TY  - JOUR
T1  - Yerli Kıbrıslı-Türkiye Göçmeni Ayrışmasında Değer Yönelimlerinin Rolü
TT  - The Role of Value Orientation in Turkish Cypriot-Turkish Immigrant Divergence
AU  - Geçioğlu, Ahmet Rifat
AU  - Emre, Yusuf
PY  - 2019
DA  - December
Y2  - 2019
DO  - 10.35415/sirnakifd.618926
JF  - Şırnak Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi
JO  - Şırnak İlahiyat Dergisi
PB  - Sırnak University
WT  - DergiPark
SN  - 2146-4901
SP  - 528
EP  - 554
VL  - 10
IS  - 23
LA  - tr
AB  - Bu çalışma, Kuzey Kıbrıs TürkCumhuriyeti’nde (KKTC) yaşayan ve Yerli Kıbrıslıve Türkiye Göçmeni olarak niteleneniki grup arasındaki farklılaşmada değer yönelimlerinin rolünü ortaya koymayıamaçlamaktadır. Yerli Kıbrıslı kavramı, Osmanlı döneminde adaya gönderilenTürklerin soyundan gelen ve hâlihazırda KKTC’de ikamet eden kişileri; TürkiyeGöçmeni ise 1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’ndan sonra Türkiye’den adaya gelen KKTCvatandaşlarını tanımlamak için kullanılmıştır. Araştırmanın evreni KKTCvatandaşları olup, örneklemi ise basit rastlantısal yöntemle seçilen 165’i(%49) Yerli Kıbrıslı, 172’si (%51) Türkiye Göçmeni olmak üzere toplam 337kişiden oluşmaktadır. Değer yönelimlerini belirlemek amacıyla katılımcılara Schwartz Değerler Ölçeği uygulanmıştır.Uygulanan ölçek, asıl ölçeğin dindarlıkdeğer yönelimi eklenerek 11 değer grubu olacak şekilde değiştirilmiş olanversiyonudur. Yapılan lojistik regresyonanalizi sonucunda, hep birlikte tüm değer yönelimlerinin, katılımcıların YerliKıbrıslı veya Türkiye Göçmeni olmalarını anlamlı bir şekilde yordadığı, diğertaraftan değer yönelimleri tek tek ele alındığında yalnızca dindarlık, uyarılımve hazcılık değerlerinin Yerli Kıbrıslı veya Türkiye Göçmeni olmayı anlamlı birşekilde yordadığı tespit edilmiştir. Buna göre katılımcıların %68,2’siningruplara üyeliği doğru tahmin edilmiştir. Değer yönelimleri, Türkiye Göçmenigrubuna üye olmayı (%73,3), Yerli Kıbrıslı grubuna üye olmaktan (%63,0) dahayüksek bir oranda tahmin etmiştir. Toplam 172 Türkiye Göçmeninden 126’sının,165 Yerli Kıbrıslıdan da 104’ünün kendi grubuna üyeliği doğru tahminedilmiştir. Ortaya çıkan araştırma bulguları, ilgili literatür bağlamındatartışılmış ve yorumlanmıştır.
KW  - Din Psikolojisi
KW  - Değer Yönelimleri
KW  - Yerli Kıbrıslı
KW  - Türkiye Göçmeni
KW  - Kimlik Algısı
N2  - This studyaims to reveal the role of value orientations regarding the differentiationbetween the two groups living in the Turkish Republic of Northern Cyprus (TRNC)and described as Turkish Cypriot and Turkish Immigrant. The concept ofTurkish Cypriot is used to describe the descendants of the Turks who were sentto the island during the Ottoman period and who are currently residing in theTRNC; the concept of Turkish Immigrant is used to describe the TRNC citizensmigrated to the island from Turkey after the 1974 Cyprus Peace Operation. Thepopulation of the study is TRNC citizens and the sample consists of 337 people(165 Turkish Cypriots (49%) and 172 Turkish Immigrants (51%)) selected bysimple random method. SchwartzValues Scale was applied to the participants in order to determine their valueorientations. The applied scale is the version of the original scale which hasbeen changed to 11 value groups by adding religiosityvariable. As a result of the logistic regression analysis, it was found thatall value orientations together predicted whether the participants were TurkishCypriot or Turkish Immigrant. On the other hand, when value orientations weretaken individually, only religiosity, stimulation and hedonism valuessignificantly predicted being Turkish Cypriot or Turkish Immigrant.Accordingly, 68.2% of the participants were correctly predicted to join thegroups. Value orientations predicted membership to the Turkish Immigrant group(73.3%) at a higher rate than membership to the Turkish Cypriot group (63.0%).126 out of 172 Turkish Immigrants and 104 out of 165 Turkish Cypriots werecorrectly predicted to be members of their own group. Emerging researchfindings are discussed and interpreted in the context of the relevantliterature.
CR  - Allport, G. W. “Values and our youth”. Teachers College Record 63 (1961): 211-219.
CR  - Arkonaç, S. - Elçi, E. - Şah, U. - Bakiler, E. “Güç ilişkileri içinde öznel varoluşlar: Kıbrıslı ve Türkiyeli”. Psikoloji Çalışmaları Dergisi 31 (2011): 29-59.
CR  - Atasoy, A. “Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin nüfus coğrafyası”. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 8/15 (2011): 29-62.
CR  - Atay, A. G. 1974 sonrası Türkiye’den Kıbrıs’a göç edenlerin ekonomik ve sosyal durumlarının Kuzey Kıbrıs açısından değerlendirilmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Beykent Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2010.
CR  - Bodenhausen, G. - Mussweiler, T. - Gabriel, S. - Moreno, K. N. “Affective influences on stereotyping and intergroup relations”. Handbook of affect and social cognition. Ed. J. P. Forgas. 319-343. Mahwah, NJ: Erlbaum, 2001.
CR  - Çokluk. Ö. “Lojistik regresyon analizi: Kavram ve uygulama”. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10/3 (2010): 1357-1407.
CR  - Derya, D. Living on the margins of “the Turk” and “the Cypriot”: The Cyprioturk as the subject of ambiguity. Unpublished Master Thesis, Boğaziçi University Institute of Social Sciences, 2007.
CR  - Emre, Y. Değişen Dünyada Değer Yönelimleri ve Dindarlık: KKTC Örneği. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, 2013.
CR  - Ersoy, E., “Kimlik ve değerler ilişkisinin sosyolojik boyutu”, Prof. Dr. Halil Narman Armağanı, C. Çopuroğlu, 211-227. Elazığ: Fırat Üniversitesi Basımevi, 2005.
CR  - Field, A. Discovering statistics using spss. 3rd Bs. London: Sage, 2009.
CR  - Gürses, İ. “Önyargının nedenleri”. Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 14/1 (2005): 143-160.
CR  - Hamit, M. Turkish Cypriots and their others: An analysis of narratives about Greek Cypriots and Türkiyeliler. Unpublished master thesis, Middle East Technical University, The Graduate School of Social Sciences, 2008.
CR  - Hartstone, M. - Augoustinos, M. “The minimal group paradigm: Categorization into two versus three groups”. European Journal of Social Psychology 25/2 (1995): 179-193.
CR  - Kağıtçıbaşı, Ç. Günümüzde insan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş. İstanbul: Evrim Yayınevi, 2012.
CR  - Kara, H. - Uzgören, N. - Uzgören, E. Kültürel değer yargılarının değişimi. Bursa: Ezgi Kitabevi, 2010.
CR  - Karacaoğlu, Korhan - Reyhanoğlu, Metin. “‘Kıbrıs Türkü’ ve ‘Türkiyeli’ ayrımı bağlamında işyerinde yıldırma: KKTC’deki sağlık sektöründe çalışanlara yönelik bir araştırma”. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 61/4 (06 Şubat 2015): 145-176.
CR  - Keser, U. “Kıbrıs’ta göç hareketleri ve 1974 sonrasında yaşananlar”. Çağdaş Türkiye Tarihi Araştırmaları Dergisi 5/12 (2006): 103-128.
CR  - Konuk, N. “Kıbrıslı Türklerin Göçmenlere Bakışı”. Kıbrıs Araştırmaları ve İncelemeleri Dergisi 2/3 (2018): 55-81.
CR  - Kuşdil, E. M. - Kağıtçıbaşı, Ç. “Türk öğretmenlerin değer yönelimleri ve Schwartz Değer Kuramı”. Türk Psikoloji Dergisi 45 (2000): 59-76.
CR  - Landau, S. - Everitt, B. S. A handbook of statistical analyses using spss. New York, NY: Chapman & Hall/CRC, 2004.
CR  - Leech, N. L. - Barrett, K. C. - Morgan, G. A. SPSS for intermediate statistics: Use and interpretation. 2nd Bs. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum Associates, 2005.
CR  - Linville, P. W. - Fischer, G. W. - Salovey, P. “Perceived distribution of the characteristics of ingroup and out-group members: Empirical evidence and a computer simulation”. Journal of Personality and Social Psychology 57/2 (1989): 165-188.
CR  - Özensel, E. “Sosyolojik bir olgu olarak değer”. Değerler Eğitimi Dergisi 1/3 (2003): 217-239.
CR  - Park, B. - Judd, C. M. “Measures and models of perceived group variability”. Journal of Personality and Social Psychology 59/2 (1990): 173-191.
CR  - Polatoğlu, G. Public opinion and the question of Turkish Cypriot identity in Turkish Republic of Northern Cyprus. Unpublished master thesis, Middle East Technical University Institute of Social Sciences, 2010.
CR  - Reis, Arzu - Duranay, Halil İbrahim. “Varolma Kaygısı İçindeki Kıbrıs Türk Toplumu Üzerine Bir Araştırma”. (Re)Making and Undoing of Peace/Conflict. Ed. Tuğrul İlter - Hanife Aliefendioğlu - Pembe Behçetoğulları - Nurten Kara. 9-16. North Cyprus: Eastern Mediterranean University Press, 2013.
CR  - Rokeach, M. The nature of human values. New York: The Free Press, 1973.
CR  - Schwartz, S. H. “Universals in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical tests in 20 countries”, Advances in Experimental Social Psychology, M. P. Zanna, 1-65. San Diego: Academic Press, 1992.
CR  - Suiçmez, Y. “Kıbrıs’ta Din”. Türk Dünyasının Dinî Meseleleri. 243-254. Ankara: Türkiye Diyanet Vakfı Yayınları, 1998.
CR  - Şenel, S. - Alatlı, B. “Lojistik regresyon analizinin kullanıldığı makaleler üzerine bir inceleme”. Eğitimde ve Psikolojide Ölçme ve Değerlendirme Dergisi 5/1 (2014): 35-52.
CR  - Tabachnick, B. G. - Fidell, L. S. Using multivariate statistics. 5th Bs. Boston, USA: Pearson International Edition, 2007.
CR  - Tajfel, H. “Cognitive aspects of prejudice”. Journal of Social Issues 25/4 (1969): 79-97.
CR  - Tajfel, H. - Billig, M. G. - Bundy, R. P. - Flamant, C. “Social categorization and intergroup behaviour”. European Journal of Social Psychology 1/2 (1971): 149-178.
CR  - Temiz, E. T. “Kıbrıs Türk toplumunda sosyo-kültürel yapının taşınmasında öğretmenlerin rolü”. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi 2/6 (2009): 634-641.
CR  - Whitley Jr., B. E. - Kite, M. E. The psychology of prejudice and discrimination. Belmont: Wadsworth Cengage Learning, 2010.
CR  - Yapıcı, A. “Algısal açıdan Müslüman kimliği ve dindarlık”. Dindarlığın sosyo-psikolojisi. Ed. Ü. Günay - C. Çelik. 207-258. Adana: Karahan Kitabevi, 2006.
CR  - Yapıcı, A. Din kimlik ve ön yargı. Adana: Karahan Kitabevi, 2004.
CR  - Yapıcı, A. “Küreselleşme ve değerler krizi”. DEM Dergi 7 (2009): 14-18.
CR  - Yapıcı, A. - Kutlu, M. O. - Bilican, F. I. “Öğretmen adaylarının değer yönelimleri”. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi 11/42 (2012): 9-151.
CR  - Yapıcı, A. - Zengin Z. S. “İlahiyat fakültesi öğrencilerinin değer tercih sıralamaları üzerine psikolojik bir araştırma: Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi örneği”. Değerler Eğitimi Dergisi 1/4 (2003): 173-206.
UR  - https://doi.org/10.35415/sirnakifd.618926
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/885625
ER  -