TY - JOUR T1 - AZERBAYCAN TÜRKÇESİNDE FİİLLERİN İSTEME GÖRE İNCELENMESİ AU - Koç, Elif PY - 2018 DA - December DO - 10.1501/Trkol_0000000306 JF - Türkoloji Dergisi PB - Ankara University WT - DergiPark SN - 2602-4934 SP - 73 EP - 87 VL - 22 IS - 2 LA - tr AB - Eylemin merkez konumda olduğu istem dilbilgisine göre, fiil nicelik (sayı) ve nitelik (canlı-cansız, hal) olarak isim gerektirir. Bu isimlerin hepsi istem olarak nitelendirilir. Bu açıdan Azerbaycan Türkçesinde fiilin gerektirdiği istemlerin sayısı kadar aldıkları her hal ekleri de önem taşır. Esasen her bir fiilin istem sayısı sınırlıdır. Ancak her bir fiilin istemi konuşur tarafından kullanılmasa bile bir gereklilik mevcuttur ve bu kullanılmayan istemlere de istem boşluğu denir. Azerbaycan Türkçesinde Türkiye Türkçesinde olduğu gibi istem mevzusu sadece sözde kalmış ve herhangi bir kategoriye yerleştirilmemiştir. Bu çalışmada Azerbaycan Türkçesi edebî dilinde kullanılıp Türkiye Türkçesi edebî dilinde kullanılmayan danış-, gayıt-, səlbələ-, başa düş-, danla-, darıx, qışqır-, döz- fiillerinin isteme göre çekimleri tetkik edilecektir. KW - Azerbaycan Türkçesi KW - İstem KW - Tematik Tasnif KW - Fiil CR - AYDIN ÖZKAN, Işıl (2017), Türkçede İstemi Artıran Biçimbilgisel Kategoriler, The Journal Academic Social Science Studies. CR - BANGUOĞLU, Tahsin (2015), Türkçenin Grameri. Ankara: Türk Dil Kurumu. CR - ÇİÇEKLİ, Hanife (2013), Azerbaycan Türkçesinde Fiillerin İstemi, Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi. CR - DARANCIK, Yasemin (2017), Dilbilgisinde Yönetim, Birleşim Değeri ve Bağımsallık, Batman Üniversitesi Yaşam Bilimleri Dergisi, 118-122. CR - DOĞAN, Nuh (2016), İstem Sözlükleri ve Türkçe, The Journal Academic Social Science Studies. CR - ERDEM, Melek (2004), Türkmen Türkçesinde Mental Fiillerin "İstem"e Göre Anlam Değişmeleri, V. Uluslararası Türk Dil Kurultayı, Ankara, 940-948. CR - ERDEM, Melek (2006), Metaphorization of the Meterial Process During the Mental Process in the Turkish Dialects of the Oghuz Group. Ankara : Central Asiatic Journal. CR - ERDEM, Melek (2006), Türkmen Türkçesi Hareket Fiillerinin ''İstem''e Göre Anlam Değişmeleri, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi, 39-40. CR - ERDEM, Melek. (2009), Modern Oğuz Türkçesi Söz Varlığı, Ankara: Grafiker Yayınları. CR - HALLİDAY, M. A. (1990), An İntroduction to Functional Grammar. London, New York, Melbourne, Auckland. İLERİ, Esin (1997), Türkçedeki Fiillerin Birleşim Değeri. VIII. Uluslararası Türk Dilbilimi Konferansı Bildirileri, Ankara, 157-165. UR - https://doi.org/10.1501/Trkol_0000000306 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/824873 ER -