TY  - JOUR
T1  - Okul Etkililiği Konulu Tez ve Makalelerin İncelenmesi: Bir İçerik Analizi Çalışması
AU  - Yumuşak, Hanifi
AU  - Korkmaz, Mehmet
PY  - 2021
DA  - December
JF  - Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi
JO  - GUJGEF
PB  - Gazi University
WT  - DergiPark
SN  - 1301-9058
SP  - 1771
EP  - 1800
VL  - 41
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de 2010-2020 yılları arasında okul etkililiği konusunda yapılan tez ve makaleleri içeren çalışmalarının çok yönlü ve bütüncül bir şekilde analiz edilmesidir. İçerik analizi türlerinden betimsel içerik analizi yöntemi ve kategorik çözümleme tekniği kullanılarak yürütülen çalışmanın evrenini YÖK Ulusal Tez Merkezi, TÜBİTAK ULAKBİM Sosyal ve Beşerî Bilimler Veri Tabanı, Google Akademik, Dergipark, EBSCOhost, Web of Science, ERIC ve Scopus veri tabanlarında dizinlenen okul etkililiği ile ilgili çalışmalar oluşturmaktadır. Araştırmanın örneklemini ise belirlenen ölçütler kapsamında 2010-2020 yılları arasında Türkiye’de yapılan ve erişime açık olan toplam 86 (55 tez-31 makale) çalışma oluşturmaktadır. Veriler araştırmacılar tarafından hazırlanan Okul Etkililiğine İlişkin Gerçekleştirilen Çalışmaları İnceleme Formu aracılığı ile toplanmıştır. Elde edilen veriler Excel programına aktarılmış ve özet tablolar (pivot tablo) kullanılarak analizler yapılmıştır. Elde edilen kategoriler için frekans ve yüzde gibi istatistiksel teknikler kullanılarak veriler görselleştirilmiştir. Okul etkililiğine ilişkin araştırmalar incelendiğinde; örneklem bölgelerinin Batı Anadolu, Kuzeydoğu Anadolu ve Güneydoğu Anadolu bölgelerinde yoğunlaştığı, yöntem olarak ilişkisel tarama yönteminin yoğun olarak seçildiği, basit seçkisiz ve amaçlı örnekleme yöntemlerinin çoğunlukla belirlendiği, analiz yöntemi olarak betimsel istatistik, ANOVA ve T-testinin sıklıkla kullanıldığı tespit edilmiştir. Bu çalışmanın sonuçlarına dayalı olarak, ileride okul etkililiği konusunda yapılacak çalışmaların araştırma metodolojilerini farklılaştırmaları, analiz birimi olarak öğrenci ve aileleri de dâhil etmeleri ve yapılan analiz yöntemlerinde çeşitleme ve farklılaştırmaya gidilmesi araştırmanın öncelikli önerisi olarak ifade edilebilir.
KW  - Okul etkililiği
KW  - Etkili okul
KW  - İçerik analizi
CR  - Akan, D. ve Kılıç, M. E. (2019). Öğretmenlerin örgütsel bağlılık düzeyleri ile okul etkililiği arasındaki ilişkinin incelenmesi. EKEV Akademi Dergisi, 23(80),123 136. doi: 10.17753/ekev1266
CR  - Akgül, Ö.S. (2014). Okul yöneticilerinin bilgi yönetimi becerilerinin örgütsel öğrenme düzeyi ve okuletkililiği ile ilişkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Zirve Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep. doi:10.14520/adyusbd.496534
CR  - Alanoğlu, M. (2014). Ortaöğretim kurumlarının örgütsel öğrenme düzeylerinin okul etkililiği ve örgütsel vatandaşlık davranışlarına etkisi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ. 	doi: 10.15285/maruaebd.525250
CR  - Atılkan, N. (2019). Okul Müdürünün Dağıtımcı Liderlik Davranışları İle Okulların 	Etkililiği Arasındaki İlişkinin İncelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans 	tezi). Karabük Üniversitesi, Lisansüstü Eğitim Enstitüsü, Karabük. 	doi: 	10.17679/inuefd.526845
CR  - Balcı, A. (1992). İlköğretimde öğretimin niteliğinin geliştirilmesi. Hacettepe  Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8,157-166.
Balcı, A. (2002). Örgütsel gelişme (3.Baskı). Ankara: Pegem A Yayıncılık.
CR  - Balcı, A. (2016). Açıklamalı eğitim yönetimi terimleri sözlüğü (Genişletilmiş 3. baskı). 	Ankara: 	Pegem Akademi. doi: 10.14527/9786053640745
CR  - Balcı, A. (2020). Sosyal bilimlerde araştırma: yöntem, teknik ve ilkeler. Ankara: 	PegemA Yayıncılık.
CR  - Balcı, A. ve Apaydın, Ç. (2009). Türkiye’de eğitim yönetimi araştırmalarının durumu: 	kuram ve uygulamada eğitim yönetimi dergisi örneği. Kuram veUygulamada 	Eğitim Yönetimi, 15(59), 325-343. doi: 10.14527/kuey.2014.005
CR  - Barnard, C. I. (1938). The functions of the executive. Cambridge, Mass: Harvard 	University Press.
CR  - Baştoklı, H. (2015). Okul müdürlerinin öğretimsel liderlik davranışları ile okul etkililiği  	arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). 	Mevlana 	Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Konya. doi:10.14686/buefad.312405
CR  - Brookover, W., B., Schweitzer, J., H., Schneider, J., M., Beady, C., H., Flood, P., K., 	and Wisenbaker, J., M. (1978). Elementary school social climate and school 	achievement. American Educational Research Journal, 15(2), 301-318. 
	doi: 10.3102/00028312015002301
CR  - Brookover, W. B., and Lezotte, L. W. (1979). Changes in school characteristics 	coincident with changes in student achievement. East Lansing, MI: Michigan 	StateUniversity, College of Education, Institute for 	Research on Teaching.
CR  - Bursalıoğlu, Z. (2008). Okul yönetiminde yeni yapı ve davranış (14. basım). Ankara: 	Pegem Akademi doi: 10.14527/9786050370386
Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve
CR  - Demirel, F. (2012). 	Bilimsel araştırma yöntemleri  (Geliştirilmiş 11. baskı). Ankara: Pegem 	Akademi. doi:10.14527/9789944919289
CR  - Cheng, Y.C. (1996). The improvement of school management: Theory, reform and 	practice. Hong Kong: The Hong Kong Institute of Educational Research of the 	Chinese University of Hong Kong, Chinese.
CR  - Coleman, J.S., Campbell, E.Q., Hobson, C.J., McPartland, F., Mood, A.M., Weinfeld, 	G.D., and York. R.L. (1966). Equality of Educational Opportunity. Washington, DC: U.S. Government Printing Office. 	doi:10.3102/00028312005002260
CR  - Çiftçi, K. (2019). Ortaokul öğrencilerinin pozitif psikolojik sermaye düzeyler ile okul 	etkinliği düzeyleri arasındaki ilişki. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi).  	Sakarya Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Sakarya. doi: 	10.46778/goputeb.762990
CR  - Çobanoğlu, F. ve Badavan, Y. (2017). Başarılı okulların anahtarı: etkili okul 	değişkenleri. Pamukkale 	Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (26), 	114-134.
CR  - Dağdelen, S. (2013). Biyoloji derslerinde öğretmenlerin kişilerarası davranışı, sınıf 	öğrenme ortamı ve öğrenci başarısı arasındaki ilişkinin incelenmesi 	(Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri 	Enstitüsü, İstanbul. doi:10.17240/aibuefd.2020..-638602
CR  - Edmonds, R. (1979). Effective schools for the urban poor. Educational Leadership, 	37(1), 15–24.
CR  - Engin, A. O., Özen Ş. ve Bayoğlu, V. (2009). Öğrencilerin okul öğrenme başarılarını 	etkileyen bazı temel değişkenler. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 3, 125-156.
CR  - Ermeydan, M. (2019). Öğretmen görüşlerine göre okul yöneticilerinin liderlik stilleriyle 	algılanan okul etkililiği arasındaki ilişki  (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). 	Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, 	Kahramanmaraş. doi: 10.33437/ksusbd.711270
CR  - Gökmen, Ö. F., Uysal, M., Yaşar, H., Kırksekiz, A., Güvendi, G. M. ve Horzum, M. B. 	(2017). Türkiye’de 2005-2014 yılları arasında yayınlanan uzaktan eğitim 	tezlerindeki yöntemsel eğilimler: Bir içerik analizi. Eğitim ve Bilim, 42(189), 	1-25.
CR  - Günkör, C. (2017). Eğitim ve kalkınma ilişkisinin incelenmesi. Uluslararası Sosyal 	Bilimler Eğitimi Dergisi, 3 (1), 14-32.
CR  - Harbaugh, R. J. (2005). Examining the correlates of effective schools present in an 	intermediate school: A case study (Yayımlanmamış Doktora Tezi). Immaculate 	University, Pennsylvania.
CR  - Hoy, W. K., & Ferguson, J. (1985). A theoretical framework and exploration of 	organizational effectiveness in schools. Educational Administration Quarterly, 	21, 117-134. doi:10.1177/0013161x85021002006
CR  - Kline, R. B. (2016). Methodology in the social sciences. principles and practice of 	structural equation modeling (4th ed.). Guilford Press.
CR  - Koç, A. (2019). Proje okullarının etkili okul özellikleri ile öğretmenlerin örgütsel  bağlılıkları açısından incelenmesi  (Yayımlanmamış doktora tezi). Yakın Doğu Üniversitesi, Yurtdışı Enstitü, Kıbrıs.
CR  - Korkmaz, M. ve Ada, K. (2019). Ortaokullarda okul iklimi ile okul etkililiği 	arasındaki ilişkinin incelenmesi. Eğitim Araştırmaları, 37. 	doi:10.19171/uefad.605195
CR  - Korkmaz, M., Baimukhanbetov, B., Abdillayev, A.K., Serik, Aknazarov, B., and 	Nyshanova, S.T. 	(2014). Teacher 	and classroom context effects on 	academic achievement of primary school 	students. Life Science Journal, 	11(1), 233-240.
CR  - Koşar, D. (2018). Türkiye’deki örgütsel vatandaşlık davranışı konulu tezlerin 	incelenmesi: bir içerik analizi çalışması. Gazi University Journal of Gazi 	Educational Faculty (GUJGEF), 38(2). doi:10.17152/gefad.382021
CR  - Kılınç, A.Ç., Koşar, D., Er, E. ve  Koşar, S. (2017). Öğretmen liderliğine ilişkin 	yapılan çalışmaların incelenmesi: Bir içerik analizi çalışması. İnönü 	Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 4(7), 29-46. doi: 	10.29129/inujgse.317712
CR  - Küçük, Ö. (2020). Okul müdürlerinin toksik liderlik davranışları ile okul etkililiği 	arasındaki ilişkide örgütsel sinizm ve psikolojik sermayenin aracılık etkisi 	(Yayımlanmamış doktora tezi). Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, 	Elazığ. doi:10.17679/inuefd.526845
CR  - Laila, A. (2015). The effective school: The role of the leaders in school effectiveness. 	Educational Research and Reciews, 10(6), 695-721.
CR  - Lezotte, L. W. (1991). Correlates of effective schools: The first and second generation. 	(25.07.2020) http://www.effectiveschools.com/Correlates.pdf
CR  - Lezotte, L. W. (1993). Creating effective schools today and tomorrow. Journal for Quality and Participation. 16(1), 22-30.
CR  - Lunenburg F. C., & Ornstein, A. C. (2013). Educational administration 	educational management 	translation (6. Baskı). Gökhan Arastaman (Ed.). 	Ankara: Nobel Yayınları.
CR  - Marzano, R. J. (2012). Teaching self-efficacy with personal projects. Educational 	Leadership, 69(8), 86-87.
CR  - Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis: an expanded 	sourcebook (2nd ed.). USA: SAGE.
CR  - Namlı, A. (2017). Lise müdürlerinin destekleyici liderlik davranışlarının ve kolektif 	güvenin okul etkililiği üzerindeki etkisi  (Yayımlanmamış doktora tezi). Fırat 	Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ. doi: 10.14686/buefad.312405
CR  - Özdemir, S. (2000).  Egitimde Örgütsel Yenilesme. (5. Baskı). Ankara:  Pegem A
CR  - Özdemir, S. ve Sezgin, F. (2002). Etkili okullar ve öğretim liderliği. Kırgızistan Türkiye 	Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 3, 266-282.
CR  - Özer, Y. ve Anıl, D. (2011). Öğrencilerin fen ve matematik başarılarını etkileyen 	faktörlerin yapısal eşitlik 	modeli ile incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi 	Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 313 -324. doi:10.17755/esosder.391299
CR  - Özgenel, M. (2020). An Organizational Factor Predicting School Effectiveness: School 	Climate. International Journal of Psychology and Educational Studies, 7(1), 	38-50. doi: 10.17220/ijpes.2020.01.004
CR  - Plowden, B. (1967). Children and Their Primary Schools: A Report of the Control 	Advisory Council for Education (England).Vol.1:Report. London: Her 	Majesty's Stationery Office. Retrieved from http://www.educationengland.org.uk/documents/ 	plowden/ plowden1967-1.html adresinden erişilmiştir.
CR  - Pfeffer, J., & Salancik, G. R. (1978), The External Control of Organizations: A 	Resource Dependence Perspective. New York: Harper & Row.
CR  - Polat, S. (2009). Akademik başarısızlığın toplumsal eşitsizlik temelinde çözümlenmesi. 	Eğitim Bilim Toplum Dergisi, 7 (25), 46-61.
CR  - Reynolds, D., Hopkins, D., & Stoll, L. (1993). Linking school effectiveness knowledge 	and school improvement practice: Towards a synergy. School effectiveness and 	school improvement, 4(1), 37-58. doi:10.1080/0924345930040103
CR  - Reid, K, Hopkins, D., & Holly, P (1987) Towards the Effective School. Oxford: 	Blackwell.
CR  - Sarıçan, E. (2018). Okullarda entelektüel sermaye, inovasyon ve etkililik ilişkisi 	(Yayımlanmamış doktora tezi). Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Eğitim 	Bilimleri Enstitüsü, Çanakkale. doi:10.28979/comufbed.393122
CR  - Sergiovanni, T. J. (2006). The principalship: A reflective practice perspective (5th ed.). 	Boston, MA: Allyn and Bacon.
CR  - Şişman M., (2020). Eğitimde Mükemmellik Arayışı Etkili Okullar (5. Basım). Ankara: 	PegemA.
CR  - Şenel, T. ve Buluç, B. (2016). İlkokullarda okul iklimi ile okul etkililiği arasındaki 	ilişki. TÜBAV Bilim Dergisi, 9(4), 1-12.
CR  - Tabachnick, B. G., & Fidell, L. S. (2001). SAS for windows workbook for Tabachnick 	and Fidell using 	multivariate statistics. Allyn and Bacon.
CR  - Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik 	analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon.
CR  - Turhan, M., Şener, G. ve Gündüzalp, S. (2017). Türkiye’de okul etkililiği 	araştırmalarına genel bir bakış. Turkish Journal of Educational Studies, 4(2).
CR  - Yıldırım, İ., Akan, D. ve Yalçın, S. (2017). Sınıf öğretmenlerinin iş doyumu ve okul 	etkililiği algıları arasındaki ilişki. Erzincan Üniversitesi Eğitim Fakültesi 	Dergisi, 19(1), 69-81. doi:10.17556/erziefd.308643
CR  - Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. 	Ankara: Seçkin Yayıncılık.
UR  - https://dergipark.org.tr/en/pub/gefad/article/839702
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1444719
ER  -