TY - JOUR T1 - ÖLBE KANYONU ile DEVE MAĞARASI’NIN (HARPUT - ELAZIĞ) JEOMORFOLOJİK ÖZELLİKLERİ, OLUŞUMU VE TURİSTİK POTANSİYELİ AU - Şengün, Mustafa Taner AU - Tonbul, Saadettin PY - 2006 DA - March JF - Fırat Üniversitesi Doğu Araştırmaları Dergisi JO - (DAD) PB - Fırat University WT - DergiPark SN - 1303-4618 SP - 10 EP - 16 VL - 4 IS - 2 LA - tr AB - Ölbe kanyonu ve Deve mağarası, aşınıma bağlıolarak temelin bir çok yerde yüzeye çıkması nedeniyle yarı karstik bir platoözelliği gösteren Harput Platosu (Elazığ) üzerinde yer almaktadır. TarihiHarput şehrinin 7-8 km. kuzey doğusunda platonun en yüksek noktalarınıoluşturan Anguzubaba (1649m.) ve Gavurtaşı (1651m.) Tepelerinin güneyinde Ölbekarstik  kaynağından sularını alan Ölbederesi plato yüzeyindeki tek sü-rekli akarsudur. Bu akarsu, dere yatağındakisağlı sollu kaynaklardan da beslenerek iki tarafı kayalıklardan oluşan 800-1000m.uzunluğundaki dar ve derin bir kanyondan geçip, platonun doğu yamaçlarındakibasamaklardan düşüşler yapar ve birkaç metrelik şelaleler oluşturarak Oymaağaçköyüne doğru akışını sürdürür.  Bu kanyonun orta kesimlerinde güneykayalıklarına bakan kuzey yamaçta büyük ve geniş bir mağara vardır. Mağaranıngiriş kısmı çok geniş ve tavanı çok yüksek olduğundan  yerli halk tarafından bu mağaraya “Deve Damı”veya “Deve Mağarası”  denilmektedir.Yakın zamanlara kadar kullanılmış olan mağaranın tavanında baca işlevi degören  delikler mevcuttur. Harput Platosu üzerindeki gözden uzak ve ulaşımı ancak bazı patikayollarla sağlanabilen Ölbe Kanyonu ve Deve Mağarasını yörede yaşayan halkdışında pek az insan bilmektedir. Doğal güzellikleri ve çekici özellik-leri ilebölge turizmine katkı sağlayacak bu kanyon ve mağara, Harput ve Elazığ’a yakınolmanın verdiği avantajlarla günübirlik piknik alanı, kaya tırmanışları ve doğayürüyüşleri açısından da oldukça uygun bir özellik göstermektedir. Doğal sit alanı olarak ilan edilmesi ve bu alanda yapılacakplanlamalar ile Ölbe Kanyonu ve Deve Mağarası önemli bir turizm değeri olarakönem kazanacaktır. KW - Ölbe KW - Harput KW - Deve Mağarası KW - Kanyon CR - 1. AKKAN, E., 1972, “Elazığ ve Keban Barajı Çev-resinde Coğrafya Araştırmaları”, Ankara Üni. Coğrafya Araştırmaları Dergisi Sayı: 5-6, s.175-214, Ankara. CR - 2. İNCEÖZ, M., 1994, Harput (Elazığ) Yakın Ku-zeyi ve Doğusunun Jeolojik Özellikleri: Fırat Üni. Fen Bilimleri Enstitüsü Jeoloji Müh. ABD. Dok-tora Tezi (Yayınlanmamış) 112 Sa., Elazığ. CR - 3. ÖZDEMİR, Ü. ZAMAN, S. SEVER, R., 2004, “Rekreasyonel Açıdan Ulukaya Şelalesi”, Doğu Coğrafya Dergisi, 12, sa:211-221, Erzurum. CR - 4. SUNGUROĞLU, İ., 1968, Harput Yollarında. Elazığ Kültür ve Tanıtma Vakfı Yayını No:2 Cilt:1-4, İSTANBUL. CR - 5. TAŞKIN, Ü., 2005, Osmanlı Devletinde Kulla-nılan Ölçü ve Tartı Birimleri, Fırat Üni. Sosyal Bilimler Ens. Yüksek Lisans Tezi.(Yayınlanma-mış), Elazığ. CR - 6. TONBUL, S., 1985, Kuzova-Hasandağı ve Çevresinin (Elazığ Batısı) Fiziki Coğrafyası, Fırat Üni. Sosyal Bilimler Enstitüsü Doktora Tezi. (Ya-yınlanmamış), Elazığ. CR - 7. TONBUL, S., KARADOĞAN, S., 1998, Harput' un kuruluş Yeri ve Şehrin Fonksiyonunu Yitirme-si Üzerinde Etkili Olan Doğal Çevre Faktörleri, Dünü ve Bugünüyle Harput Sempozyumu Cilt II, s. 303-324, Türkiye Diyanet Vakfı Elazığ Şubesi Yayınları No:8. , Elazığ. CR - 8. TUROĞLU, H. GÜNEYSU, A. C. ERTEK , A. MATER, B., 1994, “Tabiat Parkı Çalışmalarında Bir Uygulamalı Jeomorfoloji Örneği: Ballıkayalar Vadisi (Gebze-Kocaeli)” Türk Coğrafya Dergisi, Sayı:29, Sayfa: 315-347, İstanbul. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/fudad/issue//592010 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/761978 ER -