklığı ve yağış, genellikle iklimdeğişikliği konusunda diğer parametrelere göre daha fazla öneme sahiptir. Buçalışmada Adana ilinde aylık maksimum ve minimum sıcaklıklardaki olası gidişinbelirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla Adana’da bulunan 17351 (Adana) numaralıistasyona ait 59 yıllık (1960–2018) minimum ve maksimum sıcaklık verileriningidişini belirlemek için parametrik olmayan Mann-Kendall sıra korelasyon testiuygulanmıştır. Çalışmada elde edilen sonuçlar incelendiği zaman, maksimumsıcaklıklarda 7 defa artış eğilimi belirlenmiştir. Adana istasyonunda önemliartış eğilimi Şubat ve Ağustos ayında görülmüştür. Ayrıca Mayıs-Temmuz ve Kasımaylarında azalma eğilimleri tespit edilmiştir. Yıllık maksimum sıcaklık verilerindeartma eğilimi önemsiz bulunmuştur. Minimum sıcaklık verilerinde ise yıl boyuncaartış eğilimleri bulunmuştur. Özellikle yaz ve sonbaharın başlangıcında minimumsıcaklıklarda önemli artışlar belirlenmiştir. Yıllık minimum sıcaklıklardaistasyonda önemli artış gözlemlenmiştir. KW - Sıcaklık KW - Gidiş KW - Mann-Kendall sıra korelasyon testi N2 - Global climate change can be identified as a resultof studies on parameters such as temperature, precipitation, evaporation,humidity, sun intensity, and wind. Temperature and precipitationamong these parameters are generally more important than the others on climatechange. In this study, determinationof possible monthly maximum and minimum temperatures in Adana were aimed.For this purpose the non-parametricMann-Kendall rank correlation test was applied to determine the trends in minimumand maximum temperatures data 59 years between 1960-2018 collected at 17351 numberedstation (Adana). When the results obtained in the study were examined, themaximum temperature in the test results were determined in the tends toincrease 7 times. Significant upward trends were observed in Adana station inFebruary and August. Also decreasing trend in May-July and October -Novemberwere identified. The annual maximum temperature had not significant increasingtrend in the data. In the Adana station, the minimum temperature data was foundan upward trend throughout the year. Significant increases were determined atminimum temperatures, especially summer and at the early autumn. A significantincrease in the station was observed at annual minimum temperatures. CR - Anonim (2014) Ankara Ticaret Odası (ATO) Küresel ısınma kıskacında Türkiye Raporu http://www.atonet.org.tr/yeni/index.php?p=303&l=1. Erişim 2016. CR - Çiçek İ, Doğan U (2005) Ankara’da şehir ısı adasının incelenmesi. Coğrafi Bilimler Dergisi 3(1): 57‐72. CR - Efe B, Toros H, Deniz A (2015) Türkiye geneli yağış ve sıcaklık verilerinde eğilimler ve salınımlar. VII. Atmospheric Science Symposium. CR - Erlat E (1998) 1998: Küresel kayıtlardaki en sıcak yaz mı? Cumhuriyet Bilim Teknik Dergisi 602: 10. CR - Erlat E (1999) İzmir’de maksimum sıcaklıklar ve sıcak dalgaları. Ege Cografya Dergisi 10: 125-148. CR - Gebert WA, Krug WR (1996) Streamflow trends in Wisconsin’s driftless area. Water Resources Bulletin 32(4): 733-744. CR - IPCC (2007) Summary for policymakers. In: Climate change 2007: The physical science basis. Contribution of working group I to the fourth assessment report of the ıntergovernmental panel on climate Ccange [Solomon S, D Qin, M Manning, Z Chen, M Marquis, KB Averyt, M Tignor and HL Miller (Eds.)]. Cambridge University Press, Cambridge, United Kingdom And New York, NY, USA. CR - Kadıoglu M (1997) Trends in surface air temperature data over Turkey. International Journal of Climatology 17: 511-520. CR - Karabulut M (2012) Doğu Akdeniz’de ekstrem maksimum ve minimum sıcaklıkların trend analizi. KSÜ Doğa Bil. Der. Özel Sayı, 2012 37-44. CR - Kömüşçü AÜ (1998) An Analysis of the fluctuations in the long‒term annual mean air temperature data of Turkey. International Journal of Climatology 18(2): 199–213. CR - Özfidaner M (2007) ‘‘Türkiye yağış verilerinin trend analizi ve nehir akımları üzerine etkisi’’ Çukurova Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, Adana, s. 73. CR - Özfidaner M, Şapolyo D, Topaloğlu F, Baydar A (2015) Mersin ilinde maksimum ve minumum sıcaklıların gidiş analizi. 12. Kültürteknik Sempozyumu Antalya. CR - Özfidaner M, Şapolyo D, Topaloğlu F (2016) İç Anadolu bölgesi yağış verilerinin gidiş analizi. Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi TARGİD Özel Sayı 161-168 2016 doi: 10.17100/nevbiltek.33972. CR - Salinger MJ, Griffths GM (2001) Trends in New Zealand daily temperature and rainfall extremes. International Journal of Climatology 21: 1437-1452. CR - Tayanç M, Karaca M, Yenigün O (1997) Annual and seasonal air temperature trend patterns of climate change and urbanization effects in relation to air pollutants in Turkey. Journal of Geophysical Research 102: 1909-1919. CR - Topaloğlu F (2006a) Regional trend detection of Turkish river flows. Nordic Hydrology, 37 (2): 165-182. CR - Topaloğlu F (2006b) Trend detectıon of streamflow variables in Turkey. Fresenıus Envıronmental Bulletın 15(7): 644–653. CR - Topaloğlu F, Özfidaner M (2012) "Regional trends of precipitation in Turkey", Fresenius Environmental Bulletin vol. 21, pp. 2908-2915. CR - Topaloglu F, Irvem A, Özfidaner M (2012) Re-evaluation of trends in annual streamflows of turkısh rivers for the period 1968-2007. Fresenius Environmental Bulletin Vol.21 No.8 pp. 2043–2050. CR - Türkeş M (1995) Türkiye’de yıllık ortalama hava sıcaklıklarındaki değişimlerin ve eğilimlerin iklim değişikliği açısından analizi. Çevre ve Mühendislik Dergisi, Ankara, 9: 9-15. CR - Türkeş M, Sümer UM, Kılıç G (1995) Variations and trends in annual mean air temperatures in Turkey with respect to climatic variability. International Journal of Climatology 15: 557-569. CR - Türkeş M, Sümer UM, Kılıç, G (1996) Observed changes in maximum and minimum temperatures in Turkey. International Journal of Climatology 16: 463-477. CR - Türkeş M (2000) Küresel ısınma: yeni rekorlara doğru. Cumhuriyet Bilim Teknik Dergisi 673: 20-21. CR - Türkeş M, Sümer UM, Demir İ (2002) Türkiye'nin günlük ortalama, maksimum ve minimum hava sıcakları ile sıcaklık genişliğindeki eğilimler ve değişiklikler. Prof. Dr. Sırrı Erinç Anısına Klimatoloji Çalıştayı, 11-13 Nisan 2002, İzmir, 89-106. CR - Türkeş M, Sümer UM (2004) Spatial and temporal patterns of trends and variability in diurnal temperature ranges of Turkey. Theoretical and Applied Climatology 77: 195-227. CR - Yamanoğlu GÇ (2006) Türkiye'de küresel ısınmaya yol açan sera gazı emisyonlarındaki artış ile mücadelede iktisadi araçların rolü. Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara. CR - Yue S, Wang CY (2002) Regional streamflow trend detection with consideration of both temporal and spatial correlation. International Journal of Climatology 22: 933-946. UR - https://doi.org/10.29136/mediterranean.536973 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/740743 ER -