TY - JOUR T1 - Uçan Eşek’te Harnâme’nin İzleri Karşılaştırmalı Bir Okuma Denemesi AU - Kırcı, Ali AU - Turan, Lokman AU - Öztürk, Hüseyin PY - 2019 DA - November JF - Uluslararası Çocuk Edebiyatı ve Eğitim Araştırmaları Dergisi (ÇEDAR) PB - Esma DUMANLI KADIZADE WT - DergiPark SN - 2636-767X SP - 29 EP - 40 VL - 3 IS - 2 LA - tr AB - Çağdaş çocuk edebiyatıyazarlarından Mevlana İdris Zengin’in Uçan Eşek adlı hayvan masalı ile 15. asırTürk şairlerinden Şeyhî’nin Harnâme adlı mesnevisinin karşılaştırmalı birokumaya tâbi tutulduğu bu çalışmaya her iki anlatının da başkahramanının eşek olmasıilham vermemiştir. İki eseri birbirine yaklaştıran asıl husus, her iki eserinde benzer bir ontolojik muhasebeye dayanıyor olmasıdır. Hem Harnâme’nin hem deUçan Eşek’in başkahramanı kendi varoluşsal konumunu sorgulamış, kendi yapısındakusur ve eksiklikler tespit etmiş; yine kendi yapısında kalıcı değişikliklergerçekleştirmeyi arzu etmiştir ancak bu değişiklikler gerçekleştirilmeyeçalışıldığında yine ontolojik kaynaklı olumsuz sonuçlar doğmuştur. Mevcutvaroluşsal durumun, bir hikmet üzerine bina edildiği; bir başka ifadeylevarlıkların kendi doğaları dışına çıkmalarının onlar için kötü sonuçlardoğuracağı bilgisi her iki metnin de omurgasını teşkil etmektedir.Günümüz edebiyataraştırmalarında birbirine çok sık yaklaşmayan iki farklı alana (Klasik Türkedebiyatı ve çocuk edebiyatı alanlarına) ait iki ayrı metin olmalarına veüretim zamanı bakımından aralarında uzun bir fasıla olmasına rağmen Uçan Eşekve Harnâme, benzer anlamsal-mantıksal temellere dayanmaktadır. Bu çalışma, her anlamda birbirinden uzaktayer aldığı düşünülse de çocuk edebiyatı ile klasik Türk edebiyatının birbirinenasıl yaklaşabildiğini bir örnekle tespit etmeye çalışmaktadır. Ayrıca çocukedebiyatı ve klasik Türk edebiyatı derslerini birlikte kendi programıiçerisinde bulunduran Türkçe öğretmenliği bölümlerinde bu iki metninkarşılaştırmalı bir okumaya tâbi tutulması, anlatıların arkasında bulunanmantıksal yapıların keşfi için öğretmen adaylarına yardımcı olacak etkili birörnektir. KW - karşılaştırmalı okuma KW - çocuk edebiyatı KW - klasik Türk edebiyatı CR - Bilktekin, H. (2010) "Şeyhî", tdv islâm ansiklopedisi, c.39. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları. CR - Kazan V. (2012) Mevlâna idris zengin masallarının eğitsel değeri (Yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum. CR - Kılınç, S., B.(2014) Mevlâna idris zengin'in hikâye ve masallarındaki iletiler ve bu iletilerin türkçe eğitimi açısından incelenmesi. Fırat Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü CR - Mengi, M. (2000) Harnâme kime sunuldu. Dîvan Şiiri Yazıları, 173-175. CR - Özdemir, M. (2011) Şeyhî – harnâme. İstanbul: Kapı Yayınları. CR - Rifat, M. (2013) Açıklamalı göstergebilim sözlüğü: kavramlar, yöntemler, kuramcılar, okullar. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. CR - Tatar, B. (2016) Felsefî hermenötik ve yazarın niyeti. İstanbul: Vadi Yayınları. CR - Turan, L. (2013) Çocuk yayınlarında yer alan bazı olumsuzluklar. Yılar, Ö. ve Turan, L. (Yay. haz.) Eğitim Fakülteleri İçin Çocuk Edebiyatı içinde (s.201-224). Ankara: Pegem Akademi. CR - Yasa, M. (2012) Mevlâna idris zengin'in masal kitaplarının çocuk edebiyatının temel ögeleri açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/chedar/issue//593348 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/847089 ER -