TY  - JOUR
T1  - OSMANLI DEVRİ DENİZLİ’DE SALGIN HASTALIKLAR
AU  - Şimşek, Kamuran
PY  - 2020
DA  - January
Y2  - 2019
DO  - 10.30794/pausbed.644266
JF  - Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
JO  - PAUSBED
PB  - Pamukkale University
WT  - DergiPark
SN  - 1308-2922
SP  - 163
EP  - 176
IS  - 38
LA  - tr
AB  - Tarihboyunca salgın hastalıklar dünyanın her bölgesinde devletleri ve toplumlarıderinden etkileyen olaylardan biri olmuştur. Belirli bir bölgede ortaya çıkan bulaşıcıhastalıklar ticaret, savaş ve göç gibi nedenlerden ötürü diğer bölgelere desıçramış ve büyük ölümlere sebebiyet vermiştir. Toplumlar arasında ekonomik,siyasi ve kültürel etkileşim arttıkça salgın hastalıkların yayılma hızı dafazlalaşmıştır. İç Batı Anadolu’nun kavşak noktalarından birisi olan Denizli,verimli toprakların üzerinde yer almasından dolayı tarihin her dönemindeinsanlar tarafından yerleşilen bir konuma sahip olmuş, coğrafi özelliklerindendolayı Anadolu’da ortaya çıkan medeniyetlerle daima münasebet kurmuş ve Anadoluile çevre toplumlarının egemenlik mücadelelerine tanıklık etmiştir. Yollarınkesişim noktasında yer alması ve ekonomik verimliliğinin yüksek olmasındandolayı tarihin erken devirlerinden itibaren insanların dikkatini çeken bir yerleşimyeri olmuştur. Bu çalışmada, jeopolitik konumu nedeniyle Anadolu’nun önemlikentlerinden birisi olan Denizli’de meydana gelen veba, kolera, sıtma, tifo,humma gibi salgın hastalıklar ile bu hastalıkların yayılmasını engellemekamacıyla yapılan çalışmalar hakkında bilgi verilmesi amaçlanmaktadır.
KW  - Osmanlı Devleti
KW  - Denizli
KW  - Kolera
CR  - Osmanlı Arşivi Kaynakları
CR  - Cevdet Sıhhıye (C. SH.) 17/823.
CR  - Dahiliye Nezâreti İdare. (DH. İD.) 50-2/10; 142/4.
CR  - Dahiliye Nezâreti İdare-i Umumiye (DH. İ. UM.) 80/34.
CR  - Dahiliye Nezareti Mebani-i Emiriye-Hapishaneler Müdüriyeti (DH. MB. HPS.) 77/35; 78/79.
CR  - Dahiliye Nezareti Mebani-i Emiriye-Hapishaneler Müdüriyeti Müteferrik (DH. MB. HPS. M.) 7/64.
CR  - Dahiliye Nezâreti Mektubî Kalemi. (DH. MKT.) 66/30; 136/2; 506/20; 1482/115; 1495/30; 1502/83; 1510/16; 1514/57; 1522/106; 1550/49; 1561/96; 2002/11; 2013/124; 2024/99; 2410/90.
CR  - Dahiliye Nezâreti Tesrî-i Muamelât (DH. TMİK. S.) 61/69; 66/20.
CR  - Dahiliye Nezâreti Umur-ı Mahalliye-i Vilayât Müdüriyeti. (DH. UMVM.) 79/32; 80/20.
CR  - Hariciye Nezâreti Mektubî Kalemi. (HR. MKT.) 1/42.
CR  - İrade Dahiliye (İ. DH.) 180/9832.
CR  - İrade Hususi. (İ. HUS.) 16/53.
CR  - Meclis-i Vükela (MV.) 34/65.
CR  - Sadaret Mektubî Kalemi (A. MKT.) 134/4.
CR  - Sadaret Mektubî Kalemi Mühimme Kalemi. (A. MKT. MHM.) 345/66.
CR  - Şura-yı Devlet (ŞD.) 1396/9; 2926/26.
CR  - Yıldız Perakende Askerî Maruzât. (Y. PRK. ASK.) 94/55.
CR  - Yıldız Perakende Umum Vilayetler Tahriratı. (Y. PRK. UM.) 28/66; 28/75.
CR  - Gazete, Araştırma Eserler ve Makaleler
CR  - Ak, M. (2011). “19. Yüzyılda Antalya’da Kolera Salgını”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 4/17, 254-268.
CR  - Ayar, M. (2005). Osmanlı Devleti’nde Kolera Salgını: İstanbul Örneği (1892-1895). (Yayınlanmış Doktora Tezi). Marmara Üniversitesi.
CR  - Ayar, M. ve Tarık Özçelik. (2015). “XIX. Asır Ortalarına Kadar Osmanlı’da Veba Salgınlarının Tarihçesi”, Osmanlı’da Salgın Hastalıklarla Mücadele, (Ed. İbrahim Başağaoğlu, Ahmet Uçar ve Osman Doğan), Çamlıca, İstanbul.
CR  - Dağlar, O. (2007). “Denizli ve Çevresinde Kolera Salgını ve Salgınla Mücadele”, Uluslararası Denizli ve Çevresi Tarih ve Kültür Sempozyumu, 6-8 Eylül 2016, Bildiriler I, (Ed. Ayfer Özçelik, M. Yaşar Ertaş, Yusuf Kılıç, Yasemin Avcı, Süleyman İnan, Selim Parlaz), Fakülte, 368-374.
CR  - Gül, A. (2009). “XIX. Yüzyılda Erzincan Kazasında Salgın Hastalıklar (Kolera, Frengi, Çiçek ve Kızamık)”, A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 41, 239-270.
CR  - Hot, İ. (2015). “Tanzimat Sonrası Osmanlı’da Bulaşıcı Hastalıklarla Mücadele”, Osmanlı’da Salgın Hastalıklarla Mücadele, (Ed. İbrahim Başağaoğlu, Ahmet Uçar ve Osman Doğan), Çamlıca, İstanbul.
CR  - Karlıkaya, E. (2015). “Osmanlı Devleti’nin Sağlığa ve Tıbba Verdiği Ehemmiyet”, Osmanlı’da Salgın Hastalıklarla Mücadele, (Ed. İbrahim Başağaoğlu, Ahmet Uçar ve Osman Doğan), Çamlıca, İstanbul.
CR  - Özdemir, H. (2010). Salgın Hastalıklardan Ölümler 1914-1918, Türk Tarih Kurumu, Ankara.
CR  - Panzac, D. (1997). Osmanlı İmparatorluğu’nda Veba (1700-1850), Tarih Vakfı Yurt, İstanbul.
CR  - Sabah, No. 1475-1545. (H. 13 Ra 1311/M. 24 Eylül 1893- H. 23 Ca 1311/M. 2 Aralık 1893).
CR  - Sarıyıldız, G. (2001). “Karantina”, Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, 24, 463-465.
CR  - Uludağ, O. Ş. (1938). “Son Kapitülasyonlardan Biri Karantina”, Belleten, 2/7-8, 1938, 445-467.
CR  - Uludağ, O. Ş. (2010). Osmanlılar Devrinde Türk Hekimliği, (Haz. Esin Kahya), Türk Tarih Kurumu, Ankara.
CR  - Yaşayanlar, İ. (2017). “Osmanlı Devleti’nde Kamu Sağlığının Kurumsallaşmasında Koleranın Etkisi”, Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Salgın Hastalıklar ve Kamu Sağlığı, (Ed. Burcu Kurt ve İsmail Yaşayanlar), Tarih Vakfı Yurt, İstanbul 2017.
CR  - Yıldırım, N. (2014). 14. Yüzyıldan Cumhuriyet’e Hastalıklar-Hastaneler-Kurumlar Sağlık Tarihi Yazıları I, Tarih Vakfı Yurt, İstanbul.
CR  - Yıldız, F. (2014). 19. Yüzyıl’da Anadolu’da Salgın Hastalıklar (Veba, Kolera, Çiçek, Sıtma) ve Salgın Hastalıklarla Mücadele Yöntemleri. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Pamukkale Üniversitesi.
CR  - Yılmaz, Ö. (2017). 1847-1848 Kolera Salgını ve Osmanlı Coğrafyasındaki Etkileri”, Avrasya İncelemeleri Dergisi, 6/1, 23-55.
UR  - https://doi.org/10.30794/pausbed.644266
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/948936
ER  -