TY - JOUR T1 - Turgut Uyar’ın “Bir Barbar Kendin Tartar Bir Barbar Aşağlarda,” Şiirine Felsefi Bir Yaklaşım AU - Özmakas, Utku PY - 2015 DA - December DO - 10.32704/erdem.537376 JF - Erdem PB - Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı WT - DergiPark SN - 1010-867X SP - 73 EP - 86 IS - 69 LA - tr AB - Bu makalede, İkinci Yeni’nin önde gelen isimlerinden Turgut Uyar’ın“Bir Barbar Kendin Tartar Bir Barbar Aşağlarda,” adlı şiiri felsefi kavramlar ışığında incelenecektir. Uyar’ın şiiri genellikle “umutsuz” ya da“mutsuz” olarak değerlendirilmiş olsa da, çok daha geniş bir çerçeveyeve çağını farklı açılardan kavrayan bir zenginliğe sahiptir. Bunu kavramak içinse felsefenin söz dağarına başvurmak gerekir. Bu bağlamdasöz konusu şiirdeki iki temel tema ele alınmıştır. Bunlardan birincisi,felsefenin sanatın en temel özelliklerinden biri saydığı “arınma” kavramıyla ilişkilidir. İkincisiyse, filozofların sık sık eleştiri oklarına maruzkalan “kahramanlık ideolojisi”dir. Uyar, bu şiirinde öncelikle çağınındeğerleriyle çatışma yaşayan bir bireyin arınma çabasını anlatır. Buarınma, bireyin –felsefenin ilk buyruğu olan– kendisini bilme sürecininvazgeçilmez bir parçasıdır. Bilindiği üzere, toplumsal ve etik değerlerarasındaki çatışmalar genellikle trajik kahramanların doğuşuna nedenolur. Uyar’ın söz konusu şiirde ele aldığı ikinci öge de doğrudan bununla ilişkilidir. Şair, bu çatışmadan bir kahraman yaratma eğiliminieleştirerek, genel olarak “kahraman” figürünün altını oyar. Sonuçolarak, bu makalede Uyar’ın insanlık tarihinin en eski meselelerindenikisini nasıl ele aldığı felsefi bir yaklaşımla gösterilmeye çalışılacaktır. KW - Turgut Uyar KW - felsefe KW - şiir KW - arınma KW - kahramanlık CR - Agamben, Giorgio (2013). “Çağdaş Nedir?”, Çev. Utku Özmakas, kampfplatz 2, s.95- 106. CR - Akal, Cemal Bâli (2012). İktidarın Üç Yüzü, Ankara: Dost Kitabevi Yayınları. CR - Cöntürk, Hüseyin (2006). Çağının Eleştirisi, Birinci Kitap, Haz. Ege Berensel, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. CR - Derrida, Jacques (1978). Writing and Difference, Çev. Alan Bass, Londra: Routledge. CR - Foucault, Michel (2012). Bilme İstenci Üzerine Dersler, Çev. Kerem Eksen, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları. CR - Koçak, Orhan (2011). Bahisleri Yükseltmek, İstanbul: Metis Yayınları. CR - Lermontov, Mihail (2009). Zamanımızın Bir Kahramanı, Çev. Ülkü Tamer, İstanbul: Can Yayınları. CR - Sophokles (2013). Kral Oidipus, Çev. Bedrettin Tuncel, İstanbul: Türkiye İş Bankası Yayınları. CR - Uyar, Turgut (2004). Büyük Saat, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. —— (2009a). “Her Çağda Yenilenen”, Korkulu Ustalık, Haz. Alâattin Karaca, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s.86-87. —— (2009b). “Şiirdekiler -I-”, Korkulu Ustalık, Haz. Alâattin Karaca, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s.88-90. —— (2009c). “Çağını Yitirmek”, Korkulu Ustalık, Haz. Alâattin Karaca, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s.117-119. —— (2009d). “Şiirde Şairane’ye Hep Karşı Oldum”, Korkulu Ustalık, Haz. Alâattin Karaca, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, s.528-532. UR - https://doi.org/10.32704/erdem.537376 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/666361 ER -