TY - JOUR T1 - KUR’ÂN SÛRELERİNE DAİR YAZILMIŞ MANZUM BİR ÖRNEK: “ŞEYHULİSLÂM YAHYÂ EFENDİ’NİN TERTİB-İ SÜVERİ’L- KUR’ANI” AU - Söylemez, İdris PY - 2019 DA - September Y2 - 2019 JF - Universal Journal of Theology JO - UJTE PB - İsmail ŞİMŞEK WT - DergiPark SN - 2548-0952 SP - 1 EP - 14 VL - 4 IS - 1 LA - tr AB - Türk-İslamedebiyatının kaynakları arasında yer alan Kur’an-ı Kerim’e ait sûreler veayetler, geçmişten günümüze çeşitli yönleriyle lafzen veya manen iktibaslarla yahutmanzum tercümeleriyle divan ve mesnevilerde yer almıştır. Kur’an-ı Kerim’in tamamını veya bir parçasınıkonu alan mensur ya da manzum müstakil eserler yazılmıştır. İlkdönemlerden bu yana Arap, Fars ve Türk, edebiyatları sahasında İslam dininin kutsalkitabı olan Kur’an-ı Kerim, peygamberlerin kıssaları ve mucizeleri ile alakalıolarak yazılan eserlere kaynaklık etmiştir. Sûrelerin bir kısmı kimi zaman şairleritarafından manzum olarak Türkçeye tercüme edilmiş, kimi zaman da sûrelerin isimlerifarklı şiir türlerine konu edilmiştir. Kur’ân sûrelerini konu edinen eserler, Kur’an’dayer alan 114 sûrenin her birinin ismini veya bazı özelliklerini bir beyitteveya birden fazla beyit içerisinde bahsedilmek sûretiyle meydana getirilmişlerdir.Genel itibariyle “Süveri’l-Kur’an” olarak adlandırılan bu eserler, Kur’an-ı Kerim’eait bazı özelliklerin daha kolay öğretilmesini sağlamak maksadıyla mensur veyamanzum olarak kaleme alınmışlardır. Bilinenilk örnekleri XVI. yüzyıldan itibaren Latîfî,Ahmed-i Dâ’î, Seyyid Muhammed, Şakir Ahmet Paşa ve Senâ’î gibi şairlertarafından ortaya konan bu tür eserlerden biri de Şeyhülislâm Yahyâ Efendi’ye aitolan “Tertîb-i Süveri’l- Kur’ân” adlıeserdir. Bu eser şekil ve muhteva hususiyetleri itibariyleele alınıp incelenecek, çalışmada, tek nüshası tespit edilen metnin transkriptehaline yer verilecektir. KW - Türk-İslam Edebiyatı KW - Şeyhülislâm Yahyâ Efendi KW - Ayet KW - Sûre CR - Akpınar, Ali. “Kur’ân Sûrelerinin İsimlerine Dair Yazılmış Mensûr ve Manzûm Eserler ve Manzûm Bir Örnek”. Cumhuriyet Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, XIII/1 (2009): 6. Bayraktutan, Lütfi, Şeyhülislâm Yahyâ: Hayatı, Edebî Kişiliği, Sanatı, Eserleri ve Divânından Seçmeler, İstanbul: KB Yayınları. 1990.Benli, Ali. “Üsküdar Kadısı Ali Nureddin Yüce ve Kasîde fî Esmâi’s-Süver Tercümesi”. Marmara Üniversitesi. İlâhiyat Fakültesi Dergisi 44/1 (2013):67-86Birişik, Abdulhamit. “Sûre”. Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi 37:539. Ankara: TDV Yayınları, 2009.Bursalı, Mehmed Tâhir. Os¬manlı Müellifleri. İstanbul: Matbaa-ı Amire.1333-42.Çelebioğlu, Âmil. “Türk Edebiyatında Manzum Dinî Eserler”. Eski Türk Edebiyatı Araştırmaları. Ankara: MEB Yayınları 1998.Çelik, Ali. “Bazı Manzum Hadis Usulleri ve Manzûmetü’l-Beykûniyye”. Süleyman Demirel Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, [Rektör Prof. Dr. Hasan Gürbüz’e Armağan],3.1996: 237-247. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/ujte/issue//573635 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/809445 ER -