TY - JOUR T1 - Efsane Türünün Eğitici Boyutu ve “Kızıl Ziyaret Efsanesi”nde İletilen Eğitsel Unsurlar TT - The Educational Dimension of the Myth Genre and the Educational Elements Conveyed in the “Kızıl Ziyaret Efsanesi AU - Çiftçi, Ferhat AU - Sayır, Muhammed Fatih PY - 2019 DA - December Y2 - 2019 JF - Çocuk Edebiyat ve Dil Eğitimi Dergisi JO - ÇEDED PB - Oğuzhan YILMAZ WT - DergiPark SN - 2667-5528 SP - 178 EP - 196 VL - 2 IS - 2 LA - tr AB - Tarihi, çok eskilere dayanan efsanelerin dinî, sosyal, ahlakî ve eğitselbir boyut taşıdığı bilinmektedir. Efsaneler, özellikle barındırdıkları mucizevîolaylardan ötürü etkileri bakımından zihinde kalıcı bir yer edinmektedir. Buşekilde her ne kadar gerçeklikleri sorgulansa da yaşam içerisinde canlılıkgösterip sözlü kültürü oluşturan ve besleyen bir niteliğe sahiptir. Bu açıdan,kurgusal bir tür olarak değerlendiren efsanelerin anlatı geleneğindenyararlanmakta fayda vardır. İçinde taşıdıkları iyi-kötü kavramlar, iyilerindavranışları sayesinde nihaî anlamda kazançlı çıkmak gibi hususların kimieğitsel iletilerin aktarılmasında önemli bir rol gerçekleştirdiklerisöylenebilir. Muş yöresine ait olan “Kızıl Ziyaret Efsanesi” söz konusu edilenyönde eğitsel birtakım iletiler taşımaktadır. Anlatıya göre olay, Muş’ungüneyindeki Kurtik Dağları üzerinde gerçekleşir. Efsanede gerçekleşen olay vekarakterlerin ortaya koydukları temsiller üzerinden yaşama dair yüceltilmesigereken değerlere ulaşılır. İlahî bir yardım eşliğinde kötüler amaçlarınaulaşamamakta ve ortaya koydukları tercihten ötürü iyiler efsaneleşmektedir. Bubakımdan, Muş yöresine ait efsanenin çocukların ve gençlerin eğitimindekarakter gelişimi açıdan olumlu bir durum oluşturduğunu söyleyebiliriz. KW - Sözlü kültür KW - efsane KW - “Kızıl Ziyeret Efsanesi” KW - eğitsel unsurlar N2 - It is known that the myths based on the ancient history have areligious, social, moral and educational dimension. Legends, especially becauseof the miraculous events they have, have a permanent place in minds in terms oftheir effects. In this way, even if their reality is questioned, they have aquality that creates vitality in life and nourishment of oral culture.In thisrespect, it is beneficial to benefit from the narrative tradition of thelegends that is considered as a fictional type. It can be said that things suchas the good and bad concepts they carry and the benefits of the good thingsultimately make them profitable play an important role in the transfer of someeducational messages. The "Kızıl Ziyaret Legend" belonging to the Musregion, carries a number of educational messages in the mentioned direction. Accordingto the narrative, the myth takes place on the Kurtic Mountains in the south ofMus. The representations of events and characters that are realized in thelegend support some values. In the spirit of a divine aid, the bad are unableto attain their evil aims, and the good become legend because of theirpreference. From this point of view, we can say that the legend belonging toMus region is a positive example for character development in the education ofchildren and young people. CR - Aslan, F. (2012). Halk bilmsel bir terim olarak ‘efsane’ üzerine bazı dikkatler. Uluslararası Sosyal Aratırmalar Dergisi / The Journal of International Social Research, 5 (23), 81-90.Çobanoğlu, Ö. (2012). Halkbilimi kuramları ve araştırma yöntemleri tarihine giriş (6. bs.). Ankara: Akçağ Yayınları.Güven, A. Z. (2014). Türk efsanelerinin değerler eğitimi bakımından incelenmesi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi / Mustafa Kemal University Journal of Graduate School of Social Sciences, 11 (26), 225-246.Karataş, T. (2004). Ansiklopedik edebiyat terimleri sözlüğü (2. bs.). Ankara: Akçağ Yayınları. Kılıç, Y. (2016). Ağrı efsanelerinde yer alan eğitsel unsurlar. The Journal of Academic Social Science Studies, International Journal of Social Science, 46, 247-258. Muş İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü Arşivi (2018). https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/mus/kulturatlasi/kizil-ziyaret-efsanesi. Erişim tarihi: 08.03.2018.Olgun, Y. (1993). Folklor teorilerine göre efsanelerin değerlendirilişi. Millî Folklor, 20, 55-58.Parlakyıldız, H. (2014). Çocuk gerçekliğinde masal ve masalımsı türler. Türk Dili -Çocuk ve ilk Gençlik Edebiyatı Özel Sayısı-, C.8, S. 756, 237-239. Seyidoğlu, B. (2011). Mitoloji üzerine araştırmalar -Metinler ve tahliller- (5. bs.). İstanbul: Dergâh Yayınları.T.C. Muş Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü (2007). Güneşin yükseldiği yer -Doğu anadolu bölgesi tanıtım projesi Muş, Bitlis, Van, Hakkari- (Ed. Mehmet Top), Kayseri.TDK, (2018). http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5ab348c2e81630.14888774. Erişim tarihi: 22.03. 2018.Tosun, N. (2017). Doğu’nun hikâye kuramı (2. bs.). İstanbul: Büyüyen Ay Yayınları.Yılar, Ö. (2005). Mit-efsane ve egitim. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi. S. 11, 384-392.Yıldırım, A., Şimşek, H. (2008). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/ceded/issue//651181 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1058148 ER -