TY - JOUR T1 - Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik Endeksi İşletmelerinin Sera Gazı Beyanlarına Yönelik Güvence Denetimleri: ISAE 3410 Güvence Denetim Standardına İlişkin Bir Araştırma TT - Assurance Audit of Borsa İstanbul Sustainability Index Enterprises for Greenhouse Gas Declaration: A Research on ISAE 3410 Assurance Audit Standard AU - Ece Çokmutlu, Meltem AU - Ok, Şahay PY - 2019 DA - December Y2 - 2019 DO - 10.21733/ibad.628051 JF - IBAD Sosyal Bilimler Dergisi JO - IBAD PB - Hayrullah KAHYA WT - DergiPark SN - 2687-2811 SP - 164 EP - 174 IS - 5 LA - tr AB - Kurumsal raporlarda (finansal ve finansalolmayan raporlar) sunulan bir bilginin doğruluğunun bağımsız bir kuruluştarafından incelenmesi ve güvencesinin verilmesi, bu bilginin karar almadakullanılabilirliğini ve güvenini arttıracaktır. Sunulan finansal bilgiler içinuluslararası düzeyde kabul gören standartlaşmış bağımsız denetim hizmetlerimevcuttur. Son yıllarda finansal olmayan bilgiler için de güvence hizmetisağlayabilecek standartlar hazırlanmaya başlanmıştır. Bu standartların enbilinenleri Uluslararası Bağımsız Denetim ve Güvence Denetimi StandartlarıKurulu (IAASB) tarafından hazırlanan standartlardır. Kurul tarafındanhazırlanan spesifik standartlardan biri de ISAE 3410 “Sera Gazı Beyanlarınaİlişkin Güvence Denetim Standardı”dır. Bu çalışmada güvence denetimi standartları kapsamındabulunan sera gazı beyanlarına ilişkin güvence standardı (ISAE 3410) açıklanmışve Borsa İstanbul Sürdürülebilirlik endeksinde yer alan işletmelerin sunduklarıfinansal olmayan raporlarda ISAE 3410 sera gazı güvence standardına ilişkinaçıklamaları ölçülmüştür. Ölçüm yapılırken elde edilen finansal olmayanraporlardan (sürdürülebilirlik raporları ve entegre raporlar) içerik analiziyöntemiyle ilgili bilgiler toplanmış ve frekans dağılımı ile çözümlenmiştir. Araştırmanınsonucu genel olarak değerlendirildiğinde; işletmelerin sera gazı beyanlarınailişkin açıklamalarının yüksek olduğu ve işletmelerin ISAE 3410 sera gazıgüvence standardına ilişkin farkındalıklarının olduğu görülmüştür. KW - Güvence Denetimi KW - Güvence Sözleşmeleri KW - ISAE 3410 N2 - The review andassurance of the accuracy of the information presented in corporate reports(financial and non-financial reports) by an independent organization willincrease the usability and confidence of this information in decision-making.Internationally accepted standardized independent auditing services are availablefor the financial information provided. In recent years, standards have been started to provideassurance services for non-financial information. The best known of thesestandards are those prepared by the International Standards on Auditing andAssurance Standards (IAASB). One of the specific standards prepared by theBoard is ISAE 3410 Assurance Audit Standard for Greenhouse Gas Declarations”. Inthis study, the assurance standard (ISAE 3410) regarding the greenhouse gasdeclarations within the scope of assurance audit standards is explained and theexplanations of ISAE 3410 greenhouse gas assurance standard in thenon-financial reports submitted by the companies included in the Borsa İstanbulSustainability Index were measured. During the measurement relevant informationwas collected from non-financial reports (sustainability reports and integratedreports) using content analysis method and these data analyzed by frequencydistribution. When the result of the research is evaluated in general; It isobserved that the companies have a high level of disclosure about greenhousegas declarations and that they have awareness about ISAE 3410 greenhouse gasassurance standard. CR - Altuğ., T. ve Özkan., F. Z. (2015). Sera Gazı Emisyonlarının İzlenmesi, Doğrulanması ve Raporlanması. Verimlilik Dergisi, (2), 68-86. CR - Altıntaş, N., N. (2010). Bağımsız Denetim ve Vergi Denetimi Dışındaki Güvence Hizmetleri: Türkiye’deki Uygulamalar Hakkında Bir Araştırma. İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi. CR - Aras, G., Tezcan, N., ve Kutlu Furtuna, Ö. (2016). Geleneksel Bankacılık ve Katılım Bankacılığında Kurumsal Sürdürülebilirlik Performansının Topsis Yöntemiyle Karşılaştırılması. Istanbul Management Journal, 58-81. CR - Atabay., E. (2018). Destek Hizmet Kuruluşlarındaki Kontrollere Yönelik Güvence Hizmetleri (GDS:3402) Türkiye'de Finansal Sektördeki Farkındalığın Ölçümlenmesi. Türkiye Bankalar Birliği, İstanbul. CR - Coşkun Arslan., M. ve Demirkan., S. (2017). Auditing and Assurance Services. Muhasebe ve Finansman Dergisi (Özel Sayı), 127-141.Çıtak, N. (2015). Hesap Verebilirlik AccountAbility AA1000 Güvence Standartları Serileri. Türkmen Yayınları, İstanbul. CR - Dinç., E. ve Atabay., E. (2016). Güvence Denetim Standartları ve Güvence Denetim Süreci. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(5), 1527-1541. CR - Fernandez-Feijoo., B, Romeo., S., ve Ruiz., S. (2016). The Assurance Market Of Sustainability Reports: What Do Accounting Firms Do? Journal of Cleaner Production, 139, 1128-1137, 12.07.2019 tarihinde https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S095965261631321X?via%3Dihub Erişim adresinden erişildi. CR - Gürtük., Anıl. ve Hahn., Rüdiger. (2016). An Empirical Assessment Of Assurance Statements İn Sustainability Reports: Smoke Screens Or Enlightening İnformation?. Journal of Cleaner Production, 136, 30-41. CR - Kardeş-Selimoğlu., S. ve Özsözgün-Çalışkan., A. (2016a). Sürdürülebilirlik Bağlamında Uluslararası Güvence Denetimi Standardı GDS (ISAE) 3410- Sera Gazı Beyanları I, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 47, 1-. CR - Kardeş-Selimoğlu., S. ve Özsözgün-Çalışkan., A. (2016b). Sürdürülebilirlik Bağlamında Uluslararası Güvence Denetimi Standardı GDS (ISAE) 3410- Sera Gazı Beyanları II, Muhasebe ve Denetime Bakış Dergisi, 48, 1-20. CR - Kolk., A., ve Perego, P. (2010). Determinants of the Adoption of Sustainability Assurance Statements: An International Investigation. Business Strategy and the Environment, 19, 182–198, DOI: 10.1002/bse.643. CR - Manetti, G., ve Becatti, L. (2009). Assurance Services For Sustainability Reports: Standards And Empirical Evidence. Journal of Business Ethics, 87, 289–298. DOI 10.1007/s10551-008-9809-x. CR - Mock, T. J., Strohm, C., ve Swartz, K. M. (2007). An Examination Of Worldwide Assured Sustainability Reporting. Australian Accounting Review, 17(1), 67–77. CR - Mock, T. J., Rao, S. S. and Srivastava, R. P. (2013), The Development of Worldwide Sustainability Reporting. Assurance. Australian Accounting Review, 23, 280-294, DOI:10.1111/auar.12013. CR - Perego., P. (2009). Causes and Consequences of Choosing Different Assurance Providers: An International Study of Sustainability Reporting. International Journal of Management, 26(3), 412-425. CR - Perego, P., ve Kolk, A., (2012). Multinationals' Accountability On Sustainability: The Evolution Of Third-Party Assurance Of Sustainability Reports. Journal Business Ethics,110 (2), 173-190. CR - Sezer-Özçelik., A. G. (2016). Türkiye Kalkınma Bankası Kurumsal Sera Gazı Envanteri ve Raporu. 22.06.2019 tarihinde http://www.kalkinma.com.tr/data/file/cevreci_kalkinma/2016_yili_Sera_Gazi_Envanteri_ve_Raporu.pdf adresinden erişildi. CR - Simnett., R. Ve Nugent., M. (2007). Developing And Assurance Standard For Carbon Emissions Disclosures. Australian Accounting Rewiev, 17(2), 37-47.Yükçü, S., ve Kaplanoğlu, E. (2016). Sürdürülebilir Kalkınmada Finansal Olmayan Raporlamanın Önemi. Muhasebe ve Bilim Dünyası Dergisi, 18 (Özel Sayı-1); 63-101. UR - https://doi.org/10.21733/ibad.628051 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/836293 ER -