TY  - JOUR
T1  - Aromaterapi
TT  - Aromatheraphy
AU  - Kanat, Tayfun
PY  - 2019
DA  - September
Y2  - 2019
DO  - 10.34084/bshr.548407
JF  - Journal of Biotechnology and Strategic Health Research
JO  - J Biotechnol and Strategic Health Res
PB  - Deneysel, Biyoteknolojik, Klinik ve Stratejik Sağlık Araştırmaları Derneği
WT  - DergiPark
SN  - 2587-1641
SP  - 67
EP  - 73
VL  - 3
LA  - tr
AB  - Aromaterapi;bitkilerden elde edilen aromatik esansiyel yağların fiziksel ve psikolojikiyilik hali için terapötik kullanımıdır. Aromaterapinin tarihi, arkeolojikaraştırmalarda bulunan distilasyon cihazları ile esansiyel yağ ve diğeraromatik bitkilerin kullanımına dayanarak 5000 yıllık geçmişe sahiptir.Ortadoğu ve Eski Mısır’da parfüm ve iyileştirici özelliklerindenfaydalanılmıştır. Ayurveda ve Çin Tıbbında da kullanımı oldukça yaygındır.Bitkiler iki çeşit yağ üretir; sabit yağlar ve esansiyel yağlar. Sabit yağlargliserol esterleri ve yağ asitlerinden oluşur. Esansiyel yağlar tek bir botanikkaynaktan orijin alan uçucu, organik bileşikler karışımıdır. Esansiyel yağlaraslında bitkinin immün sisteminin bir parçasıdır, çevresel tehditlere karşı birsavunma mekanizmasıdır. Bu yağlar çeşitli distilasyon, soğuk sıkma veyaekstraksiyon metotları ile elde edilir. Literatürde kokuların insan beyni veduyguları üzerine pek çok çalışma mevcuttur. Bu çalışmalar kokularınnörofizyolojik ve otonomik fonksiyonlar üzerinde etkili olduğunu ve bunun dafiziksel ve ruhsal durumumuzu etkilediğini göstermiştir. Ülkemizin coğrafikkonumu ve ekolojik özellikleri sayesinde çok sayıda tıbbi ve aromatik bitkitürü doğal olarak yetişmektedir. Ancak doğal kaynakların bilinçsiz kullanımı vetahribatı tıbbi ve aromatik bitkilerin üretiminde sorun yaratmaktadır. Tıbbi vearomatik bitkilerin üretim, hasat ve ihracat aşamalarında standart ve kalitekonusunda sıkıntılar olduğu için üreticilere yönelik eğitimlere ağırlıkverilmesi gerekmektedir. Türkiye’ de aromaterapi başlığı altında ayrı birdisiplin olmamakla beraber fitoterapinin altında değerlendirilir. Aromaterapikişinin rahatsızlığına göre doktorunun uygun gördüğü inhalasyon, dâhilen veharicen gibi çeşitli uygulamalarla kullanılabilir. Aromaterapide fayda zarardengesini de kurmakta fayda vardır. Her ne kadar yan etkiler minimal düzeydetanımlansa da bu tamamen zararsız oldukları anlamına gelmemektedir. O yüzdenuygulayıcıların hekim olması ve ürünlerin de mutlaka konusuna hakim eczane veeczacılar gözetiminde verilmesi önemli bir faktördür.
KW  - aromaterapi
KW  - esansiyel yağ
KW  - fitoterapi
KW  - bitkisel tedavi
N2  - Aromatherapy; Therapeutic use of aromaticessential oils obtained from plants for physical and psychological well-being.The history of aromatherapy goes to 5000 years back, based on the distillationdevices found in archaeological investigations with use of essential oils andother aromatic plants. Perfume and healing properties were used in Middle Eastand Ancient Egypt. The use of aromatherapy at Ayurveda and Chinese Medicine isalso very common. Plants produce two kinds of oil; fixed oils and essentialoils. Fixed oils consist of glycerol esters and fatty acids. Essential oils area mixture of volatile, organic compounds originating from a single botanicalsource. Essential oils are actually part of the plant's immune system, adefense mechanism against environmental threats. These oils are obtained byvarious distillation, cold extrusion or extraction methods. There are manystudies on odors effect to the human brain and emotions. These studies haveshown that odors are effective on neurophysiological and autonomic functionsand this affects our physical and mental status. Due to the geographic locationand ecological characteristics of our country, numerous medicinal and aromaticplant species grow naturally. However, unconscious use and destruction ofnatural resources cause problems in the production of medicinal and aromaticplants. As there are issues to be solved at the production, harvest and exportstages of medicinal and aromatic plants, it is necessary to focus on trainingsfor producers. In Turkey, Aromatherapy is not e seperated discipline buteveluated under the phytotherapy umbrella. Aromatherapy can be used withvarious applications such as inhalation, internal and external applicationsaccording to the doctor’ s prescription. It is useful to establish arisk-benefit ratio at aromatherapy as we do for other treatment and therapies.Although side effects are minimally defined, this does not mean that they arecompletely harmless. Therefore, it is important that practitioners shouldphysicians and the prscribed products should be handled with care under thesupervision of pharmacys and pharmacists.
CR  - 1.	Keville K, Green M. Aromatherapy: A Complete Guide to the Healing Art (2nd ed.). New York: Crossing Press; 2009.
CR  - 2.	Köse E, Sarsılmaz M, Ögetürk M. Öğrenme Davranışlarında Gül Esans Yağ Aromasının Rolü: Fırat Tıp Dergisi 2007; 12(3): 159-162.
CR  - 3.	Battaglia S. The Complete Guide to Aromatherapy (2nd ed.). Brisbane, Australia: Perfect Potion; 2004.
CR  - 4.	Solorzano-Santos F, Miranda-Novales MG. Essential Oils from Aromatic Herbs as Antimicrobial Agents: Current Opinion in Biotechnology 2012; 23(2): 136-141.
CR  - 5.	Buchbauer G, Jirovetz L, Jäger W, et al. Fragrance Compounds and Essential Oils with Sedative Effects upon Inhalation: J Pharm Sci 1993; 82(6): 660-4.
CR  - 6.	Şentürk N. Dermatolojide Aromaterapi: Türkiye Klinikleri Dermatoloji Dergisi Özel Konular 2013; 6(1): 26-35.
CR  - 7.	Lingan K. A Review on Major Constituents of Various Essential Oils and its Application: Translational Medicine 2018; 8(1).
CR  - 8.	Geleneksek ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği (2014), T.C. Resmi Gazete, 29158, 27 Ekim 2014.
CR  - 9.	Tababet ve Şuabatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun (Güncelleme Tarihi: 25/11/2014, Sayısı: 1219, Değişik: 14/06/1989 – 3575) T.C. Resmi Gazete, 863, 04/04/1928.
CR  - 10.	Kite SM, Maher EJ, Anderson K, et al. Development of an Aromatherapy Service at a Cancer Centre: Palliat Med 1998; 12(3): 171-80.
CR  - 11.	Blackburn L, Achor S, Allen B, et al.The Effect of Aromatherapy on Insomnia and Other Common Symptoms Among Patients with Acute Leukemia: Oncol Nurs Forum 2017; 44(4): 185-193.
CR  - 12.	Toker R, Gölükcü M, Toksöz H. Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Gıda Sanayisinde Kullanım Alanları: Türkiye Tohumcular Birliği Dergisi 2015; 15: 54-59.
CR  - 13.	Mustafa N. Citrus Essential Oils; Current and Prospective Uses in the Food Industry: Recent Pattent on Food, Nutrition Agriculture 2015; 7(2): 115-127.
CR  - 14.	Turhan İ, Tetik N, Karhan M. Turunçgil Kabuk Yağlarının Elde Edilmesi ve Gıda Endüstrisinde Kullanımı: Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi 2006; 3: 71-77.
CR  - 15.	Satyal P, Murray B, McFeeters R.L, et al. Essential Oil Characterization of Thymus vulgaris from Various Geographical Locations: Foods 2016; 5(4): 70.
CR  - 16.	Lis Balchin M. Aromatherapy Science: A Guide for Healthcare Professionals (1st ed.). London: Pharmaceutical Press; 2006; S. 10-15.
CR  - 17.	Étienne JJ, Pham. Duc TL, Simonet L, at al. (2000). New and Unexpected Cosmetic Properties of Perfumes. Effects upon Free Radicals and Enzymes Induced by Essential Oils, Absolutes and Fragrant Compounds: International Journal of Cosmetic Science 2000; 22(5), 317-328.
CR  - 18.	Henley DV, Lipson N, Korach KS, et al. Prepubertal Gynecomastia Linked to Lavender and Tea Tree Oils: N Engl J Med 2007; 356(5): 479-85.
UR  - https://doi.org/10.34084/bshr.548407
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/819797
ER  -