TY  - JOUR
T1  - Kâtip Çelebi’nin Keşfü’z-Zunûn’unda Sınıflama Yöntemi
TT  - Classification Method in Kâtip Celebi’s Keşfü’z-Zunûn
AU  - Keseroğlu, Hasan S.
AU  - Yurtoğlu, Bilal
PY  - 2019
DA  - June
Y2  - 2019
DO  - 10.24146/tk.584489
JF  - Türk Kütüphaneciliği
JO  - TL
PB  - Turkish Librarians' Association
WT  - DergiPark
SN  - 2147-9682
SP  - 89
EP  - 111
VL  - 33
IS  - 2
LA  - tr
AB  - İnsan zihni evrendeki bireylerin sayısızçokluğunu kolayca kavrayamadığı için bireyler arasında bulduğu ortaközelliklere dayanarak sınıflar oluşturur ve onları bu sınıflar yoluylasınırlayıp kavrayabilir. Sınıflama, sınıflama yapılan toplumun düşünsel yapısıve özelliklerini içinde taşır. Sınıflama, sınıflandırılanı değişikyaklaşımlarla bilmeyi, anlamayı gerektirir. Yazı öncesi toplumlarda başlayan buyaklaşım felsefe ve bilim alanlarının olmazsa olmazı durumuna gelmiş; günümüzarşivlerinde kurumsal yapıyı, kütüphanelerinde ise evrensel bilgiyi sınıflamaçalışmalarına dönüşmüştür.Buçalışmanın amacı, felsefe, bilim, kütüphane ve arşiv alanlarında sınıflamanıngenel tarihçesini belirlemek, İslâm Dünyası ve Osmanlı İmparatorluğu’ndakisınıflama çalışmaları ışığında Kâtip Çelebi’nin bibliyografik çalışması Keşfü’z-Zunûn’daki sınıflama olgusunuaçıklamaktır. Kâtip Çelebi’nin yapıtının seçilme nedenleri; yapıtın, Osmanlıİmparatorluğu sınırları içinde yazılı literatüre yönelik çalışmaların,özellikle bibliyografik araştırma ve saptama aşamasında ana başvuru kaynaklarıarasında bulunması ve o dönem Osmanlı kütüphanelerinde kitap sayısı en çok üçtanesinde beş bini bulurken, Kâtip Çelebi’nin Keşfü’z-Zunûn’unda 14.500 kitabın tanıtımının yer almasıdır.Çalışmada Kâtip Çelebi’nin Keşfü’z-Zunûn’daki sınıflama içinde yer aldığı İslâmve Osmanlı İmparatorluğu kültüründen çok etkilendiği yönündeki hipotez,belgesel tarama ve betimleme yöntemi ile doğrulanmaya çalışılmıştır. Nitekim buetkiyi Kâtip Çelebi’nin bibliyografik çalışmasında, gerek bilgi/bilimsınıflanmasına ilişkin görüşleri gerekse yapıtın alfabetik ana düzeninde görmekolanaklıdır. 
KW  - Sınıflama
KW  - İslâm dünyası
KW  - Osmanlı İmparatorluğu
KW  - Kâtip Çelebi
KW  - Keşfü’z-Zunûn
N2  - The conception of thecountless beings in the universe individually is a state that transcends thepower and potentiality of the human mind. For this reason, the human mindcreates classes based on some common characteristics found among the countlessbeings, and limits and conceives them through these classes. The classificationcontains within itself the intellectual structure and characteristics of the society in which theclassification is made.  Classificationrequires knowing and understanding the classified from different perspectives.This approach, which started in prehistoric societies, has become a sine quanon for the field of philosophy and science and has expanded to aclassification system of institutional structure in nowadays archives, and thatof the universal information in libraries. This studyaims to investigate the concept of classification, to determine its generalhistory in philosophy, science, library and archive, to address theclassification studies in the Islamic world and the Ottoman Empire, andparticularly explain the classification phenomenon Kâtip Çelebi’s bibliographicalwork, “Keşfüz-Zunûn”.The reasons for choosing Kâtip Çelebi’swork as a sample is; the work is one of the main reference sources amongwritten literature within the Ottoman Empire, and especially in the phase ofbibliographic research and determination; and while the number of books in theOttoman libraries were at most five thousand in three libraries, Kâtip Çelebiintroduces 14,500 books in Keşfüz-Zunûn. This study defends through adescriptive method and document analysis the hypothesis that the classification the approach in Katip Çelebi’s Keşfü-Zunûn is significantly influenced by theinfluence and regime of the Islamic World and the Ottoman Empire. Eventually,this influence can be traced in the main structure of Kâtip Çelebi’sbibliographic work, both in its classification of knowledge/science and in itsalphabetical order.
UR  - https://doi.org/10.24146/tk.584489
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/748542
ER  -