TY - JOUR T1 - Gelenekselin Yeniden Üretimi: Postmodern Zamanın Bütünsel Sağlık Yaklaşımı AU - Karasaç, Arzu AU - Becerikli, Sema PY - 2019 DA - September JF - Kurgu JO - e:Kurgu PB - Anadolu University WT - DergiPark SN - 1309-3487 SP - 1 EP - 16 VL - 27 IS - 3 LA - tr AB - Metafizikçi-tinci geleneğin ağır bastığı modern öncesi geleneksel toplumlarda sağlık süreçlerinde, teşhis-tedavi ikiliğinde belirli ruhsal güçlere sahip olduğuna inanılan kişiler önemli bir rol oynamaktaydı. Modernitenin ortaya çıktığı aydınlanma çağında ise, bilimsel bilginin “kesinliği” ve toplumsal ilişkiler üzerinde yarattığı dönüşüm sonucunda, metafizik güce sahip kişiler sürecin temel aktörleri olmaktan çıkmış ve tıp eğitimi almış, uzman bir grup yeni aktörler olarak bu süreci yönetmeye başlamıştır. Modernlikle birlikte sağlık, kendi başına bir kurum olarak toplumsal yapı içerisinde yerini almış ve liberal - kapitalist ekonomik sistem içinde sağlık giderek bir meta haline gelmiştir. Özellikle 20. yüzyılın ikinci yarısından sonra yaşamın pek çok alanında etkili olmaya başlayan postmodern yaklaşımlar sağlık, hastalık kavramlarına ve tedavi yöntemlerine ilişkin algılamalarda da önemli değişikliklere neden olmuştur. Modernitenin unsurlarının kökünden sorguladığı bu süreçte, postmodern dönemin “bütünsel sağl ık anlayışı”nı sağlık, hastalık ve şifa kavramları çerçevesinde medya metinleri üzerinden analiz etmek bu çalışmanın amacını oluşturmaktadır. Tanımlayıcı nitelikte olan bu çalışmada, Formsanté dergisinin özel eki olarak yayımlanan ve “bütünsel sağlık yaklaşımı”nı savunan örneklerden birisi olan Pozitif Dergisi incelemeye tabi tutulmuştur. Çalışmada derginin, 2016- 2018 Ağustos tarihleri arasındaki sayıları analiz edilmiştir. Dergi politikasını yansıttığı düşünülen dergi yazarları ve konuk yazarlara ait yazılar ile sağlık başlığı altında yer alan yazılar çalışma kapsamına alınmıştır. Bu yazılar, “sağlık ve sağlıklı olmanın yolları”, “hastalık ve nedenleri”, “şifa ve şifalanma yolları” ana kategorileri çerçevesinde nitel içerik analizi tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışma, ruh-beden-zihin sağlığı hattı üzerinden bütüncül bir yaklaşımla konuyu ele alan söylemsel sürecin, meselenin ticarileşmesi, yeni bir uzman grubu doğurması gibi nedenlerle modern tıp söyleminin daha önce yol açtığı handikapları yeniden üretmeye aday olduğunu göstermektedir. KW - Postmodernizm KW - sağlık KW - şifa KW - medya KW - sağlık iletişimi CR - Bauman, Z. (1996). Yasa Koyucular ile Yorumcular. Çev. Kemal Atakay. İstanbul: Metis CR - Bauman, Z. (2001). Parçalanmış Hayat Postmodern Ahlak Denemeleri Çev. İsmail Türkmen.1. Baskı. İstanbul: Ayrıntı CR - Bauman, Z. (2006). Sosyolojik Düşünmek. İstanbul: Ayrıntı CR - Bury, M. (1998). “Postmodernity and Health”. Modernity, Medicine and Health: Medical Sociology Towards 2000. Ed. Graham Scambler, Paul Higgs, NY: Routledge. pp:1 29. CR - Cirhinlioğlu Z. ve Mutlu S. (2002). “Postmodern Söylemlerde Sağlık” Toplum ve Hekim,17(5),Eylül-Ekim, s:350-357 CR - Duyar, İ. (2006). “Eleştirel Medikal Antropoloji”. Toplum ve Hekim. 21(1) s:17-20. CR - Erbaydar, T. (2002). “Sağlık; Kimin İçin?”. Ankara: Toplum ve Hekim. Cilt:17, s:4, s:304-313. CR - Erdemir, A. D., (1996). Tıbbi Deantoloji ve Genel Tıp Tarihi. Bursa: Güneş ve Nobel CR - Ersoy R. (2014). “Modernizm –Postmodernizm Bağlamında Geleneksel Tıp Uygulamalarının Güncelliği Üzerine Bir Değerlendirme”. Milli Folklor, sayı:101,s:182-192 CR - Feyerabend P. (1999). Özgür Bir Toplumda Bilim. Çev. Ahmet Kardam, 2. Basım, İstanbul: Ayrıntı CR - Geray, H. (2017). Toplumsal Araştırmalarda Nicel ve Nitel Yöntemlere Giriş. Ankara: Ütopya CR - Gökçe O.(2019). Klasik ve Nitel İçerik Analizi. Konya: Çizgi. CR - Giddens, A. (1998). Modernliğin Sonuçları. 2. Baskı. İstanbul: Ayrıntı CR - Illich, I.(1995). Sağlığın Gaspı. Çev. Süha Sertabiboğlu. İstanbul: Ayrıntı CR - Kaplan, M. (2010).Geleneksel Tıbbın Yeniden Üretim Sürecinde Kadın. Ankara: Ankara Üniversitesi Rektörlüğü Yayınları : 257 CR - Kasapoğlu A. (2001). “Güncel Sosyal Sorunlar ve Sağlık”. Toplumbilim Sağlık Sosyolojisi Özel Sayısı, sayı:13,s:23-35 CR - Küçük, M.(2000). Modernite Versus Postmodernite. 3. Baskı. Ankara: Vadi CR - Köker L. (1998). İki Farklı Siyaset. Ankara: Vadi CR - Man F. ve Balcı A.(2006). Postmodern Bir Dönemde Modern Bir Pratik Olarak Sağlık. https://www.researchgate.net/publication/267409148_POSTMODERN_DONEMDE_MODE R N_BIR_PRATIK_OLARAK_SAGLIK CR - Özsan G. (2001). “Geleneksel ve Modern Tıp Üzerine”. Toplumbilim Sağlık Sosyolojisi Özel Sayısı, sayı:13,s:77-79 CR - Ritzer G. ve Stepnisky J. (2018).Modern Sosyoloji Kuramları. Çev. Himmet Hülür, 2. Baskı. Ankara: De Ki CR - Russell, B.,(1990). Din ile Bilim. Çev. Akşit Göktürk . İstanbul: Say CR - Şaylan G. (2002). Postmodernizm. 2. Baskı, Ankara: İmge CR - Yıldırım A. Ve Şimşek H.(2013).Sosyal Bilimlerde Nitel araştırma Yöntemleri.9. Baskı, Ankara: Seçkin. CR - İnternet Kaynakları (https://www.who.int/medicines/areas/traditional/congress/beijing_declaration/en/) UR - https://dergipark.org.tr/en/pub/kurgu/issue//751486 L1 - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1146835 ER -