TY  - JOUR
T1  - Lübnan’da Şii Siyasi Hareketin Evrimi: EMEL’den Hizbullah’a
AU  - Erdem, Gökhan
PY  - 2019
DA  - June
DO  - 10.1501/Intrel_0000000316
JF  - The Turkish Yearbook of International Relations
PB  - Ankara University
WT  - DergiPark
SN  - 0544-1943
SP  - 21
EP  - 55
VL  - 49
LA  - tr
AB  - Bu makalede Lübnan Şii siyasal hareketinin doğuşu, örgütlenişi ve EMEL veHizbullah örgütlerinin ortaya çıkışında rol oynayan temel dinamikler elealınmıştır. Lübnan’da Şii nüfus yüzyıllardan beri yaşamasına rağmen bu unsurunsiyasi bir aktör haline gelmesi 20. yüzyılda mümkün oldu. Lübnan’daki Fransızyönetimi Şiilerin siyasal ve sosyal bir bileşen olmalarını sağladıysa da, Şii nüfusunbeklentilerini karşılamaktan uzaktı. Şii siyasal hareketinin doğuşunda Lübnansiyasal ve ekonomik yaşamındaki eşitsizlikler etkili oldu. Artan nüfus, kentleregöç, sınıfsal değişim gibi dinamikler Şii siyasi hareketinin doğuşunda büyük roloynadı. Dönemin konjonktürü çerçevesinde Dünya’daki ve Ortadoğu’dakisosyalist hareketlerden etkilenen Şiiler sol-protest ideolojiyi mezhepselmağduriyetlerini ifade etmekte kullandılar. İmam Sadr’ın liderliği sınıfsal tepkininŞii sembolizmiyle birleştirilmesinde önemli bir rol oynadı. EMEL hareketi de iştebu çerçevede ortaya çıktı. EMEL İç savaş şartlarında hemen askeri bir nitelikkazandı ve çok önemli bir aktör haline geldi. Şiilerin tamamına yakını tarafındandesteklenen EMEL içinde 1970’lerin sonlarından itibaren fikir ayrılıkları ortayaçıktı. İkinci Soğuk Savaş’ın başlaması, Arap milliyetçiliği ve sosyalizminin girdiğikriz, İran İslam Devrimi, Filistin meselesi, İsrail’in Lübnan’ı işgali gibi faktörlerönce EMEL’in bölünmesinde sonrasında ise Hizbullah’ın ortaya çıkışında etkiliolmuştur.
KW  - Ortadoğu
KW  - Lübnan
KW  - Şiilik
KW  - EMEL
KW  - Hizbullah
CR  - Referans 1
Abisaab, Rula Jurdi, “The Ulama of Jabal Amil in Safevid Iran, 1501-1736:
Marginality, Migration and Social Change”, Iranian Studies, Vol. 27, No:1-4,
(1994).
UR  - https://doi.org/10.1501/Intrel_0000000316
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/735555
ER  -