TY - JOUR T1 - Tanzimat Tiyatrosunda Avrupalı Kadınlar ve “İffet” Meselesi TT - European Women and the Matter of “Chastity” in Tanzimat Theatre AU - Altıkulaç Demirdağ, Refika PY - 2014 DA - June DO - 10.32704/erdem.537402 JF - Erdem PB - Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı WT - DergiPark SN - 1010-867X SP - 19 EP - 28 IS - 66 LA - tr AB - Tanzimat döneminde yazılmış tiyatro oyunlarının bazılarının konusu Avrupa’da ve Avrupalılar arasında geçer. Bu oyunlardaki kadınkahramanlar bir Osmanlı ya da Müslümandan farklı özellikler göstermezler. Tanzimat döneminde imkânsız aşk konusu sıkça işlenentemalardan olmuştur. Kadın kahramanlar sadık ve iffetlidirler. Yazarlar, yarattıkları kadın kahramanların okur ve izleyici için örnek teşkiledecek tipte olmasına özen göstermişlerdir. Dolayısıyla, oyunlardakiAvrupalı kadınlar okur ve izleyici için örnek teşkil eden kahramanlardır. Bu durum Tanzimat yazarlarının, Avrupa’nın ve Avrupalının kültür kimliğini farklı algılamadığını gösterir. Bu konu, Ahmet MithatEfendi’nin Hükm-i Dil, Recâi-zade Mahmut Ekrem’in Afîfe Anjelikve Abdülhâk Hâmid Tarhan’ın Cünûn-ı Aşk adlı eserlerinde açık birbiçimde görülebilir. KW - Tanzimat edebiyatı KW - Tanzimat tiyatrosu KW - Avrupa KW - kadın kahramanlar KW - iffet N2 - Some theater plays that were written in Tanzimat period, take placein Europe and between Europeans. Heroines in these plays do not exhibit different properties from Ottoman or Muslim women. DuringTanzimat period, the subject of impossible love had been one of thefrequently handled topics. Heroines are chaste and faithful. The authors take care that heroines are exemplary for the reader and the viewer. Therefore, the European women in these plays are heroines whichconstitute a sample proving that the authors of Tanzimat period do notperceive the cultural identity of Europe and Europeans differently. Thatis visible in Ahmet Mithat Efendi’s Hükm-i Dil, Recâ-izade MahmutEkrem’s Afîfe Anjelik, and Abdülhâk Hâmid Tarhan’s Cünûn-ı Aşk. CR - Ahmet Midhat Efendi (1998). Hükm-i Dil, İstanbul: Dergâh Yayınları. CR - Altıkulaç Demirdağ, Refika (2010). “Abdülhak Hâmid’in Eserlerinde Millî ve Felsefî Unsurlar”, yayımlanmamış doktora tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi. CR - Esen, Nüket (2010). Modern Türk Edebiyatı Üzerine Okumalar, İstanbul: İletişim Yayınları. CR - Has-Er, Melin (2000). Tanzimat Devri Türk Romanında Kadın Kahramanlar, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yayınları. CR - Kandiyoti, Deniz (1997). Cariyeler Bacılar Yurttaşlar, İstanbul: Metis Yayınları. CR - Kaplan, Mehmet (2002). “Finten Piyesinde Çatışan Şahıslar Değerler ve Hayaller”, Türk Edebiyatı Üzerine Araştırmalar 2, İstanbul: Dergâh Yayınları, s.144-152. CR - Parlatır, İsmail (1997). “Sunuş”, Recaî-zade M. Ekrem Bütün Eserleri I, Haz. İsmail Parlatır, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, s. 7-11. CR - ——— (2006). “Recaî-zade Mahmut Ekrem”, Tanzimat Edebiyatı. Ankara: Akçağ Yayınları, s. 291-409. CR - Recaî-zade Mahmut Ekrem (1997). Afife Anjelik, Haz. İsmail Parlatır, İstanbul: Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, s. 13-61. CR - Şener, Sevda (1999). Cumhuriyet’in 75. Yılında Türk Tiyatrosu, Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. CR - Tanpınar, Ahmet Hamdi (2001). Ondokuzuncu Asır Türk Edebiyatı Tarihi, İstanbul: Çağlayan Kitabevi. CR - Tarhan, Abdülhak Hâmid (1998a). Cünûn-ı Aşk, Haz. İnci Enginün, İstanbul: Dergâh Yayınları. CR - ——— (1998b). Finten, Haz. İnci Enginün, İstanbul: Dergâh Yayınları. UR - https://doi.org/10.32704/erdem.537402 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/666412 ER -