TY  - JOUR
T1  - DEYİŞBİLİMSEL ÇÖZÜMLEME YÖNTEMİ IŞIĞINDA DÂRENDEVÎ HULÛSÎ EFENDİ DÎVÂNI
AU  - Eren, Hulusi
PY  - 2019
DA  - December
JF  - Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi
JO  - TEKE
PB  - Cengiz ALYILMAZ
WT  - DergiPark
SN  - 2147-0146
SP  - 2036
EP  - 2056
VL  - 8
IS  - 4
LA  - tr
AB  - Yazınsal eserlerin malzemesi olansöz, kastedilen anlamı birden fazla biçimde dile getirebilme imkânı sunar.Böylece sözle birlikte anlamın da zihne ulaşması amaçlanır. Bir tür yazınsaleser olan şiirde, sözcük seçimi ve dizimi şairlerin üsluplarıyla şekillenerekokuyucuya sunulur. Bu bağlamda divan şairleri de tahayyüllerindeki manayı,özgünlüğü elden bırakmadan estetik bir dille sözcüklere dökmeye gayret ederler.Söz konusu durum, divan şiiri örneklerini incelerken biçimsel söylemdekiöznelliği de ele almayı gerektirir. Ancak öteden beri tek yönlü bakış açısıylagenellikle anlam yönünün incelenmesi, divan şiiri örneklerinin şekil ve yapıyönünün göz ardı edilmesine neden olmuştur. Klasik şairlerin yazdıklarımanzumeler ve üslûpları deyişbilimsel açıdan detaylı bir şekildeincelendiğinde, onların “nasıl söyledikleri” de ön plana çıkarılmış olur. Ziradeyişbilimin sözbilimsel ve anlambilimsel özellikleri ile klasik edebiyatınedebî sanatları arasındaki yakınlık ve benzerlik dikkat çeker. Yine divanşiirindeki kimi kurgusal yinelemelerin de deyişbilimdeki biçimbirimselyinelemelere karşılık geldiği görülür. Bu çalışmada, klasik şiirin XX.yüzyıldaki temsilcilerinden Dârendevî Hulûsî Efendi’nin Dîvânı’ndaki manzumeler deyişbilimsel açıdan incelenecektir.
KW  - Deyişbilim
KW  - Divan Şiiri
KW  - Dârendevî Hulûsî Efendi Dîvânı
CR  - Aksan, D. (1995). Şiir dili ve Türk şiir dili. Ankara: Engin Yayınevi.
CR  - Akkuş, M. ve Yılmaz, A. (hzl) (2013). Dîvân-ı Hulûsî-i Dârendevî. İstanbul: Nasihat Yayınları.
CR  - Bilgegil, M. K. (1989). Edebiyat bilgi ve teorileri. İstanbul: Enderun Kitabevi.
CR  - Dilçin, C. (1995a). Örneklerle şiir bilgisi. Ankara: Türk Dil Kurumu Yayınları.
CR  - Dilçin, C. (1995b). Fuzuli’nin şiirlerinde ikilemelerin oluşturduğu ses, söz ve anlam düzeni, Journal Of Turkish Studies (In Memoriam Abdülbaki Gölpınarlı). 19/1, 157-202.
CR  - Saraç, M. A. Yekta (hzl) (1996). Muallim Nâcî. Edebiyat terimleri ıstılahat-ı edebiyye. İstanbul: Risale Basın-Yayın.
CR  - Öztekin, Ö. (2001). Divan şiirinde deyişbilime ait bir yapı ölçütü olarak biçimbirimsel yinelemeler, 21. Yüzyıla Girerken Yazında Dil Kullanımları (Alışkanlıklar-Yenilikler-Aykırılıklar-Sapmalar) I. Dil, Yazın Deyişbilim Sempozyumu Bildirileri. Denizli, 25-36.
CR  - Öztekin, Ö. (2002). Divan şiiri ile deyişbilim arasında yapısal bir köprü: Fuzûlî ve Bâkî divanlarında yer alan biçimbirimsel yinelemeler, Türkbilig (Türkoloji Araştırmaları). 3, 88-105.
CR  - Öztekin, Ö. (2010a). Çelebizâde Âsım divânı. Ankara: Ürün Yayınları.
CR  - Öztekin, Ö. (2010b). Deyişbilimsel bir paralel yineleme unsuru olarak divan şiirinde redd-i matla, Turkish Studies. 5/4, 584-609.
CR  - Özünlü, Ü. (2001). Edebiyatta dil kullanımları. İstanbul: Multilingual.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/teke/issue//661872
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/892998
ER  -