TY - JOUR T1 - ANLATIMCI ŞİİRDE HİKÂYENİN İZLERİNİ SÜRMEK: “SİVAS YOLLARINDA”, “YOL TÜRKÜLERİ”, “O KÖY YİNE KENDİ RÜYASINDADIR” TT - The Tracing of the Story in the Narrative Poem: “Sivas Yollarında”, “Yol Türküleri”, “O Köy Yine Kendi Rüyasındadır” AU - Gökmen, Ümmühan PY - 2020 DA - March JF - Kültür Araştırmaları Dergisi JO - KAD PB - Mehmet Ali YOLCU WT - DergiPark SN - 2651-3145 SP - 76 EP - 95 IS - 4 LA - tr AB - Şiir ve hikâye arasındaki geçişlerin varlığı çok eskiyedayanır. Bu iki türün birbirleri üzerindeki etkileri dönemler içerisindefarklılık göstermekle birlikte hiçbir zaman kopmaz. Belli tarihsel dönemlerdelirizm anlatıya baskın gelse de lirizmin içerisinde eritilmiş bir anlatıderinden derine varlığını sürdürmüştür. Rönesans’la birlikte edebi türleriçinde anlatı güçlü hale gelmiş ve şiir üzerindeki hâkimiyetini dehissettirmeye başlamıştır. Türk şiirine bakıldığında tarih boyunca anlatının şiirinbelli türleri içinde varlığını sürdürdüğü görülmektedir. Özellikle Cumhuriyet dönemiTürk şiirinde anlatının biraz daha belirgin bir hâl aldığı görülmekte ve dahasıson dönemde anlatı-şiir diye nitelenen yeni türün varlığından söz edilmektedir.Bu çalışmada Cumhuriyet dönemi Türk şiirinde; anlatıcı ve bakış açısı, olayörgüsü, anlatı kişileri, zaman, mekân ve anlatım teknikleri gibi anlatıunsurlarının izleri sürülmüştür. Bunun için Cahit Külebi’nin “SivasYollarında”, Orhan Veli’nin “Yol Türküleri” ve Turgut Uyar’ın “O Köy Yine KendiRüyasındadır” başlıklı şiirleri örneklem olarak incelenmiştir. Ayrıca yazıldıklarıdönemin sosyokültürel durumunun yansıtılmasında şiirlerdeki anlatı unsurlarınınetkisi de araştırılmıştır. KW - Şiir KW - hikâye KW - anlatı KW - anlatıbilim KW - Türk şiiri N2 - The existence of transition between poetry andstory(narration) dates back to old times. The effects of these two forms on oneanother never come to an end though they differed from era to era. Even tough,there were periods of time where lyricism prevailed narration, narrativeabsorbed in the poetry has subsisted profoundly. With the Renascence, narrationbecame distinct in the literature and showed its dominance in poetry. WhenRepublic Period Turkish poetry is taken into consideration, it seems that theessence of narration becomes clearer with the impacts of a variety of factorsand a new form described as narrative-poetry or story-poetry is mentioned. Thisstudy aims to analyze the teller and their point of view, plot, characters,time, place and the narrative techniques in the Republic period Turkish poetry.To do that; the poems titled “Sivas Yollarında” by Cahit Külebi, “YolTürküleri” by Orhan Veli, “O Köy Yine Kendi Rüyasındadır” by Turgut Uyar areselected as samples. Morover , this paper studies how narrative features of poetry reflect the socio-culturalstructure of period in which these poems written. CR - Aktaş, Şerif (1991). Roman Sanatı ve Roman İncelemesine Giriş. Ankara: Birlik Yayınları. CR - Anday, Melih Cevdet (1984). Akan Zaman, Duran Zaman-1. İstanbul: Adam Yayınları. CR - Aristoteles (2008). Poetika. (Çev. İsmail Tunalı). İstanbul: Remzi Kitabevi. CR - Asiltürk, Baki (2013). Türk Şiirinde 1980 Kuşağı. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. CR - Aytaç, Gürsel (1990). Çağdaş Türk Romanları Üzerine İncelemeler. Ankara: Gündoğan Yayınları. CR - Bahtin, Mihail (2014). Karnavaldan Romana: Edebiyat Teorisinden Dil Felsefesine Seçme Yazılar. (Çev. Cem Soydemir). İstanbul: Ayrıntı Yayınları. CR - Bezirci, Asım (2003). Orhan Veli (Yaşamı, Kişiliği, Sanatı, Eserleri). İstanbul: Evrensel Basım Yayın. CR - Cuddon, J. A. (1984). A Dictionary of Literary Terms. Middlesex (England): Penguin Books. CR - Çetin, Nurullah (2013). Behçet Necatigil, Hayatı, Sanatı ve Eserleri. Ankara: Akçağ Yayınları. CR - Çetişli, İsmail (2014). Metin Tahlillerine Giriş 2, Hikâye-Roman-Tiyatro. Ankara: Akçağ Yayınları. CR - Doğan, M. Can (2000). “Şiir ve Hikâye”. Hece, Türk Öykücülüğü Özel Sayısı, 46-47: 204-210. CR - Fuat, Memet (1996). “Öykülü Şiir”. Dağlarda Yüreğim. İstanbul: Adam Yayınları, 234-236. CR - Genette, Gerard (2011). Anlatı Söylemi. (Çev. Ferit Burak Aydar). İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları. CR - İnce, Özdemir (2002). Yazınsal Söylem Üzerine. İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. CR - Jahn, Manfred (2012). Anlatıbilim. (Çev. Bahar Dervişcemaloğlu). İstanbul: Dergâh Yayınları. CR - Jeffreys, Mark (1995). “Ideologies of the Lyric: A Problem of Genre in Contemporary Anglophone Poetics”, PMLA 110-2 : 196-205. CR - Külebi, Cahit (2003). Bütün Şiirleri. İstanbul: Adam Yayınları. CR - Masson, Jean-Yves (1995). "Anlatı Şiirine İlişkin, Yitirilmiş Hak Üstüne". Sombahar, 30: 70. CR - Narlı, Mehmet (2007). Şiir ve Mekân. Ankara: Hece Yayınları. CR - Necatigil, Behçet (1999). “Bugünkü Türk Şiiri”. Bütün Yapıtları Düzyazılar II. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 171-181. CR - Sağlık, Şaban (2001). “Şiirin Kapsam Alanındaki Kardeş Sanat: Öykü Öykünün Şiirdeki Macerası”. Hece, Türk Şiiri Özel Sayısı, 53/54/55: 350-370. CR - Sazyek, Hakan (2004). “Romanda Temel Anlatım Yöntemleri Üzerinde Bir Sınıflandırma Çalışması”. Folklor-Edebiyat, 37: 103-118. CR - Tekin, Mehmet (2014). Roman Sanatı, Romanın Unsurları 1. İstanbul: Ötüken Yayınları. CR - Uyar, Turgut (2010). Büyük Saat-Bütün Şiirleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. CR - Veli, Orhan (2006). Bütün Şiirleri. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. CR - Wellek, R.-Warren, A. (1983). Edebiyat Biliminin Temelleri. (Çev. Edip Ahmet Uysal). Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları. CR - Yavuz, Hilmi (2005). “Şiirin Felsefe, Dünyagörüşü ve İdeoloji ile Olan İlişkisi Üzerine Değinmeler – I”, Sanat ve Edebiyat Üzerine Yazılar. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, 218-220. UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/kulturder/issue//675889 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/997817 ER -