TY - JOUR T1 - Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Medya Okuryazarlığına İlişkin Algılarının Değerlendirilmesi TT - Evaluation of Media Literacy Perceptions of Social Studies Teacher Candidates AU - Dolanbay, Hacer AU - Akengin, Hamza AU - Tuncel, Gül PY - 2021 DA - January Y2 - 2020 DO - 10.15285/maruaebd.717848 JF - Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi JO - Marmara Education Journal PB - Marmara University WT - DergiPark SN - 1300-8889 SP - 97 EP - 112 VL - 53 IS - 53 LA - tr AB - Bu araştırmada, sosyal bilgiler öğretmen adayları için geliştirilen medya okuryazarlığı eğitimi modelinin uygulanmasıyla birlikte onların medya okuryazarlığına ilişkin algılarındaki değişikliğin tespit edilmesi amaçlanmaktadır. Çalışma nitel araştırma desenlerinden eylem araştırmasına göre desenlenmiştir. Araştırmanın çalışma grubunu Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Sosyal Bilgiler Öğretmenliği 3. Sınıfına devam eden on dört kız, altı erkek toplam yirmi (20) öğretmen adayı oluşturmaktadır. Katılımcıların belirlenmesinde amaçlı örnekleme yöntemlerinden “ölçüt örnekleme” kullanılmıştır. Araştırmanın verileri 2N (Ne biliyordum?) ön algı ve 2N (Ne öğrendim?) son algı formu, odak grup görüşmesi, kompozisyonlar ve bireysel görüşmeler yoluyla elde edilmiştir. Görüşmeler için yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, öğretmen adaylarının eğitimden önce kendilerine yönelik medya okuryazarlığı ile ilgili olumsuz algıları, verilen eğitimden sonra olumlu yönde değişme göstermektedir. Öğretmen adaylarının başlangıçta çok az olan medya okuryazarlığı (MOY) dersine yönelik algıları ise eğitim sonrası belirgin oranda artmıştır. Verilen eğitimin öğretmen adaylarının kendilerine yönelik medya okuryazarlığı becerileri ile ilgili olumlu düşüncelerini artırdığı, onları MOY konusunda daha bilinçli ve eleştirel düşünmeye sevk ettiği sonucuna ulaşılmıştır. Benzer şekilde, öğretmen adaylarının katıldıkları MOY eğitiminin etkililiğine ilişkin algılarının oldukça yüksek olduğu anlaşılmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre öğretmen adaylarının medya okuryazarlığı algılarını geliştirici çeşitli önerilerde bulunulmuştur. KW - Sosyal bilgiler KW - medya okuryazarlığı KW - algı KW - öğretmen eğitimi N2 - The aim of this study is to determine the change in their perception of existing media literacy with the application of the media literacy education model developed for social studies, teacher candidates. The study is patterned as action research. The participants of the study consist of fourteen girls and six boys 20 social studies pre-service teachers who are also students’ third class at Marmara University Faculty of Ataturk Education. "Criterion sampling” was used to determine the participants. It was shown that media literacy can be associated with social studies lessons. The data of the study was obtained through 2N (I knew what?) preliminary perception and 2N (What did you learn?) final perception form, focus group interview, compositions, and individual interviews. A semi-structured interview form was used for interviews. According to the findings from the study teacher candidates ‘negative perceptions of media literacy towards them before the education change positively after education given. In the same way, the perception of the media literacy course, which was very little at the beginning, increased significantly after education. The education provided has increased the positive thinking of teacher candidates about their media literacy skills. The result is that it makes them more conscious and critical about MOY and their perception of the effectiveness of the MOY education they attend is quite high. Finally, various suggestions have been made to improve the perceptions of media literacy of teacher candidates with the results obtained from the study. CR - Alagözlü, Ç. (2012). Türkiye’de ve Avrupa Birliği ülkelerinde Medya Okuryazarlığı. Uzmanlık Tezi. T.C. Radyo ve Televizyon Üst Kurulu: Ankara CR - Alver, F. (2011). Medya yetkinliğinin kuramsal temelleri. Kocaeli Üniversitesi Araştırma Dergisi. 7 (23),9-26 CR - Apak, Ö. (2008). Türkiye, Finlandiya ve İrlanda ilköğretim programlarının medya okuryazarlığı eğitimi açısından incelenmesi (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Kocaeli Üniversitesi, Kocaeli. CR - Arslan, A. (2004). Eleştirel medya okuryazarlığı kapsamında çocuk odaklı haber ve programlar üzerine bir değerlendirme. Adnan Menderes Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 1(2), 71-79 CR - Atmaca, Ç. (2016). Medya okuryazarlığı dersinin öğretmen adayları üzerindeki etkileri. Ege Eğitim Dergisi. 17 (2) 442-480 CR - Aufderheide, P. (1993). Media literacy: A report of the national leadership conference on media literacy. Aspen Institute: Washington DC CR - Baker, F. W. (2010). Media literacy: 21st century literacy skills. H. Hayes Jacobs (Ed). Curriculum 21: Essential education for a changing world içinde. pp 133-152. Alexandria: ASCD CR - Baker, F. (2016). Media literacy in today’s social studies class. https://www.middleweb.com/31326/media-literacy-in-todays-social-studies-class adresinden 19.03.2020 tarihinde erişim sağlanmıştır. CR - Barut, E., Demirer, V., Erbaş, Ç., Dikmen, C. H. & Sak, N. (2016). Media literacy training for prospective teachers: Instructional design process and its evaluation. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 45 (1), 49-70 CR - Bozkurt, F. & Coşkun, D. (2018). 21. yüzyıl okuryazarlığı: Öğretmen adaylarının medya algılarına genel bir bakış. Erciyes İletişim Dergisi.5 (4), 493-511 CR - Ekiz, D. (2007). Eğitimde Araştırma Yöntem ve Metodlarına Giriş. Ankara: Anı Yayıncılık CR - Flores- Koulish, S. (2006). Media Literacy: An entree for preservice teachers into critical pedogogy. Teaching Eduction, 17 (3) 239-249 CR - Gay, L. R., Mills, G. E. & Airasian, P.W. (2012). Educational research: Competencies for analysis and applications. Tenth Edition. Pearson: New Jersey CR - Gedik, M. (2015). Türkçe öğretmeni adaylarının medya okuryazarlığına ilişkin görüşleri. A. Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 54, 779-809 CR - Goodman, S. (2003). Teaching youth media: A critical guide to literacy, video production & Social Change. Teachers College Press: New York CR - Gomez, L. M. & Gomez, K. (2007). Reading for learning: Literay supports for 21 st-Century work. Phi 89,224-228. https://www.journals.sagepub.com adresinden 19.03.2020 tarihinde erişim sağlanmıştır. CR - Güz, N. (2005). Haberde Yönlendirme ve Kamuoyu Araştırmaları. Nobel Akademik: Ankara CR - Hobbs, R. (2010). Digital and media literacy: A plan of action. The Aspen Institute: USA CR - Hobbs, R. (2015). Media literacy. Oxford Research Encyclopedia of Communication CR - İnceoğlu, Y. (2011). Medyayı doğru okumak. İçinde Şimşek, M. C. , & Türkoğlu, N. (Edit.) Medya okuryazarlığı. ss 19-23. 1. Baskı. Parşömen Yayınları: İstanbul CR - Karaman, K. & Karataş, A. (2009). Media literacy levels of the candidate teachers. Elementary Education Online. 8 (3) 798-808. http://ilkogretim-online.org.tr adresinden 15.09.2018 tarihinde erişilmiştir. CR - Karataş, A. ve Sözer, M. A. (2018). Eğitim fakülteleri için medya okuryazarlığı eğitim programı. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilgiler Dergisi. 2 (8), 593-606 CR - Kimmons, R. (2014). Social networking sites, literacy and the authentic idendity problem. Tenchtrends.58 (2),98-99 CR - Koçak, B. (2011). İlköğretim yedinci ve sekizinci sınıf öğrencilerinin medya okuryazarlığı dersine ilişkin algıları (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum. CR - Literat, I. (2014). Measuring new media litreacies: Towards the developments of a comprehensive assessment tool. Journal of Media Literacy Education. 6 (1), 15-27 CR - Livingstone, S. (2003). The changing nature and uses of media literacy. Media LSE Electroniz Working Papers. (4),1-31 CR - Lundby K. & Ronning, H. (1997). Medya kültürü aracılığıyla modernliğin yorumlanışı. 2.baskı. Derleyen: Süleyman İrvan. Ankara: Ark Yayınları CR - Milli Eğitim Bakanlığı [MEB] (2018). Medya okuryazarlığı dersi öğretim programı: Ortaokul ve imam hatip ortaokulu 7 veya 8. sınıflar. Ankara. https://ttkb.meb.gov.tr/ adresinden 25.04.2018 tarihinde erişim sağlanmıştır. CR - Masterman, L. (2005). Teaching the media. NewYork: Routledge CR - Mihailidis, P. (2009). The first step is the hardest: Finding connections in media literacy education. Journal of Media Literacy Education 1,53-67 CR - National Association for Media Literacy Education. [NAMLE] (2007). Core principles of media literacy education in the United States. https://namle.net/publications/core-principles/ 02.08.2020 tarihinde erişim sağlanmıştır. CR - Özay, C. (2014). Ortaokul öğrencilerinin medya okuryazarlığına ilişkin görüşleri (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul. CR - Prensky, M. (2001). Digital natives, digital immigrants. On the Horizon NCB University Press.9(5) CR - Schwarz, G. (2001). The role of media literacy in teacher education. Teacher education Quarterly, 28 (2) 111-119 CR - Silverblatt, A. (2013). Media literacy concepts, approaches, and education. Art. Silverblat (edit)The praeger handbook of media literacy I. In (pp.1-13). Volume 1.Praeger: California CR - Stein, L. & Prewett, A. (2009). Media literacy education in the social studies: Teacher perceptions and urricular challenges. Teacher Education Quarterly. Winter.131-148 CR - Stringer, E.T. (2007). Action Research. Third Edition. Sage Publication: USA CR - Pelton, R. P. (2010). Action research for teacher candidates: Using clasroom data to enhance instruction. R. P. Pelton, (edi.) In part 1: Understanding action research.an introduction to action research (pp.3-27).Rowman: United Kingdom. CR - Postman, N. (1995). Çocukluğun Yokoluşu. Çev. K. İnal. Ankara: İmge Kitabevi CR - Potter, W. J. (2010). The state of media literacy. Journal of Broadcasting & Electronic Media.54 (4) p.675-696. Routledge : London UR - https://doi.org/10.15285/maruaebd.717848 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1045712 ER -