TY - JOUR T1 - KUM ZEMİNE OTURAN KARE TEMEL ALTINDA OLUŞAN YANAL GERİLMELERİN DENEYSEL VE TEORİK İNCELEMESİ TT - EXPERIMENTAL AND THEORETICAL ANALYSIS OF LATERAL PRESSURES UNDER SQUARE FOUNDATION RESTING ON SAND AU - Aksoy, Hüseyin Suha AU - Küçükay, Damla AU - Gör, Mesut PY - 2019 DA - July Y2 - 2019 DO - 10.28948/ngumuh.598237 JF - Niğde Ömer Halisdemir Üniversitesi Mühendislik Bilimleri Dergisi JO - NÖHÜ Müh. Bilim. Derg. PB - Nigde Omer Halisdemir University WT - DergiPark SN - 2564-6605 SP - 912 EP - 921 VL - 8 IS - 2 LA - tr AB - Bu çalışmada, farklı rölatif sıkılıklardahazırlanmış kum zemine oturan kare kesitli bir temel modellenmiştir. Modeltemelin düşey yüklenmesi sonucu oluşan yanal gerilmeler deney tankının cidarınayerleştirilen basınçölçerler (transduser) yardımıyla belirlenmiştir. Deneyler 75x75x100cmboyutlarındaki kare kesitli bir kum tankı içerisinde gerçekleştirilmiştir. %10,%40, %65 ve %90 rölatif sıkılıkta hazırlanan kum zemin üzerine yerleştirilen15x15cm boyutlarındaki kare temel ile yüklemeler yapılmıştır. Yapılan deneyler sonucunda, tank cidarındaki basınçgerilmeleri başlangıçta temele yakın olan ilk 20cm’de artış göstermiş, sonrakiderinliklerde giderek azalmış ve 50 cm derinlikte minimum değere ulaştığıgörülmüştür. Deneysel olarak ölçülen zeminkütlesi içerisinde oluşan yanal gerilmeler, Boussinesq teorisinden hareketleelde edilen sonuçlarla karşılaştırılmıştır. Çalışmanınikinci kısmında ise geometrik parametreler ve rölatif sıkılık gibi değişkenleryardımıyla zemin kütlesinde oluşacak gerilmelerin tahmini için kullanılabilecekbir bağıntı önerilmiştir. Yapılan regresyonanalizi neticesinde, model deneyin yapıldığı ortama bağlı olan geometrikparametreler ile yanal gerilmeler arasındaki ilişki belirlenmiştir. KW - Model deneyleri KW - kare temel KW - rölatif sıkılık KW - yanal gerilme KW - regresyon analizi N2 - In this study, a square foundation sitting on sandysoils are modelled. The lateral stresses resulting from the vertical loadingsof the model foundation were measured with pressure transducers placed on thewall of the test tank. Experiments are carried out in a square sand tank withdimensions of 75x75x100cm in the laboratory. Sand which have 10%, 40%, 65% and90% relative densities were prepared and a square foundation of 15x15cm placedon it. The stresses whichoccurred on sand tank walls initiallyincreased in the first 20 cm, which was close to the base of the foundation,gradually decreased in the subsequent depths and reached the minimum value in50 cm. In the second part of thestudy, a correlation is proposed which can be used for estimation of stressesin the ground mass with the help of variables such as geometric parameters andrelative densities. As aresult of the regression analysis, the relationship between the lateralstresses and the geometric parameters depending on the environment of the modelexperiment was established. CR - [1] BOWLES, J.E., Foundation Analysis and Design, Peoria, IL,1997. CR - [2] UZUNER, B.A., Çözümlü Problemlerle Temel Zemin Mekaniği, Teknik Yayınevi, Ankara, Türkiye, 2005. CR - [3] BOUSSINESQ, J., Application des Potentiels a L’etude de L’equilbre et du Movement des Solids Elastiques, Gauthier-Villars, Paris, France, 1885. CR - [4] SAĞLAMER, A., Kohezyonsuz Zeminlerde Sükunetteki Toprak Basıncı Katsayısının Zemin Parametreleri Cinsinden İfadesi, Doktora Tezi, İstanbul Teknik Üniversitesi, İstanbul,1972. CR - [5] LAMAN,M., KESKİN, M.S., “Kumlu Zeminlere Oturan Kare Temeller Altında Düşey Gerilme Analizi”, Türkiye Mühendislik Haberleri, İMO, 431, 53-57, 2004. CR - [6] HOLTZ, R.D, KOVACS, W.D., SHEAHAN, C.T., An Introduction to Geotechnical Engineering, 2nd Edition, Pearson Co., Upper Saddle River, NJ, 2015. CR - [7] MORGAN, J.R., GERRARD, C.M., “Behavior of Sands Under Surface Loads”, Journal of the Soil Mechanics and Foundation Division, ASCE, 97 (SM 12), 1675- 1699,1971. CR - [8] BURLAND, J.B., BROMS, B.B., DE MELLO, V.F.B., “Behaviour of Foundations and Structures”, In Proceedings of the 9th International Conference on Soil Mechanics and Foundation Engineering, 495–538, Tokyo, Japan, 1977. CR - [9] ASTM C127-15, Standard Test Method for Relative Density (Specific Gravity) and Absorption of Coarse Aggregate, ASTM International, West Conshohocken, PA, 2015. CR - [10] ASTM D422-63(2007)e2, Standard Test Method for Particle-Size Analysis of Soils, ASTM International, West Conshohocken, PA, 2007. CR - [11] ASTM D854-14, Standard Test Methods for Specific Gravity of Soil Solids by Water Pycnometer, ASTM International, West Conshohocken, PA, 2014. CR - [12] ASTM D3080 / D3080M-11 Standard Test Method for Direct Shear Test of Soils Under Consolidated Drained Conditions, ASTM International, West Conshohocken, PA, 2007. UR - https://doi.org/10.28948/ngumuh.598237 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/773262 ER -