TY  - JOUR
T1  - Birey-Çevre Uyumu Bağlamında Demans Dostu Çevreler Yaratmak ve Yerel Yönetimlere Öneriler
TT  - Creating Dementia-Friendly Environments in the Context of Person-Environment Fit and Recommendations to Local Governments
AU  - Karakaş, Hatice
PY  - 2019
DA  - December
JF  - Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi
JO  - Senex
PB  - Özgür ARUN
WT  - DergiPark
SN  - 2602-4268
SP  - 48
EP  - 53
VL  - 3
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Amaç: Çalışmanın temel amacı Muratpaşa merkezinde yaşayan 65 yaş üstü bireylerin ikamet ettikleri konutların fizikseluygunluğunu incelemek ve konutlarında onları sınırlayan yapısal özellikleri ve nedenlerini tespit etmek, yerel yönetimlerve kent sakinleri için konutlar açısından Demans Dostu Çevre oluşturma sürecinde bir yol haritası oluşturmaya katkısunmaktır.Yöntem: Çalışma kapsamında, birey-mekân uyumunu ele almak üzere tasarlanan araştırma modelini uygulamak için “YaşDostu Kentlere Doğru: Hızla Yaşlanan Bir Toplumda Yaş Dostu Çevreler ve Hizmetler Yaratmak” araştırmasının mikroverileri kullanılarak ikincil veri analizi gerçekleştirilmiştir.Bulgular: İkincil veri analizi kapsamında, Muratpaşa ilçesinde ikamet eden yaşlıların konut içi alanlarının ve genel konutalanın risk değerlendirmeleri yapılmış ve mahallelerin nüfus yoğunluklarına göre demans dostu çevre bağlamında konutiçierişilebilirlik üzerine risk haritalandırmaları gerçekleştirilmiştir. Birey- konut ilişkisi bağlamında, bireylerin hanehalkıyapıları ve demans risk durumlarına dayalı olarak konut riskleri arasındaki ilişki incelenmiştir.Sonuç: Yapılan analizler ile kent merkezi içerisindeki konut alanlarının demans dostu çevre değerlendirmesi sonucundariskleri barındırdığı tespit edilmiştir. Türkiye’de özellikle yerinde yaşlanma kavramı önerileri sosyo-politik düzlemdesıklıkla gündeme getirilirken yaşlı bireylerin var olan koşullarına ilişkin bir değerlendirme yapılmamaktadır. Özellikledemans gibi yalnızca bireyi değil aileyi ve toplumu etkileyen hastalıklarda da yerinde yaşlanmanın önerilebilir olması içinbireylerin ilk engel ile karşılaştıkları konutlarının erişilebilirliğinin sağlanması önemlidir. Kapsayıcı tasarım ilkelerine bağlıkalınarak kent alanlarının iyileştirilmesi ve kilit hizmetlere erişimin kolaylaştırılması gerekmektedir.
KW  - Demans dostu çevre
KW  - yerinde yaşlanma
KW  - Kentleşme
KW  - konut-içi erişilebilirlik
KW  - çevre gerontolojisi
KW  - birey-çevre uyum modeli
CR  - Arun, Ö. &  Holdsworth, J. K. (2018).  Generational Care and Support Mechanism in Turkey: Identifying at Risk Population. In Familiy Structure in Turkey-Advanced Statistical Analysis. (pp. 360- 383).  The General Directorate of Family and Social Services: Ankara.
CR  - D'Addato, A. V., Vignoli, D., & Yavuz, S. (2008). Towards smaller family size in Egypt, Morocco and Turkey: overall change over time or socio-economic compositional effect?. Population Review. 47(1),1-20.
CR  - EUROSTAT. (2015). Eurostat regional year book 2015. Luxembourg: Publications Office of the European Union.
CR  - Filandri, M., & Semi, G. (2018). Housing Inequality: The Need for a Shift in Public Policy Intervention. Sociological Research Online. 1-7.
CR  - Filandri, M., & Olagnero, M. (2014). Housing inequality and social class in Europe. Housing Studies, 29(7), 977-993.
CR  - Maldonado, M. E. (2016). Public Policies on Housing, Environment and Ageing in Latin America. In Environmental Gerontology in Europe and Latin America (pp. 243-258). Springer, Cham.
CR  - Marquardt, G., & Schmieg, P. (2009). Dementia-friendly architecture: environments that facilitate wayfinding in nursing homes. American Journal of Alzheimer's Disease & Other Dementias. 24(4), 333-340.
CR  - Mc Graw Hill Financial Global Institute (MHFI). (2016) Aging and Urbanization: Principles for Creating Sustainable, Growth-Oriented and Age-Friendly Cities (pp. 5-12).  New York: Mc GrawHill.
CR  - Mitchell, L., & Burton, E. (2010). Designing dementia-friendly neighbourhoods: Helping people with dementia to get out and about. Journal of Integrated Care, 18(6), 11-18.
CR  - Paduch, M. (2008). Designing Housing for Older People: The need for a Design Code. University of New South Wales.
CR  - Yavuz, S. &  Yüceşahin, M. (2012).  Türkiye'de hanehalkı kompozisyonlarında değişimler ve bölgesel farklılaşmalar. Sosyoloji Araştırmaları Dergisi. 15(1): 75-118.
CR  - Yavuz, S. (2018). Türkiye’de orta yaşlı bireylerin gelecekteki yaşam aranjmanı tercihleri. Senex: Yaşlılık Çalışmaları Dergisi. 2: 1-16.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/senex/issue//667671
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/935267
ER  -