TY - JOUR T1 - DAVRANIŞSAL İKTİSAT ÇERÇEVESİNDE SINIRLI RASYONALİTE: TÜKETİCİ TERCİHLERİNDE ALGI YANILGISI ÜZERİNE BİR DENEY AU - Yiğit, Asena Gizem AU - Yiğit, Mehmet PY - 2019 DA - March DO - 10.33692/avrasyad.543719 JF - Avrasya Uluslararası Araştırmalar Dergisi JO - Avrasyad PB - Kürşat ÖNCÜL WT - DergiPark SN - 2147-2610 SP - 19 EP - 34 VL - 7 IS - 16 LA - tr AB - iktisat bilimi sosyal bir bilim olarak varolmasına rağmen, bilhassa 1874 yılında Walras’ın“Saf iktisadın Öğeleri” çalışmasından sonra, fizik ve matematik ile fazlasıyla iç içe geçmiş bir yapısergilemiştir. iktisadi birçok modelin sağlam temellere oturtulabilmesi için matematiğin kullanılması şart olsa da bu durum zaman içinde iktisadın sosyoloji ve psikolojiden uzaklaşmasına sebebiyetvermiştir. Ancak değişen konjonktürde, sosyal ve ekonomik durumların net bir şekildeaçıklanamaması sonucu olarak, 20.yüzyılın ortalarından itibaren iktisat, sosyoloji ve psikoloji ilişkisitekrar tartışılmaya başlanmıştır. Matematik ile sınırlandırılmış varsayım ve analizlere dayandırılangeleneksel iktisadın temelinde insan faktörünün olması ve bu yüzden modellerde psikolojik vefizyolojik faktörlerin de göz önünde bulundurulması gereği davranışsal iktisatın ortaya çıkmasınısağlamıştır. insanların her zaman akılcı davranamadıkları ve çoğu zaman birbirinden çok farklı veöngörülemeyen değişkenler tarafından tercihlerinin etkilenmekte olduğu uzun yıllardır pek çokakademik çalışma ile ortaya konmaktadır. Geleneksel iktisat’ın varsayımlarından biri olan Rasyonel insan, bireyi her zaman fayda maksimizasyonunu hedefleyen, akla uygun/akılcı davranan bir varlıkolarak tanımlamakta, ölçümlenebilen/fark edilebilen değişkenlere göre bir bilgisayar gibi hesaplamayeteneğine sahip canlı olarak değerlendirmektedir. Ancak insanlar karar süreçlerinde çok küçükmanipülasyonlardan, kararlarına ve hatta deneyimlerine etki eden çok küçük faktörlerden dahietkilenebilmekte, kendileri için her zaman maksimum faydayı verecek seçimigerçekleştirememektedirler. Bunun gibi rasyonel insan varsayımıyla çelişen durumlar Davranışsal iktisat literatüründe “sınırlı rasyonellik” başlığı altında incelenmektedir.Sınırlı rasyonellik kavramının temellendirdiği bu çalışmada, insanların deneyimlediklerilezzetin, bir ürünün sunumunun görsel olarak farklılaştırılmasından etkilenip etkilenmediğiniaraĢtırılmıĢtır. Rastgele Örneklem Seçim Yönteminin kullanıldığı çalıĢmada, bir kafede insanlaraaynı kahve farklı iki fincan ile aynı anda sunulmuĢ ve lezzetlerini 0 ile 10 puan arasında bir puanladeğerlendirmeleri istenmiştir. Ancak kendilerine iki farklı kahve deneyecekleri söylenmiştir.Fincanlardan biri estetik açıdan oldukça gösterişli iken (çiçek süslemeli) diğer fincan olabildiğincesadedir (düz beyaz). Beklentimiz süslemeli fincan ile içilen kahvenin daha lezzetli bulunacağıyönündedir ve araştırmanın analiz sonuçları beklentimizle uyumluluk göstermiştir. Bu sonucunardından müşterilere sadece bir fincan ile (bir gruba süslemeli başka bir gruba sade fincan ile)kahveyi sunarak lezzetini puanlamaları istenmiştir. Bu aşamada kahvenin lezzeti için verilen puanlarher iki bardak için de düşse de süslemeli fincan diğer sonuç da olduğu gibi daha yüksek puanalmıştır. Bu sonuçlar bize insanların görsel açıdan daha estetik buldukları sunumlarındeneyimledikleri lezzeti de etkilediğini göstermektedir.   KW - DavranıĢsal Ġktisat KW - Sınırlı Rasyonalite KW - Manipülasyon KW - deneysel yöntem CR - . UR - https://doi.org/10.33692/avrasyad.543719 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/677871 ER -