TY - JOUR T1 - Sosyal Bilimler ve Fen Lisesi Öğrencilerinin Çoklu Zekâ Alanlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi TT - The Analysis of Multiple Intelligence Types of Social Sciences and Science High School Students in Terms of Different Variables AU - Özay Köse, Esra AU - Güloğlu, Fadime PY - 2020 DA - April Y2 - 2019 DO - 10.29129/inujgse.570417 JF - İnönü Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi JO - Inonu University Journal of the Graduate School of Education PB - Inonu University WT - DergiPark SN - 2547-9393 SP - 1 EP - 17 VL - 7 IS - 13 LA - tr AB - Amaç: Buaraştırma, sosyal bilimler ve fen lisesi öğrencilerinin sahip oldukları zekaalanlarını belirleyip farklı değişkenler açısından incelemek amacı ileyapılmıştır.Yöntem: Araştırmadatarama yöntemi kullanılmıştır. Bu araştırma, 2017-2018 eğitim-öğretim yılındaTrabzon ilinde bulunan Sosyal bilimler lisesinden 150 ve Fen lisesinden 172öğrenci olmak üzere 9. ve 10. sınıflarda öğrenim gören toplam 322 öğrenci ilegerçekleştirilmiştir. Çalışmada veri toplama aracı olarak Çoklu Zeka Envanteri,Biyoloji tutum testi ve lise biyoloji akademik başarı ortalamalarıkullanılmıştır. Bu araçlardan elde edilen verilerin analizinde SPSS.22 paketprogramı kullanılarak; bağımsız gruplar için Mann-Whitney-Utesti, tekyönlü varyans analizi Kruskal Wallis H testi kullanılarak yapılmıştır.Bulgular: Eldeedilen verilere göre fen ve sosyal bilimler lisesinde baskın çoklu zekatürlerinin mantıksal/matematiksel, görsel/uzamsal ve müziksel/ritmik zekaolduğu ortaya çıkmıştır. Sosyal bilimler lisesi öğrencilerinin çokluzekalarının biyoloji akademik başarı ortalamasına ve biyoloji ders tutumunagenel olarak bir etkisinin olmadığı, fen lisesinde ise çoğu alt boyutta farkgözlendiği tespit edilmiştir.Sonuçlar ve Öneriler:Araştırma sonuçları fen ve sosyal bilimler lisesinde öğrenim gören öğrencilerinsahip olduğu çoklu zeka alanlarının farklılık gösterdiği, buna bağlı olarak dabiyoloji akademik başarı ortalamalarının ve biyolojiye karşı ders tutumlarınında değişkenlik gösterdiği tespit edilmiştir. Başka illerde farklı veri toplamaölçekleri ve daha büyük örneklem oluşturacak birden fazla fen ve sosyalbilimler lisesi öğrencisine uygulamalar yapılarak geneli kapsayacak sonuçlarelde edilebilecek farklı çalışmalar yapılabilir. KW - çoklu zeka KW - biyoloji tutumu KW - akademik başarı KW - liseler N2 - Purpose: This studywas conducted to determine the intelligence areas of the social sciences andscience high school students and to examine them in terms of differentvariables. Design & Methodology: Screening method was used. This studywas carried out with a total of 322 students at 9th and 10th grades in2017-2018 academic year in Trabzon province, 150 students from Social SciencesHigh School and 172 students from Science High School. In this study, multipleintelligence inventory, biology attitude test and high school biology averageswere used as data collection tools. The data obtained from these tools wereanalyzed using the SPSS 22 program; Mann-Whitney-U test for independent groupsand Kruskal Wallise H test for one-way variance analysis.Findings: According to the data obtained, the dominant multipleintelligence types in science and social sciences high school are logical /mathematical, visual / spatial and musical / rhythmic intelligence. It wasfound that the multiple intelligences of social sciences high school studentshad no effect on the average academic achievement and biology course attitudeand there were differences in most sub-dimensions in science high schools.Implications & Suggestions: The results of the research showed that the multipleintelligence fields of the students attending high school of science and socialsciences differed, and accordingly, the academic achievement averages ofbiology and course attitudes towards biology showed variability. In differentprovinces, different data collection scales and more than one science andsocial science high school students who will form a larger sample can beapplied and different studies can be performed to obtain general results. CR - Altınsoy, A.B.(2011). Fen ve teknoloji dersinde çoklu zekâ kuramına dayalı öğretimin öğrencilerin başarılarına etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Selçuk Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Malatya. CR - Aşılıoğlu, G. & Aytaç, Ö. (2002). Biyoloji eğitiminde yeni gelişmeler. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi içinde (s.22-28). Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi. CR - Bümen, N. (2003). Gözden geçirme stratejisi ile desteklenmiş çoklu zeka kuramı uygulamalarının erişi, tutum ve kalıcılığa etkisi. Ege Eğitim Dergisi, 3(2), 65-78. CR - Campbell, L. & Campbell, B. (1999). Multiple intelligences and student achievement: Success stories from six schools. USA: ASCD. CR - Checkley, K. (1997). The first seven and the eight, Educational Leadership, 55(1), 8-13. CR - Dunn, R. & Dunn, K. (1993). Learning styles of the multiculturally diverse, Emergency Librarian, 20(4), 24–33. CR - Ekici, G. & Hevedanlı, M. (2010). Lise öğrencilerinin biyoloji dersine yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesi. Türk Fen Eğitimi Dergisi, 7(4), 97-109. CR - Gardner, H. (1983). Frames of mind: the theory of multiple intelligences. New York: Basic Books. CR - Gardner, H. (2004). Zihin çerçeveleri: Çoklu zekâ kuramı. (Çev. Ebru Kılıç). İstanbul: Alfa Yayıncılık. CR - Geban, Ö., Ertepınar, H., Yılmaz, G., Altın, A., & Şahbaz, F. (1994). Bilgisayar destekli eğitimin öğrencilerin fen başarılarına ve fen bilgisi ilgilerine etkisi. I. Ulusal Fen Bilimleri Eğitimi Sempozyumu Bildiri Özetleri Kitabı, İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi. CR - Goodnough, K. (2001). Multiple intelligences theory: A framework for personalizing science curricula. School Science and Mathematics, 101(4), 180-194. CR - Gözüm, A.İ.C. (2011). Çoklu zeka kuramına göre işlenen enzimler konusunun fen bilgisi öğretmen adayları üzerindeki başarısının incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars. CR - Gül, Ş. & Yeşilyurt, S. (2010). Ortaöğretim öğrencilerinin biyoloji ve biyoloji dersine yönelik tutumları (Pilot uygulama). Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (1)20, 28 – 47. CR - Harms, G.D. (1998). Self-perceptions of multiple intelligences among selected third-, seventh-, and eleventh-grade students in South Dakota. Dissertation Abstracts International. 59(8), 2850. CR - İnaltekin, T. (2008). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin genetik ve kalıtımsal yapı konusundaki başarılarına, fen bilgisi dersine karşı tutum ve algılamalarına çoklu zekâ kuramının etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Kafkas Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kars. CR - Karasar, N. (2012). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Yayıncılık. Ankara CR - Korkmaz, Ö. & Yeşil, R. (2011). Orta öğretim son sınıf öğrencilerinin öz algıları çerçevesinde çoklu zeka profilleri. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(3), 117-135. CR - Kırıcı, M. (2009). Ortaöğretim fen bölümü öğrencilerinin çoklu zeka kuramına göre zeka alanlarıyla öğrenme stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. CR - Norela M. & Lauren, A. R. (2011). Student’s learning style and multiple intelligence profile. Journal of Educational Sciences & Psychology, 1(1).80 – 85. CR - Oral, B. (2001) Branşlarına göre üniversite öğrencilerinin zeka alanlarının incelenmesi, Eğitim ve Bilim, 122, 19-31. CR - Öztürkmen, B. (2006). Ortaöğretim öğrencilerinin çoklu zeka kuramına göre zeka alanlarıyla öğrenme stratejileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep. CR - Pehlivan, H. & Köseoğlu, P. (2010). Ankara Fen Lisesi öğrencilerinin biyoloji dersine yönelik tutumları ile akademik benlik tasarımları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 225-235. CR - Pekel , F.O. (2005). DNA, gen, kromozom kavramlarının anlaşılmasında kavramsal değişim yaklaşımının etkinliğinin incelenmesi (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Erzurum. CR - Rahbarnia, F., Hamedian, S. & Radmehr, F. (2014). A study on the relationship between multiple intelligences and mathematical problem solving based on Revised Bloom Taxonomy. Journal of Interdisciplinary Mathematics, 17(2), 109-134. CR - Saban, A. (2002). Çoklu zeka teorisi ve eğitimi. Ankara: Nobel Yayıncılık. CR - Şahan, A. (2018). Fen bilimleri öğretiminde çoklu zekâ destekli eğitim modelinin öğrenci başarısına ve fen tutumuna etkisi (Yüksek Lisans Tezi). Kırıkkale Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Kırıkkale. UR - https://doi.org/10.29129/inujgse.570417 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/947324 ER -