TY  - JOUR
T1  - SPOR ÖRGÜTLERİNDE KARANLIK KİŞİLİK, ÖRGÜTSEL SİNİZM ve İŞ TATMİNİ İLİŞKİSİNİN İNCELENMESİ
TT  - INVESTIGATION OF THE RELATIONSHIP AMONG DARK PERSONALITY, ORGANIZATIONAL CYNICISM, AND JOB SATISFACTION IN SPORTS ORGANIZATIONS
AU  - Güllü, Sevim
AU  - Yıldız, Kadir
PY  - 2019
DA  - December
DO  - 10.33689/spormetre.620304
JF  - SPORMETRE Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi
PB  - Ankara University
WT  - DergiPark
SN  - 1304-284X
SP  - 220
EP  - 232
VL  - 17
IS  - 4
LA  - tr
AB  - Bu çalışmada, sporörgütlerinde karanlık üçlü, örgütsel sinizm ve iş tatmini düzeyleri arasındakiilişkinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, nicel araştırma yöntemlerindeyer alan tarama modellerinden ilişkisel tarama modelinde desenlenmiştir.Araştırmanın çalışma grubu, seçkisiz olmayan örnekleme yöntemlerinden kolaydaörnekleme yöntemiyle belirlenen, Mersin ve Karaman Gençlik ve Spor ilMüdürlüklerinde görev alan 45 kadın, 77 erkek toplam 122 Gençlik ve Spor ilMüdürlüğü çalışanından oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarakaraştırmacılar tarafından hazırlanan kişisel bilgi formu ile Örgütsel SinizmÖlçeği (Karacaoğlu ve İnce, 2012),Karanlık Üçlü Ölçeği (Özsoy vd., 2017) ve İş Tatmini Ölçeği (Özsoy ve Ardıç, 2017) kullanılmıştır.Verilerin normallik sınamasında Skewness ve Kurtosis değerleri dikkatealınmıştır. Verilerinanalizinde ise tanımlayıcı istatistiklerin yanı sıra, Pearson korelasyon veçoklu doğrusal regresyon analizleri yapılmıştır. Elde edilenverilerin analizleri sonucunda, iş tatmini ölçeği ile örgütsel sinizm ölçeğibilişsellik (r=-.217, p.05) ve davranışsal (r=-.272, p.05) alt boyutlarıarasında negatif yönde düşük düzeyde; duygusal alt boyutu arasında negatifyönde orta düzeyde ilişki (r=-.434, p.05) tespit edilmiştir. Ayrıca iş tatminiölçeği ile karanlık üçlü ölçeği alt boyutlarından makyavelizm (r=-.316, p.05),psikopati (r=-.321, p.05) ve narsisizm (r=-.442, p.05) arasında negatif yönde ortadüzeyde ilişki gözlemlenmiştir. Bununla birlikte örgütsel sinizmin duygusal altboyutu ile karanlık üçlü ölçeği alt boyutlarından psikopati (r=.269, p=0.05) venarsisizm (r=.186, p=0.05) arasında ise pozitif yönde düşük düzeyde;davranışsal alt boyutu ile narsisizm (r=.185, p=0.05) arasında düşük düzeydepozitif yönde ilişki tespit edilmiştir.Ayrıca, çoklu regresyon analizine göre; örgütsel sinizm(bilişsel-duygusal-davranışsal) ile karanlık üçlü ölçekleri(makyavelizm-psikopati-narsisizm) alt boyutları, iş tatmini ile orta düzeyde veanlamlı bir ilişki göstermektedir (R=0.579,R2=0. 335, p<.000). Test sonuçları, örgütsel sinizm altboyutlarından duygusal ile karanlık üçlü ölçeği alt boyutlarından narsisizmin,iş tatmini üzerinde anlamlı bir etkiye sahip olduğunu göstermektedir(p<.05). Dolayısıyla modeldeki diğer değişkenler sabit tutulduğunda, duygusalalt boyutundaki bir birimlik artış, iş tatmini üzerinde 0,381 birimlik azalışaneden olmaktadır. Benzer şekilde narsisizm alt boyutundaki bir birimlik artış,iş tatmini üzerinde 0,341 birimlik azalış göstermektedir. Sonuç olarak, sporörgütlerinde çalışanların iş tatmin düzeyleri üzerinde, bireylerin kişilikyapıları ile örgüt ortamının önemli yordayıcı etkisi olduğu söylenebilir.Bireylerin iş tatmini üzerinde karanlık kişilik özellikleri ile örgütselsinizmin olumsuz etkiye neden olduğu belirtilebilir. İş tatmininin artmasıdiğer pozitif örgütsel çıktılar ile pozitif yönde ilişkili olduğu içinçalışanların iş tatminlerini artırmaya yönelik düzenlemeler yapılmasıörgütlerin temel hedefleri arasında olmalıdır. Ayrıca kişi-örgüt uyumu sonderece önemlidir. Örgüt kültürü ve iklimi ile uyumlu olabilecek bireyleristihdam edilmelidir.
KW  - Spor örgütü
KW  - karanlık kişilik
KW  - örgütsel sinizm
KW  - iş tatmini
KW  - karanlık üçlü
KW  - narsizm
KW  - psikopati
KW  - makyavelizm
N2  - The article aims to investigate the relationshipamong dark triad, organizational cynicism and job satisfaction in sportsorganizations. The research is designed with a relational survey model which isone of the qualitative research methods. The research group consists of 122employees (45 females, 77 males) working in Karaman and Mersin Youth Servicesand Provincial Directorate of Sports, selected with convenience samplingmethod, one of the non-random sampling methods. As data collection tools,Personal Information Form, Dark Triad Dirty Dozen (Özsoy et al.,2017), Organizational Cynicism Scale (Karacaoğlu and İnce, 2012), and JobSatisfaction Scale (Özsoy and Ardıç, 2017) were used. SPSS 22 package program was used to analyzethe data. For the normality of the data, skewness and kurtosis values weretaken into consideration and the data were found to have a normaldistribution. Pearson correlationanalysis and multiple regression analysis were used to analyze the data. Uponanalyzing the data concerning job satisfaction and organizational cynicismscales, it has been determined that there is a low-scale correlation in thenegative direction between cognitive (r=-.217, p.05) and behavioral (r=-.272,p.05) sub-dimensions and that there is a medium-scale correlation in thenegative direction between the emotional sub-dimension of organizationalcynicism and job satisfaction scales (r=-.434, p.05). It was also seen that thethree sub-dimensions of job satisfaction and dark triad scales,machiavellianism (r=-.316, p.05), psychopathy (r=-.321, p.05), and narcissism(r=-.442, p.05), have a medium-scale correlation in the negative direction.Accordingly, it has been determined that there is a low-scale correlation inthe positive direction between the emotional sub-dimension of organizationalcynicism and the two sub-dimensions of dark triad scale: psychopathy (r=.269, p=0.05). and narcissism (r=.186, p=0.05). Also that there isa low-scale correlation in the positive direction between the behavioralsub-dimension of organizational cynicism and narcissism sub-dimensions ofdark triad scale (r=.185, p=0.05). Additionally, according to multiple regressionanalysis the sub-dimensions of both the organizational cynicism(cognitive-emotional-behavioral) and dark triad (machiavellianism, psychopathy,narcissism) scales have shown a significant and medium-level correlation with jobsatisfaction (R=0.579, R2=0.335, p<.000). the test has provedthat the emotional sub-dimension oforganizational cynicism and the narcissism sub-dimension of dark triad scalehave significant effects on job satisfaction (p<.05). Consequently, when theother variables in the model are constant, a one-unit increase in emotionalsub-dimension result in a 0.381-unit decrease in job satisfaction. Similarly, aone-unit increase in the narcissism sub-dimension results in a 0.341-unitdecrease in job satisfaction. It can be concluded that individual personalitytraits and organizational environment have a significant predictor effect onjob satisfaction levels of the sports organization employees. Job satisfactionlevels are affected negatively by dark personality traits and organizationalcynicism. As increasing job satisfaction is positively correlated with otherpositive organizational outputs, organizations should try to increase the jobsatisfaction levels among employees and should make necessary arrangements tothis end. Finally, the harmony between the individuals and the organization iscrucial. The organizations should make a point to employ individuals who can becompatible with the organizational culture and environment.
CR  - Abraham, R. (2000). Organizational Cynicism: Bases And Consequences. Genetic, Social, And General Psychology Monographs, 126(3), 269.
CR  - Ajzen, I. (1994). Attitudes. In R. J. Corsini (Ed.), Encyclopedia of Psychology (2nd Ed.) (Pp. 114–116). New York: Wiley.
CR  - Altınkurt Y., Yılmaz, K., Erol, E., Salalı E.T.. (2014). Okul Müdürlerinin Kullandığı Güç Kaynakları ile Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Algıları Arasındaki İlişki. Journal of Teacher Education And Educators, 3(1), 25-52.
CR  - Andersson, L. M., Bateman, T. S. (1997). Cynicism in the Workplace: Some Causes And Effects. Journal of Organizational Behavior, 18, 449–460.
CR  - Arabacı, I. B. (2010). The Effects of Depersonalization and Organizational Cynicism Levels on the Job Satisfaction of Educational İnspectors. African Journal of Business Management, 4(13), 2802-2811.
CR  - Ayan, A. (2017). Makyavelist Kişilik Eğilimi Algılarının Yaşamın Anlamı ve Yaşam Doyumu Üzerine Etkisi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(1), 53-72.
CR  - Ballı, E., Çakıcı, A. (2016). Karanlık Liderliğin Örgütsel Bağlılık ve Örgütsel Sessizlik Üzerine Etkisi: Otel Çalışanları Üzerinde Bir Araştırma. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 25(3), 167-180.
CR  - Bernerth, J. B., Armenakis, A. A., Feild, H. S.,Walker, H. J. (2007). Justice, Cynicism, and Commitment: A Study of important organizational change variables. The Journal of Applied Behavioral Science, 43(3), 303-326.
CR  - Bolelli, M. (2018). Karanlık Üçlünün (Narsisizm, Makyavelizm ve Psikopati) Yöneticilerin Sosyal Güç Kullanımına Etkilerinin İncelenmesi. 6. Örgütsel Davranış Kongresi. 101-118.
CR  - Brandes, P, Dharwadkar, R., Dean, J. W., (1999). Does organizational cynicism matter? Employee and supervisor perspectives on work outcomes. Eastern Academy of Management Proceedings, 150-153. Outstanding Empirical Paper Award.
CR  - Brayfield, A. H., Rothe, H. F. (1951). An index of job satisfaction. Journal of Applied Psychology, 35, 307-311.
CR  - Breckler, S. J. (1984). Empirical Validation of Affect, Behavior, and Cognition as Distinct Components of Attitude. Journal of Personality and Social Psychology, 47, 307–311.
CR  - Byrne, Z. S., Hochwarter, W. A. (2008). Perceived Organizational Support and Performance: Relationships Across Levels of Organizational Cynicism. Journal of Managerial Psychology, 23(1), 54-72.
CR  - Chiaburu, D. S., Peng, A. C., Oh, I. S., Banks, G. C., Lomeli, L. C. (2013). Antecedents and Consequences of Employee Organizational Cynicism: A Meta-Analysis. Journal of Vocational Behavior, 83(2), 181-197.
CR  - Colquitt, J. A., Conlon, D. E., Wesson, M. J., Porter, C., Ng, K. Y. (2001). Justice in the Millennium: A Meta-Analytic Review of 25 Years of Organizational Cynicism, Reactions, and Commitment to Subordinates. Personnel Psychology, 53, 275–293.
CR  - Çakıcı, A., Doğan, S. (2014). Örgütsel Sinizmin İş Performansına Etkisi: Meslek Yüksekokullarında Bir Araştırma. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 15(1):79-89.
CR  - Davis, W. D., Gardner, W. L. (2004). Perceptions of Politics and Organizational Cynicism: An Attributional and Leader–Member Exchange Perspective. The Leadership Quarterly, 15(4), 439-465.
CR  - Dean Jr, J. W., Brandes, P., Dharwadkar, R. (1998). Organizational Cynicism. Academy of Management Review, 23(2), 341-352.
CR  - Doğan, S., Uğurlu, C. T. (2014). Okul Yöneticilerinin Etik Liderlik Davranışları ile Öğretmenlerin Örgütsel Sinizm Algilari Arasındaki İlişki. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(3):489-516.
CR  - Eaton, J. A. (2000). A Social Motivation Approach to Organizational Cynicism. Toronto, Ontario: York University (Unpublished Master's Thesis).
CR  - Erdoğan, P., Bedük, A. (2013). Örgütsel Sinizm ile Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Arasındaki İlişki: Sağlık Sektöründe Bir Araştırma. Selçuk Üniversitesi Sosyal ve Teknik Araştırmalar Dergisi, 3(6), 17-36.
CR  - Gammon, A. R., Converse, P. D., Lee, L. M., ve Griffith, R. L. (2011). A personality process model of cyber harassment. International Journal of Management and Decision Making, 11(5), 358–378.
CR  - Gibb, Z. G., Devereux, P. G. (2014). Who does that anyway? Predictors and personality correlates of cyberbullying in college. Computers in Human Behavior, 38, 8–16.
CR  - Gullu, S. (2018). Investigation of the relationship between the organizational cynicism levels and intent of revenge of sports science faculty students who work. World Journal of Education, 8(6), 45-57., Doi: 10.5430/wje.v8n6p45
CR  - Johnson, J. L., O'leary‐Kelly, A. M. (2003). The Effects of Psychological Contract Breach and Organizational Cynicism: Not All Social Exchange Violations are Created Equal. Journal of Organizational Behavior: The International Journal of Industrial, Occupational and Organizational Psychology and Behavior, 24(5), 627-647.
CR  - Jonason, P. K., Webster, G. D. (2010). The Dirty Dozen: A Concise Measure of The Dark Triad. Psychological Assessment, 22(2), 420. Https://Doi.Org/10.1037/A0019265.
CR  - Kabat, R. (2019). Dark Triad Personality Traits Prediction of Managers' Mind-set in Business Organizations. Doctorate Thesis, Walden University College of Social and Behavioral Sciences.
CR  - Kalay, F., Oğrak, A., Nişancı, Z. N. (2014). Mobbing, Örgütsel Sessizlik ve Örgütsel Sinizm İlişkisi: Örnek Bir Uygulama. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 127-143.
CR  - Kanbur, A., Kanbur, E. (2015). Lider-Üye Etkileşiminin Örgütsel Sinizme Etkisi: Algılanan İçsellik Statüsünün Aracılık Rolü. Zeitschrift Für Die Welt Der Türken/Journal Of World Of Turks, 7(2), 193-216.
CR  - Kanten, P. (2014). Narsistik Kişilik Özelliğinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Üzerindeki Etkisinde Örgüt İkliminin Düzenleyici Rolü. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi, İktisadi Enstitüsü Yönetim Dergisi, 25, 160-184.
CR  - Kanten, P., Yeşiltaş, M., Arslan, R. (2015). Kişiliğin Karanlık Yönünün Üretkenlik Karşıtı İş Davranışlarına Etkisinde Psikolojik Sözleşmenin Düzenleyici Rolü. Atatürk Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 29(2):365-391.
CR  - Karacaoğlu, K., & İnce F. (2012). Brandes, dharwadkar ve dean’in (1999) örgütsel sinizm ölçeği türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması: kayseri organize sanayi bölgesi örneği. Business and Economics Research Journal. 3(3):77-92.
CR  - Karacaoglu, K., Küçükköylü, C. (2015). Isgören Sessizliginin Örgütsel Sinizme Etkisi: Kamu Çalisanlari Üzerine Bir Arastirma. Ege Akademik Bakış, 15(3), 401-408.
CR  - Kasalak, G., Aksu, M. (2014). Araştırma Görevlilerinin Algıladıkları Örgütsel Desteğin Örgütsel Sinizm İle İlişkisi. Kuram Ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 115-133.
CR  - Kerse, G., Karabey, C. N. (2017). Algılanan örgütsel desteğin örgütsel özdeşleşmeye etkisi: Örgütsel sinizmin aracı rolü. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 6(4), 375-398.
CR  - Locke, E. A. (1976). The Nature and Causes of Job Satisfaction. In M. D. Dunnette (Ed.), Handbook of Industrial and Organizational Psychology (Pp. 1297–1343).
CR  - Murat, A. G. G., Börü, D. (2017). Karanlık Kişilik Özelliklerinin Örgütsel Sinizm Üzerindeki Etkisi. 5. Örgütsel Davranış Kongresi.
CR  - Murat, G., Börü, D. E. (2019). Çalışanların Yöneticilerine İlişkin Algıladıkları Psikopati Özelliklerinin Sergiledikleri Sinik Davranışlar Üzerindeki Etkisi. Marmara Üniversitesi Öneri Dergisi, 14(51), 128-146.
CR  - Neves, P. (2012). Organizational Cynicism: Spillover Effects on Supervisor–Subordinate Relationships and Performance. The Leadership Quarterly, 23(5), 965-976.
CR  - Özdemir, B., Atan, E. (2018). Karanlık Üçlünün Örgütsel Muhalefete Etkisi: Bir Yapısal Eşitlik Modeli. İş Ahlakı Dergisi. 11(2):275-298.
CR  - Özler, D. E., Atalay, C. G. (2011). A Research to Determine the Relationship Between Organizational Cynicism and Burnout Levels of Employees in Health Sector. Business and Management Review, 1(4), 26-38.
CR  - Özsoy, E. (2019). Yöneticilerin Karanlık Kişilik Özelliklerinin Çalışanların Tükenmişlik Düzeylerine Etkisi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22(1), 194-203.
CR  - Özsoy, E., Ardıç, K. (2017). Karanlık Üçlü’nün (Narsisizm, Makyavelizm Ve Psikopati) İş Tatminine Etkisinin İncelenmesi. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 24(2), 391-406.
CR  - Özsoy, E., Rauthmann, J. F., Jonason, P. K., Ardıç, K. (2017). Reliability and Validity Of The Turkish Versions Of Dark Triad Dirty Dozen (Dtdd-T), Short Dark Triad (Sd3-T), And Single Item Narcissism Scale (Sıns-T). Personality and Individual Differences, 117(2017),11-14. https://Doi.Org/10.1016/J.Paid.2017.05.019.
CR  - Qian, Y., Daniels, T. D. (2008). A Communication Model of Employee Cynicism Toward Organizational Change. Corporate Communications: An International Journal, 13(3), 319-332.
CR  - Pabian, S., De Backer, C. J. S., Vandebosch, H. (2015). Dark Triad personality traits and adolescent cyber-aggression. Personality and Individual Differences, 75, 41–46.doi:10.1016/j.paid.2014.11.015
CR  - Reichers, A. E., Wanous, J. P., Austin, J. T. (1997). Understanding and Managing Cynicism About Organizational Change.Academy of Management Executive, 11(1), 48–59.
CR  - Riggle, R. J., Edmondson, D. R., Hansen, J. D. (2009). A Meta-Analysis of The Relationship Between Perceived Organizational Support and Job Outcomes: 20 Years Of Justice Research. Journal of Applied Psychology, 86, 425–455. http://Dx.Doi.Org/10.1037//0021-9010.86.3.425.
CR  - Spurk, D., Keller, A. C., Hirschi, A. (2015). Do bad guys get ahead or fall behind? Relationships of the dark triad of personality with objective and subjective career success. Social Psychological and Personality Science, 7(2), 113–121.doi:10.1177/1948550615609735.
CR  - Spain, S. M., Harms, P., LeBreton, J. M. (2014). The dark side of personality at work. Journal of Organizational Behavior, 35, 41–60. doi:10.1002/job.1894
CR  - Schleicher, D. J., Hansen, D., Fox, K. E. (2010). Job Attitudes And Work Values. In S. Zedeck (Ed.), Apa Handbook of Industrial and Organizational Psychology, Vol. 3.(Pp. 137–189)Washington, Dc: American Psychological Association.
CR  - Şantaş, F., Uğurluoğlu, Ö., Kandemir, A., Çelik, Y. (2016). Sağlık Çalışanlarında Örgütsel Sinizm, İş Performansı Ve Örgütsel Özdeşleşme Düzeyleri Arasındaki İlişkilerin İncelenmesi. Gazi Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(3), 867-886.
CR  - Tayfun, A., Çatır, O. (2014). Hemşirelerin Örgütsel Sinizm Düzeylerinin İncelenmesi. İşletme Araştırmaları Dergisi, 6(1), 347-365.
CR  - Uçkun, C. G., Üzüm, B., Uçkun, S. (2018). Narsist Kişiliğin Makyavelist Davranışlara Etkisi: Kocaeli Üniversitesi Özel Güvenlik Öğrencileri Örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20(2):139-154.
CR  - Wanous, J. P., Reichers, A. E., Austin, J. T. (1994). Organizational Cynicism: An Initial Study. Academy of Management Best Papers Proceedings, 269–273.
CR  - Wilkerson, J. M., Evans, W. R., Davis, W. D. (2008). A Test of Coworkers' Influence on Organizational Cynicism, Badmouthing, and Organizational Citizenship Behavior. Journal of Applied Social Psychology, 38(9), 2273-2292.
CR  - Yıldız, K. (2013). Örgütsel Bağlılık ile Örgütsel Sinizm ve Örgütsel Muhalefet Arasındaki İlişki. Electronic Turkish Studies, 8(6):853-879.
UR  - https://doi.org/10.33689/spormetre.620304
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/885836
ER  -