TY - JOUR T1 - Kızılay’ın kuruluş dönemi (1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı): Cerrahi girişimler ve çeşitli yaralanmalarda mortalite oranları TT - The Red Crescent organization period (1877-1878 Ottoman-Russian War): Mortality rates in surgical interventions and various injuries AU - Yurdakul, Eray Serdar PY - 2019 DA - September Y2 - 2019 DO - 10.31362/patd.585819 JF - Pamukkale Medical Journal JO - Pam Tıp Derg PB - Pamukkale University WT - DergiPark SN - 1308-0865 SP - 517 EP - 526 VL - 12 IS - 3 LA - tr AB - Amaç: Ondokuzuncu yüzyılda anesteziuygulamaları ve bakteriyoloji ile ilgili önemli keşifler yapılmış ve builerlemeler ampütasyon ve savaş cerrahisinde başarılı sonuçlar alınmasınınönünü açmıştır. Bu çalışmada bu yüzyılın ikinci yarısında kurulan Kızılay’ın ilkhastanelerinde uygulanan cerrahi ameliyatlar ve çeşitli yaralanmalardamortalite oranlarının incelenmesi amaçlanmıştır.Gereç ve Yöntem: Araştırma sürecindeOsmanlıca, İngilizce ve Fransızca rapor ve arşiv belgeleri incelendi ve eldeedilen veriler yaralanma bölgeleri, büyük ameliyatlar ve diğer cerrahiuygulamalara göre gruplandırılarak karşılaştırmalı analizleri yapıldı. Bulgular: Bir yıla yakın süren savaş dönemindeKızılay hastanelerinde tedavi edilen toplam 39011 kişiden detaylı verilerineulaşılabilen 12516’sında (%32,08) genel mortalite oranları dâhili hastalıklarve enfeksiyonlar için %13,75 (913/6638), cerrahi hastalıklar ve yaralanmalariçin %6,04 (355/5878) olarak bulundu. Cerrahi tedavi uygulamaları ile ilgilidetaylı verilerine ulaşılabilen 192 hastada mortalite oranları; ampütasyonlarda%24,3 (17/70), rezeksiyonlarda %18,2 (8/44), kırık tedavilerinde %34,1 (14/41),dezartikülasyonlarda %15,4 (2/13) ve diğer cerrahi girişimlerde %28,6 (2/7)olarak bulundu.Sonuç: Osmanlı Rus Savaşı sırasında Türkhekimler farklı ülkelerde eğitim görmüş olan çok sayıda yabancı hekim ilebirlikte çalışmış ve kazandıkları deneyimlerle ülkemizde modern tıbbıntemellerini atmışlardır. Bu çalışma aseptik cerrahi ve anestezi eşliğindeyapılan cerrahi uygulamaların ülkemizdeki ilk örneklerine ait verileriiçermektedir. KW - Amputasyon KW - yaralanma KW - anestezi KW - aseptik cerrahi N2 - Purpose: In the nineteenth century, importantdiscoveries were made about anesthesia applications and bacteriology, and theseadvances paved the way for successful results in amputation and war surgery.The aim of this study was to investigate the mortality rates of surgicaloperations and various injuries in the first hospitals of the Red Crescent,established in the second half of this century.Materials and Methods: During theresearch process, Ottoman Turkish, English and French reports and archives wereexamined and the data obtained were grouped according to injury sites, majorsurgeries and other surgical applications and their comparative analyzes wereperformed. Results: A total of 39011 people were treated inRed Crescent hospitals during the war period of nearly one year and detaileddata were available for 12516 (32,08%) of whom. The overall mortality rateswere 13.75% (913/6638) for internal diseases and infections, and 6.04%(355/5878) for surgical diseases and injuries. Mortality rates in 192 patientswith detailed data on surgical treatment were 24.3% (17/70) in amputations,18.2% (8/44) in resections, 34.1% (14/41) in fractures, and 15.4% (2/13) indisarticulations and 28.6% (2/7) in other surgical interventions. Conclusion: During the Ottoman-Russian War, Turkishphysicians worked with a large number of foreign physicians who were educatedin different countries and laid the foundations of modern medicine in ourcountry with the experiences they gained. This study includes data from thefirst examples of aseptic surgery and anesthesia-guided surgical procedures inour country. CR - 1. Gabriel RA, Metz KS. A History of Military Medicine, Volume 2. Westport, CT: Greenwood Press, 1992;146-204. CR - 2. Karacalar S, Aykaç B. Dental girişimlerde genel anestezi uygulamaları. Marmara Medical Journal 2010;23:400-407. CR - 3. Shepherd JA. The smart of the knife-early anesthesia in the services. Journal of the Royal Army Medical Corps 1985;131:109-115. CR - 4. Çapa M. Kızılay (Hilȃl-i Ahmer) Cemiyeti (1914-1925). Ankara: Türkiye Kızılay Derneği Yayınları, 2010. CR - 5. Karal Akgün S, Uluğtekin M. Hilal-i Ahmer’den Kızılay’a. Ankara: TDV Yayıncılık- Alternatif Ajans, 2002. CR - 6. Hilâl-ı Ahmer alamet- farikasının Grandük Nikola tarafından tanındığı. ATASE Arşivi, ORH Kataloğu, Kutu:26, Gömlek:126, Tarih:10.08.1293 (22 Ekim 1877). CR - 7. Cenevre Mukavelesi gereğince Hilal-ı Ahmer’e de Salib-i Ahmer’e tanınan statünün tanınması. BOA, Fon Kodu:Y.PRK.ASK., Dosya No:1, Gömlek No:33, Tarih: 23/R/1294 (Hicrî). CR - 8. Yurdakul ES. 1877-1878 Osmanlı Rus Savaşında Türk Ordularında Askeri Sağlık Hizmetleri. Doktora Tezi, Ankara, 2015. CR - 9. Edirne, Niş, Vidin fırkalarında seyyar hastane açılması ve bu hastanelere memur ile malzeme temin edilmesi. ATASE Arşivi, ORH Kataloğu, Kutu:112, Gömlek:11, Tarih:29.05.1292. CR - 10. Kadıköy Fırkası’nda bulunan seyyar hastanenin lağv edilip edilmediğinin bildirilmesi. ATASE Arşivi, ORH Kataloğu, Kutu:112, Gömlek:91, Tarih:13.10.1293. CR - 11. Çatalca’da ikamet edecek fırka için teşkil edilecek seyyar hastaneye personel gönderilmesi isteği. ATASE Arşivi, ORH Kataloğu, Kutu:84, Gömlek:26, Tarih:07.11.1293. CR - 12. Hilal-i Ahmer Raporu. Aux Blessés et Malades Militaires-Ambulances Fixes et Mobiles du Croissant Rouge 1877-1878 (Mecruhin ve Mardayı Askeriyeye İmdat ve Muavenet Cemiyeti Sabit ve Seyyar Hastaneleri: 1877-1878), Cilt: 3, İstanbul, 1878. CR - 13. SHK Raporu, 1879. Stafford House Committee For The Relief Of Sick And Wounded Soldiers (Author): Report And Record Of The Operations Of The Stafford House Committee For The Relief Of Sick And Wounded Turkish Soldiers – Russo-Turkish War, 1877-1878, Spottiswoode&Co., New-Street Square, London, 1-180, 1879. CR - 14. Ataç A, Uçar M, Yiğitler C. Osmanlı Hasta ve Yaralı Askerlere Yardım Cemiyeti’nin 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşında Yürüttüğü Sağlık Hizmetleri. İstanbul: 8.Türk Tıp Tarihi Kongre Kitabı, 2006; 347-366. CR - 15. Brooks SM. Civil War Medicine. Illinois: Springfield, 1966. CR - 16. Yurdakul ES. Kızılay’ın ilk hastaneleri (1877-1878): Yatan hastalarda görülen enfeksiyonlar ve mortalite oranları. Türk Mikrobiyoloji Cem Derg 2019;49:104-112. https://dx.doi.org/10.5222/TMCD.2019.104 CR - 17. Kızanlık Hastanesi’nde ilaç, tıbbi alet, doktor, eczacı, hemşire noksanlığından yaralıların bakımı yapılamadığından ölümler meydana geldiği acele bu ihtiyaçların temin edilmesinin istendiği. ATASE Arşivi, ORH Kataloğu, Kutu:13, Gömlek:118, Tarih:14.07.1293. CR - 18. Ryan CS. Under the Red Crescent, New York, 1897. Kızılay’ın Emri Altında. Çeviren: Ali Rıza Seyfioğlu. İstanbul: Milli Eğitim Basımevi, 1962. UR - https://doi.org/10.31362/patd.585819 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/814336 ER -