TY  - JOUR
T1  - Kayseri İli Çerezlik Kabak Meyvelerinde Çürüme: Risk Faktörleri ve Öneriler
TT  - Rotting in Squash Fruits Grown in Kayseri Province: Risk Factors and Suggestions
AU  - Altınok, H. Handan
AU  - Çolak, Ender Şahin
AU  - Altınok, M. Alper
PY  - 2019
DA  - December
Y2  - 2019
JF  - Ziraat Fakültesi Dergisi
JO  - ISUBU JAF
PB  - Isparta University of Applied Sciences
WT  - DergiPark
SN  - 1304-9984
SP  - 166
EP  - 176
VL  - 14
IS  - 2
LA  - tr
AB  - Kayseri ve yöresinde çerezlik kabak üretiminde ağustos-eylülaylarında, meyve gelişiminin ilk safhalarında başlayan meyve çürümesi, üreticilertarafından sıklıkla bildirilen bitki koruma sorunları arasındadır.Kayseri ilinin Tomarza, Yeşilhisar ve Develi ilçelerinde2018 yılı eylül ayında üreticilerle anket çalışmaları yapılarak, çerezlikkabaklarda çürümeye neden olabilecek risk verileri toplanmış ve çözüm önerilerisunulmuştur. Ankete katılan çiftçilerin yaklaşık %50’si en yaygın üretimsorununun çürüme olduğunu belirtmiştir. Üreticilerin %60’ı kabak meyvelerinde çürümeyeneden olan faktörün yabancı otlar olduğunu ifade etmiştir. Bölgedeki yaygınyabancı otlardan demir dikeni (Tribulusterrestris L.) ve domuz pıtrağı (Xanthiumstrumarium L.)’nın dikenli meyvelerinin, kabak meyve kabuğundakılcal yaralar açarak, çürümeye neden olan faktörler arasında yer alabileceğideğerlendirilmiştir. Çalışmada, çürüme gözlenen çerezlik kabakmeyvelerindeki fungal flora belirlenmiştir. Tanımlanan 12 farklı funguscinsinden Cladosporium spp. %18 izolasyon oranı ile en yaygın olanıfungus olarak belirlenmiştir. Çürümeye primer hastalık etmenlerinden çok,sekonder çürükçül (saprofit) fungusların neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır.
KW  - Kabak
KW  - çürüme
KW  - saprofit
KW  - anket
KW  - yabancı ot
N2  - Rotting insquash fruits which is starting by the August-September period, in early stagesof fruit development, are among frequently reported plant protection problemsreported by the growers, in squash growery in Kayseri province.Possible risk factors for fruit rotting were collected with publicsurveys in Tomarza, Yeşilhisar and Develi districts in the September 2018, andsuggestions were presented. About 50% of farmers contributing the surveysreported the rotting as the most common problem in squash growing. Also, 60% offarmers considered weeds as the major cause of fruit rotting. It is evaluatedthat fruit spines of Tribulus terrestris L. and Xanthium strumarium L., both commonly found weeds inregion, may cause thin wounds on fruit skin, and therefore might be among therotting factors. The fungal flora was determined from the fruits with rottingsymptoms. Cladosporium spp. were identified as the most prevalentfungus species with an isolation rate of 18%, among the 12 identified fungigenus. It is concluded that rotting symptoms are caused by secondarysaprophytic fungi, rather than primary disease agents.
CR  - Altınok, H.H. 2010. Mikrobiyoloji ders notu. Erciyes Üniversitesi Seyrani Ziraat Fakültesi, Bitki Koruma Bölümü, Kayseri.
CR  - Altınok, H.H. 2014. Çerezlik kabak yetiştiriciliğinde toprak kökenli fungal Hastalık etmenleri ile mücadele. İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Çerezlik Kabak Çalıştayı, 26-27 Kasım 2014, s.109-118, Kayseri.
CR  - Altınok. M.A. 2014. Çerezlik kabak tarımında güncel zararlılar ve potansiyel riskler. İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Çerezlik Kabak Çalıştayı. 26-27 Kasım 2014, s.119-130, Kayseri.
CR  - Anonim, 2018. Yard and garden news. University of Minnesota Extension.  https://blog-yard-garden-news.extension.umn.edu/2018/09/can-i-eat-that-strange-looking-squash.html.
CR  - Anonim, 2019. EPPO Global Database; https://gd.eppo.int/taxon/CUUMA/pests. (Erişim tarihi: 29.05.2019).
CR  - Bisognin, D.A. 2002. Origin and evolution of cultivated cucurbits. Ciencia Rural. 32(5): 715-723.
CR  - Campbell, R. 1989. Biological control of microbial plant pathogens. Cambridge University Press, p. 218.
CR  - Çakmakçı, R. 2014. Mikrobiyal gübre olarak kullanılabilecek mikroorganizmaların etki mekanizmaları ve özellikleri. Mikrobiyal Gübre Çalıştayı, Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 23-24 Ekim, Kastamonu, s.5-18.
CR  - Fokkema,  N.J. 1976. Antagonism between fungal saprophytes and pathogens on aerial plant surfaces. In: Microbial Ecology of  Aerial Plant Surfaces. Academic Press, London, p. 487-506.
CR  - Hafsi, A., Abbes, K., Harbi A., Othmen B., et al. 2015. The pumpkin fly Dacus frontalis (Diptera: Tephritidae): a new pest of cucurbits in Tunisia. Bulletin OEPP/EPPO Bulletin, 45(1):209-213.
CR  - Hyakumachi, M. 1994. Plant growth promoting fungi from turfgrass rhizosphere with potential for disease suppression. Soil Microorgan. 44: 53-68.
CR  - Kirk, P.M., Cannon, P.F., Minter, D.W., Stalpers, J.A. 2008. Ainsworth & Bisby’s dictionary of the fungi, 10th Edn CAB International, Wallingford, UK.
CR  - Konca, Y. 2014. Çekirdek kabağı artıklarından silaj yapma imkanları. İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Çerezlik Kabak Çalıştayı. 26-27 Kasım 2014, s.88-98. Kayseri.
CR  - Menemencioğlu, Y.E., Emre U., Candemir A., Gülşen O. 2013. Kayseri’de çerezlik kabak üretiminin sosyo-ekonomik, yetiştiricilik ve pazarlama durumu açısından incelenmesi. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 29 (3): 220-226.
CR  - Messmer, T. 2014. How to prevent crow damage. Utah State University Extension. https://extension.usu.edu/archive/how-to-prevent-crow-damage.(Erişim tarihi:3.05.2019).
CR  - Özdemir, Ç. 2018. Kayseri ili çerezlik kabak ekiliş alanlarında görülen yabancı otların tespiti ve çerezlik kabak yetiştiriciliğinde damlama sulama yöntemiyle farklı sulama dozlarının yabancı otlanmaya etkisinin araştırılması. Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, yüksek lisans tezi, 53s.
CR  - Richard, M., Jose, A., Mark, G., Keith, M. 2002. Summer squash production in California. Vegetable Research and Information Center, Vegetable Reproduction Series, California, Publication 7245.
CR  - Rojas, E.S., Batzer, JC., Beattie GA., et al., 2015. Bacterial wilt of cucurbits: resurrecting a classic pathosystem. Plant Disease, 99(5): 564-574.
CR  - Sunulu, S,. Yağcıoğlu, M. 2014. Kayseride çerezlik kabak (Cucurbita pepo L.) üreticilerinin işletme, pazarlama ve üretim teknikleri durumu. İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Çerezlik Kabak Çalıştayı, 26-27 Kasım 2014, s.13-44. Kayseri.
CR  - Tosun, N., Ergün, A. 2002. Bitkisel üretimde ve tarımsal savaşımda yeni bir yaklaşım olarak bitki aktivatörlerinin rolü. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, Ege Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. 10: 248-263.
CR  - TÜİK, 2017. Türkiye istatistik kurumu meyvesi için yetiştirilen sebzeler. http://www.tuik.gov.tr/PreIstatistikTablo.do?istab_id=62 (Erişim tarihi: 06.02.2019).
CR  - Ülkücü, Ş. 2019. Kayseri ilinde çerezlik kabak (Cucurbita pepo var. pepo L. ) ekim alanlarındaki akar ve böcek faunasının belirlenmesi. Erciyes üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü yüksek lisans tezi.
CR  - Ünlükara, A. 2014. Kabak su ilişkileri ve sulama stratejisi. İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Çerezlik Kabak Çalıştayı. 26-27 Kasım 2014, s.69-80.Kayseri.
CR  - Yanmaz, R., Düzeltir, B. 2003. Çekirdek kabağı yetiştiriciliği. Türk-Koop Ekin, Tarım Kredi Kooparatifi Merkez Bilgi Yayınları; 26:22-24.
CR  - Yeşil, S. 2014. Çerezlik kabak üretiminde sorun olan virüsler. İl Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü Çerezlik Kabak Çalıştayı Kayseri, 26-27 Kasım 2014, s.99-108.
CR  - Yılmaz, M.A., Çığşar, İ. 2006. Viroloji. Çukurova Üniversitesi Basımevi, s. 281, Adana.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/sduzfd/issue//576214
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/881277
ER  -