TY  - JOUR
T1  - Silahlı İnsansız Hava Araçlarının Uluslararası Alanda ve İç Güvenlikte Sevk ve İdaresine İlişkin Hukuki Saptamalar
TT  - Legal Remarks on Command and Control of Armed Unmanned Aerial Vehicles in International Area and Internal Security
AU  - Ak, Tarık
AU  - Avaner, Tekin
PY  - 2019
DA  - November
DO  - 10.17134/khosbd.641536
JF  - Savunma Bilimleri Dergisi
PB  - Millî Savunma Üniversitesi
WT  - DergiPark
SN  - 1303-6831
SP  - 43
EP  - 66
VL  - 18
IS  - 36
LA  - tr
AB  - GünümüzdeSilahlı İnsansız Hava Araçları (SİHA)’nın zaman ve mekân üstünlüğü, asimetriketkisi, ekonomikliği, kullanıcısının çatışma bölgesinden uzaklığı veya ölmeriski taşımaması ülkeler tarafından önemli bir avantaj olarak görülmektedir.Ayrıca, SİHA operasyonlarının cana vemala ilişkin herhangi bir ilave maliyet yaratmaması bu ülkelerin kamuoylarınezdinde yürütülen politikalara tolerans ve destek sağlamaktadır. Bu silahlıaraçları diğerlerinden ayıran temel özellikler için ise şunlar söylenebilir:(ı) Karar vericilerin, SİHA atışlarının nerede ve nasıl yapılacağına ilişkinsüreci takip edebilmeleri ve katkı sağlayabilme imkânı, (ıı) İnsanlı uçağa göre hedef üzerindedaha uzun kalma avantajı sayesinde sivil kişilere olan zayiatı en azaindirebilme imkânı. Bu makale, SİHA’ların önümüzdeki yıllarda daha da fazlakullanılması durumuyla karşılaşılacağından, hukuki bağlamda tespitler yaparakbugünü anlamayı amaçlamaktadır. Bu sayede, SİHA’lara ilişkin hem ulusalgüvenliğe hem de iç güvenliğine yönelik yeni yaklaşımların ortaya konulmasınafayda sağlanabileceği değerlendirilmektedir. Bu araçların uluslararası ve ulusal alanda kullanımına ilişkinöngörülerde bulunmak, modern toplumun hayatına giren bu teknolojilerinetkilerine hazırlıklı olmaya katkı sağlayacaktır.
KW  - İç Güvenlik
KW  - Silahlı İnsansız Hava Aracı
KW  - Uluslararası İnsani Hukuk
KW  - Sevk ve İdare
N2  - Today, it is seen as a significant advantage bycountries that armed unmanned aerial vehicles (AUAV) have made considerablecontributions to terrestrial and air superiority in combat, have asymmetricalimpact, and are time-saving and cost-effective. In addition to all these, thefact that AUAVs are remotely controlled by operators away from the operationzone and therefore the absence of life-threatening risk to operators makesAUAVs practical and advantageous. Furthermore, the fact that the AUAVoperations do not create any additional costs in terms of lives and propertiesprovides tolerance and support for public policies of these countries. Thebasic features that distinguish these armed vehicles from others are asfollows: (i) The ability of decision-makers to follow and contribute to theprocess of where and how the AUAV firing will take place. (ii) Possibility ofminimizing the damage to civilians due to the advantage of staying airborne onthe target longer compared to manned aircraft. This article aims to understandtoday by making observations in the legal context, as it will be seen in thecoming years that AUAVs will be used more and more. In this way, it isconsidered that new approaches to both national security and internal securitycan be benefited. Foreseeing the international and national use of thesevehicles will contribute to the preparedness for the effects of thesetechnologies for life in modern society.
CR  - Kitaplar
CR  - Ak, T. (2017). Günümüzün Değişen Çatışma Koşullarında İnsansız Savaş Araçları ve Etik Tartışmalar, Sistem Ofset Yayıncılık, Ankara.
Çakmak, C. (2014). Uluslararası Hukuk: Giriş, Teori ve Uygulama Bir Uluslararası İlişkiler Yaklaşımı, Ekin Basım Yayın Dağıtım, Bursa. 
Graham, S. (2011). Kuşatılan Şehirler Yeni Askeri Kentçilik, çev. Levent Aydeniz, Nota Bene Yayınları, Ankara.
CR  - Makaleler
CR  - Ak, T. (2018). Silahlı İnsansız Hava Araçlarının Kullanımında Karar Mekanizmaları, Güvenlik Bilimleri Dergisi, 7 (1), 111-130.
Aslan, Y. (2008). Savaş Hukukunun Temel Prensipleri, TBB Dergisi, (79), 235-274.
Batır, K. (2011). Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Amerikan Müdahaleciliği ve Uluslararası Hukuk, Yönetim Bilimleri Dergisi (Journal of Administrative Sciences), 9 (1), 115-134.
Bethlehem, D. (2012). Principles Relevant to the Scope of a state’s Right of Self Defense Against an Immenent or Acyual Armed Attack By Non State Actors, The American Journal of International Law, Notes and Comments, 106:000, 1-8. 
Cengiz, S. (2011). Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Yaşam Hakkı, TBB Dergisi, (93), 383-404.
Dönmez, S. (2017). Kuvvet Kullanma Kapsamında Ön Alıcı ve Önleyici Saldırı Kavramları, Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi (Balkan and Near Eastern Journal of Social Sciences), 3 (3), 8-15.
Ergül, E. (2014). Özgürlük ve Güvenlik Dengesi Bağlamında Uluslararası Terörle Mücadele Stratejileri, EÜHFD, 18 (1–2), 63-98.
Pejic, J. (2015). Extraterritorial targeting by means of armed drones: Some legal implications, International Review of the Red Cross, 10.1017/S181 63831140 00447, 1-40.
Sathyamoorthy, D. (2015). A Review of Security Threats of Unmanned Aerial Vehicles and Mitigation Steps, The Journal of Defence and Security, (6).
Sevük, H. Y. (2012). Kolluk Görevlilerinin Silah Kullanma Yetkisi ve Yaşam Hakkı, Yeditepe Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, 2 (2), 239-286.
Vogel, R. J. (2011). Drone Warfare and The Law of Armed Conflict, Drone Warfare and the Law of Armed Conflict, Denver Journal of International Law and Policy, 39 (1), 101-139.
Belgeler/Raporlar
CR  - Council of Europe (2010). Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi. Council of Europe Publishing.
Davis, L. E., McNerney M. J., Chow J., Hamilton T., Harting S. & Byman D. (2014). Armed and Dangerous? UAVs and U.S. Security, The RAND Corporation, USA.
Holloway, A. MP, Gupta A., Molyneux C. (2018). The UK’s Use of Armed Drones: Working with Partners. All Party Parliamentary Group on Drones Inquiry Report, London.
Homeland Security (2017). Unmanned Aircraft Systems Addressing Critical Infrastructure Security Challenges, https://www.dhs.gov/sites/default/files/ publications/uas-ci-challenges-fact-sheet-508.pdf (erişim tarihi: 25.01. 2019).
International Court of Justice (2005). Armed Activities on the Territory of the Congo (Democratic Republic of the Congo v. Uganda), Judgment, I.C.J. Reports.
International Human Rights (IHR) and Conflict Resolution Clinic (CRC) (Stanford Law School) & Global Justice Clinic (NYU School of Law) (2012). Living Under Drones: Death, Injury, and Trauma to Civilians from US Drone Practices Pakistan. 
Melzer, N. (2009). Interpretive guidance on the notion of direct participation in hostilities under international humanitarian law. International Committee of the Red Cross (https://bit.ly/1WjvRb3).
Ökten, T. (2015). Uluslararası İnsancıl Hukuk ve PKK Örneği, https://www. academia.edu/34367728/Uluslararası_İnsancıl_Hukuk_ve_PKK_Örneği (erişim tarihi: 25.01.2019).
Schaus, J. & Johnson, K. (2018). Unmanned Aerial Systems’ Influences on Conflict Escalation Dynamics, CSIS Briefs, https://csis-prod.s3.amazonaws.com /s3fspublic/publication/180808_SchausJohnson_UnmannedAerialSystems_UPDATE_0.pdf?ANfx9oj8wvgykmZ8Qz1fJvgAfhGvtC1I (erişim tarihi 18.01.2019).
Quintana, E. (2008). The Ethics and Legal Implications of Military Unmanned Vehicles, The British Computer Society, Royal United Sevices Institute for Defence and Security Studies, Occasional Paper.   
UK MoD (2017). Joint Doctrine Publication 0-30.2 Unmanned Aircraft Systems, The Development, Concepts and Doctrine Center, Ministery of Defence, Wiltshire, UK.
UN (2013). Report of the Special Rapporteur on the Promotion and Protection of Human Rights and Fundamental Freedoms While Countering Terrorism, A/68/389, 18 September 2013, https://unispal.un.org/DPA/DPR/ unispal.nsf/0/2DAADAFC 4682762585257C0B00609364.
US The White House (2002). The National Security Strategy of the United States of America, Washington DC, USA.
US DoD (2013). Unmanned System Integrated Roadmap FY 2013-2038, Washington DC, USA.
Woodhams, G. & Borrie, J. (2018). Armed UAVs in Conflict Escalation and Inter-State Crisis, The United Nations Institute for Disarmament Research (UNIDIR), Geneva, Switzerland. 
Yamaner, M.B., Öktem, E., Kurtdarcan, B., Uzun, M.C. (2008). 12 Ağustos 1949 Tarihli Cenevre Sözleşmeleri ve Protokolleri, Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları Nu:42, İstanbul.
CR  - İnternet Kaynakları
CR  - Alderton, M. (2018). To the Rescue! Why Drones in Police Work Are the Future of Crime Fighting, Apr 13 2018, https://www.autodesk.com/redshift/drones-in-police-work-future-crime-fighting/ (erişim tarihi: 28.01.2019).
BM Antlaşması (1945). Birleşmiş Milletler Antlaşması, https://www.tbmm.gov.tr/ komisyon/insanhaklari/pdf01/3-30.pdf (erişim tarihi: 28.01.2019).
European Court of Human Rights (1995), Case of Mccann and Others v. The United Kingdom, https://hudoc.echr.coe.int/eng#{"itemid":["001-57943"]} (erişim tarihi: 24.05.2019).
Margaritoff, M. (2017). Drones in Law Enforcement: How, Where and When They're Used, October 13, 2017, http://www.thedrive.com/aerial/15092/ drones-in-law-enforcement-how-where-and-when-theyre-used (erişim tarihi: 28.01. 2019).
Tucker, Patrick (2017). Look for Military Drones to Begin Replacing Police Helicopters by 2025, August 28, 2017, https://www.defenseone.com/ technology/2017/08/look-military-drones-replace-police-helicopters-2025/140588/ (erişim tarihi: 28.01.2019).
Pilkington, E. (2014). ‘We see ourselves as the vanguard’: The Police Force Using Drones to Fight Crime, 1 Oct 2014, https://www.theguardian.com/world/ 2014/oct/01/drones-police-force-crime-uavs-north-dakota (erişim tarihi: 28.01.2019).
Stanley, J. (2017). Police Chiefs Issue Recommendations on Drones; A Look At 	How They Measure Up, August 17, 2012, https://www.aclu.org/blog/ 	privacy-technology/surveillance-technologies/police-chiefs-issue-recom 	mendations-drones-look?redirect=blog/technology-and-liberty/police-	chiefs-issue-recommendations-drones-look-how-they-measure (erişim 	tarihi: 28.01.2019).
UR  - https://doi.org/10.17134/khosbd.641536
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/846118
ER  -