TY  - JOUR
T1  - BİREYLERİN HANE İÇİ GIDA İSRAFI İLE İLGİLİ ALGILAMALARINI DEĞERLENDİRMEYE YÖNELİK BİR ARAŞTIRMA
TT  - ИНДИВИДУАЛЬНОЕ ВОСПРИЯТИЕ БЫТОВЫХ ОТХОДОВ ЧЛЕНАМИ СЕМЬИ В СОБСТВЕННЫХ КВАРТИРАХ
AU  - Demir, Yeliz
PY  - 2020
DA  - December
DO  - 10.17498/kdeniz.750092
JF  - Karadeniz Uluslararası Bilimsel Dergi
JO  - Karadeniz | Black Sea | чёрное море
PB  - Hayrettin İVGİN
WT  - DergiPark
SN  - 1308-6200
SP  - 10
EP  - 26
VL  - 1
IS  - 48
LA  - tr
AB  - Çalışmanın amacı, bireylerin evlerinde oluşan gıda israfı ile ilgili algılamasını değerlendirmek ve gıda israfı yapma nedenlerini belirlemektir. Ayrıca, bireyler için gıda israfının tanım ve kapsamının ne olduğunu belirlemektir. Çalışmada, kolayda örneklem yöntemi kullanılarak sosyal medya üzerinden internet anketi ile 203 kişiden kullanılabilir veri elde edilmiştir. Elde edilen verilere göre, katılımcıların önemli bir kısmı evlerindeki gıda israfını düşük olarak algıladığı tespit edilmiştir. Buna rağmen en fazla israf edilen gıda grupları arasında Tahıllar ve ekmekler (Örn. Pirinç, makarna, kekler ve hamur işleri), meyve ve sebzelerin olduğu tespit edilmiştir. Hane içi gıdaların israf edilme nedenleri arasında; gıdaların son kullanma tarihinin geçmesi %30,1, gıda ürünlerinin dayanıksızlığının farkında olunmaması %13,6, her zaman çok fazla hazırlanması %13,2, yemekleri yanlış hazırlanması (yakma, fazla pişirme, çok fazla tuz vb.) %12,7, ürünü kullanan ailenin sağlığı ve güvenliği konusunda endişeli olunması %7,7 ve doğru depolama ve / veya hazırlama teknikleri hakkında yeterli bilgi sahibi olunmaması durumu %7,4 olduğu tespit edilmiştir.
KW  - Gıda Kaybı
KW  - Gıda İsrafı
KW  - Hane İçi Gıda İsrafı
KW  - Algılama
KW  - İsraf Nedenleri
N2  - Пищевые потери и отходы происходят на каждом этапе производственной цепочки. Потеря пищи происходит во время производства сельскохозяйственной продукции или разведения животных, сбора урожая/убоя, хранения, переработки и распределения. С другой стороны, пищевые отходы получаются на уровне розничных продаж и потребления. По сравнению с другими, в развитых странах люди употребляют ещё больше количество еды. Пищевые отходы влияют на окружающую среду, экономику и социальную жизнь. Цель исследования - оценить восприятие людьми пищевых отходов дома и определить причины получения пищевых отходов. Наряду с этим, установить, как определяется индивидами объем пищевых отходов и само понятие отхода. В ходе исследования по методу “удобных образцов” нужные данные были получены от 203 участника посредством интернет-опроса в социальных сетях. По результатам анализа было определено, что значительная часть участников воспринимала количество домашних пищевых отходов как минимальное. Несмотря на это, зерновые продукты и хлеб (например, рис, макаронные изделия, торты и выпечка), фрукты и овощи оказались среди групп продуктов, которые выбрасываются больше всего. Кроме того, было установлено, что восприятие количества пищевых отходов в домашнем хозяйстве варьируется в зависимости от демографических данных. Среди причин, по которым еда превращается в отходы было установлено, что выбрасываются 30,1% продуктов с истекшим сроком годности, нехватка информации о скоропортящейся продукции 13,6%, излишняя еда %13,2, неправильное приготовление (подгорание, переварка, слишком много соли и т. д.) 12,7%, принимая ввиду здоровье и безопасность семьи 7,7% и недостаточное знание правильных методов хранения и / или приготовления еды 7,4%.
CR  - Avcıoğlu, G. Ş. (2014). Internet survey applications in social sciences: response rate, data quality, sample problems and solutions Sosyal bilimlerde internet anketi uygulamaları: cevaplama oranı, veri kalitesi, örneklem sorunları ve çözümleri. Journal of Human Sciences, 11(2), 89-113.
CR  - Bal, Z. E., Sayılı, M., & Gözener, B. (2013). Tokat ili merkez ilçede ailelerin ekmek tüketimleri üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 30(1), 61-69.
CR  - Çaparlar, C. Ö., & Dönmez, A. (2016). Bilimsel Araştırma Nedir, Nasıl Yapılır? Turk J Anaesthesiol Reanim, 44, 212-8.
CR  - Dölekoğlu, C. Ö., GİRAY, F. H., & ŞAHİN, A. (2014). Mutfaktan Çöpe Ekmek: Tüketim ve Değerlendirme. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, (44).
CR  - Dölekoğlu, C. Ö. (2017). Gıda kayıpları, israf ve toplumsal çabalar. Tarım Ekonomisi Dergisi, 23(2), 179-186.
CR  - Ertürk, A., Arslantaş, N., Sarıca, D., & Demircan, V. (2015). Isparta ili kentsel alanda ailelerin ekmek tüketimi ve israfı. Akademik Gıda, 13(4), 291-298.
CR  - Gooch, M., Felfel, A., & Marenick, N. (2010). Food waste in Canada. Value Chain Management Centre, George Morris Centre, November.
CR  - Güneyli, U., Kasap, G., Beyhan, Y., Taşçı, N., Samur, S., & Tayfur, M. (1982). Fırın, Bakkal-Bayilerde Meydana Gelen Ekmek İsrafı ve Apartmanlardan Çöpe Atılan Ekmek Kayıpları, İsraf ve Kayıpların Nedenleri ve Önlemler. Beslenme ve Diyet Dergisi, 11, 80-91.
CR  - Mattar, L., Abiad, M. G., Chalak, A., Diab, M., & Hassan, H. (2018). Attitudes and behaviors shaping household food waste generation: Lessons from Lebanon. Journal of Cleaner Production, 198, 1219-1223.
CR  - Neff, R. A., Spiker, M. L., & Truant, P. L. (2015). Wasted food: US consumers' reported awareness, attitudes, and behaviors. PloS one, 10(6).
CR  - Oelofse, S. H., & Marx Pienaar, N. J. M. M. (2016). Household Food Wastage–A case study of middle to high income urban households in the City of Tshwane.
CR  - Onurlubaş, Ö. Ü. E., & Altunışık, R. (2019). Ekmek tüketim alışkanlıkları ve israf eğilimi üzerine bir araştırma: Bursa ili örneği. Cataloging-In-Publication Data, 257.
CR  - Pekcan, G., Köksal, E., Küçükerdönmez, Ö., & Özel, H. (2005). Household food wastage in Turkey. Rome, Italy: FAO.
CR  - Quested, T. E., Parry, A. D., Easteal, S., & Swannell, R. (2011). Food and drink waste from households in the UK. Nutrition Bulletin, 36(4), 460-467.
CR  - Ramukhwatho, F. R., Du Plessis, R., & Oelofse, S. H. (2014). Household food wastage in a developing country: A case study of Mamelodi Township in South Africa.
CR  - Stenmarck, Â., Jensen, C., Quested, T., Moates, G., Buksti, M., Cseh, B., ... & Scherhaufer, S. (2016). Estimates of European food waste levels. IVL Swedish Environmental Research Institute.
CR  - Silvennoinen, K., Katajajuuri, J. M., Hartikainen, H., Heikkilä, L., & Reinikainen, A. (2014). Food waste volume and composition in Finnish households. British Food Journal.
Taşcı, R., Karabak, S., Bolat, M., Oğuz, A. C. A. R., Şanal, T., Pehlivan, A., ... & Albayrak, M. (2017). Ankara ilinde ekmekte tüketici tercihleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 26(1), 75-85.
CR  - Wenlock, R. W., Buss, D. H., Derry, B. J., & Dixon, E. J. (1980). Household food wastage in Britain. British Journal of Nutrition, 43(1), 53-70.
CR  - Williams, H., Wikström, F., Otterbring, T., Löfgren, M., & Gustafsson, A. (2012). Reasons for household food waste with special attention to packaging. Journal of cleaner production, 24, 141-148.
CR  - Yıldız, Y. (2014). Tüketici Davranışları Üzerinde Sosyal Medya Etkileri: Apple ve Samsung Örneği. Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 4(2), 5-15.
CR  - Yildirim, H., Capone, R., Karanlik, A., Bottalico, F., Debs, P., & El Bilali, H. (2016). Food wastage in Turkey: an exploratory survey on household food waste. Journal of Food and Nutrition Research, 4(8), 483-489.
CR  - İnternet Kaynakları
FAO (2018). Food loss and waste and the right to adequate food: Making the connection. Right to Food Discussion Paper. 4 Şubat 20 tarihinde http://www.fao.org/3/ca1397en/CA1397EN.pdf adresinden erişildi.
CR  - FAO (2019). The State of Food and Culture 2019. 7 Şubat 20 tarihinde http://www.fao.org/3/ca6030en/ca6030en.pdf adresinden erişildi.  
Global hunger continues to rise, new UN report says, https://www.who.int/news room/detail/11-09-2018-global-hunger-continues-to-rise---new-un-report-says, Erişim Tarihi: 31.05.20.
CR  - World hunger is still not going down after three years and obesity is still growing – UN report, https://www.who.int/news-room/detail/15-07-2019-world-hunger-is-still-not-going-down-after-three-years-and-obesity-is-still-growing-un-report, Erişim Tarihi: 31.05.20.
UR  - https://doi.org/10.17498/kdeniz.750092
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1143186
ER  -