TY  - JOUR
T1  - Preanalitik Numune Ret Analizi ve Hemşirelere Dijital Platform Üzerinden Yapılan Eğitimin Etkisi
TT  - Preanalytic Sample Rejection Analysis and The Impact of Training for Nurses via Digital Platform
AU  - Kolak, Derya
AU  - Yılmaz, Neslihan
PY  - 2021
DA  - December
DO  - 10.48071/sbuhemsirelik.939918
JF  - Sağlık Bilimleri Üniversitesi Hemşirelik Dergisi
JO  - SBÜHD
PB  - University of Health Sciences
WT  - DergiPark
SN  - 2667-8357
SP  - 121
EP  - 126
VL  - 3
IS  - 3
LA  - tr
AB  - Giriş: Hasta güvenliği sunulan hizmette oluşabilecek hataları önlemek amacıyla kurumun ve görev alan çalışanların aldığı tedbirlerdir.Amaç: Bu çalışmada reddedilen numunelerin analizinin yapılması, ret oranlarının minimuma indirilmesinde hemşirelere dijital program WhatsApp grubundan yapılan "kan alma prosedürü" konulu video eğitiminin etkinliğinin ölçülmesi hedeflenmiştir.Yöntem: Antalya’da özel bir hastanenin laboratuvarında 1 Şubat - 31 Mayıs 2019 tarihleri arasında reddedilen uygunsuz numunelere ait veriler retrospektif olarak analiz edilerek değerlendirilmesi yapılmıştır. Dijital program WhatsApp grubundan 27 Mayıs - 31 Mayıs tarihleri arasında "kan alma prosedürü" konulu video eğitimini 188 hemşirenin izlemesi sağlanmıştır. Reddedilen uygunsuz numunelere ait veriler 1 Haziran – 30 Eylül 2019 tarihleri arasında prospektif olarak incelenmiş ve veriler yüzde, Ki-kare ve pareto analiziyle karşılaştırılmıştır.Bulgular: Çalışmamızda, eğitimden önce reddedilen uygunsuz numune oranları %1,19, eğitimden sonra %0,82’ye kadar azaltılmıştır. Eğitimden önce reddedilen hasta oranı %6,11, eğitimden sonra %4,01’e kadar azaltılmıştır. Eğitimden önce uygunsuz numunelerin %79,4’ü hemoliz, %7,2’si yetersiz numune, %5,5’i pıhtılı numune ve eğitimden sonra uygunsuz numunelerin %78’i hemoliz, %3,7’si yetersiz numune, %6,5’i pıhtılı numune olması gerekçesiyle ret kabul edilmiştir.Sonuç: Bu çalışmaya göre karşılaşılan en sık ret nedeni hemolizli numunedir. Verilen eğitimle birlikte yatan hasta servisleri, acil ve yoğun bakım ünitelerinde ret oranı azalmıştır.
KW  - Eğitim
KW  - hemoliz
KW  - hemşirelik
N2  - Introduction: Patient safety is the measures taken by the institution and the employees involved in order to prevent errors that may occur in the service provided.Aim: The study aims to analyze the rejected samples and to measure the effectiveness of the video training onthe "blood collection procedure" conducted by the digital program WhatsApp group for nurses in minimizingrejection rates.Method: Between February 1st and May 31st 2019 in the laboratory of a private hospital in Antalya, thedata of the rejected inappropriate samples were retrospectively analyzed and evaluated. The digital programWhatsApp group provided video training on the "blood collection procedure" to 188 nurses between May27-31. Between June 1st and September 30th 2019, the data of rejected inappropriate samples were prospectivelyexamined and the data were compared with percentage, chi-square and pareto analysis.Results: Inappropriate sample rates rejected before the training were reduced by 1.19% and by up to 0.82%after the training. The proportion of patients who were rejected before training was 6.11%, while 4.01% aftertraining. Before the training, 79.4% of inappropriate samples were rejected on the grounds of hemolysis, 7.2%were insufficient samples, 5.5% were coagulated samples, and 78% of inappropriate samples after the trainingwere hemolysis, 3.7% were insufficient samples, and 6.5% were coagulated samples.Conclusion: According to this study, the most common cause of rejection is a sample with hemolysis. Withthe education provided, the rejection rate decreased in inpatient departments, emergency and intensivecare units.
CR  - Alsina, M.J., Alvarez, V., Barba, N., Bullich, S., Cortes, M, Escoda, I., & Martínez-Brú, C. (2008). Preanalytical quality control program – an overview of results (2001-2005 summary). Clinical Chemistry and Laboratory Medicine, 46(6), 849-54. doi: 10.1515/cclm.2008.168
CR  - Bhat, V., Tiwari, M., Chavan, P., & Kelkar, R. (2012). Analysis of laboratory sample rejections in the pre-analytical stage at an oncology center. Clinica Chimica Acta, 413(15-16), 1203–1206. doi: 10.1016/j.cca.2012.03.024
CR  - Burtis, C., ve Ashwood, E. (2005). Klinik kimyada temel ilkeler. (D. Aslan, Çev). İstanbul: Palme Yayıncılık.
CR  - Carraro, P., Zago, T., & Plebani, M. (2012). Exploring the initial steps of the testing process: Frequency and nature of prepreanalytic errors. Clinical Chemistry, 58(3), 638-642. doi:10.1373/clinchem.2011.175711
CR  - Chawla, R., Goswami, B., Singh, B., Chawla, A., Gupta, V.K., & Malika, V. (2010). Evaluating laboratory performance with quality indicators. Laboratory Medicine, 41(5), 297-300. doi: 10.1309/ LMS2CBXBA6Y0OWMG
CR  - Chhillar, N., Khurana, S., Agarwal, R., Singh, N.K. (2011). Effect of preanalytical errors on quality of laboratory medicine at a neuropsychiatry institute in north India. Indian Journal of Clinical Biochemistry, 26(1), 46-49. doi:10.1007/s12291-010-0082-2
CR  - Çakır, A., ve Tütüncü, Ö. (2009). İzmir ili hastanelerinde hasta güvenliği algısı. Uluslararası Sağlıkta Performans ve Kalite Kongresi. 19-21 Mart 2009. Antalya.
CR  - Da Rin, G. (2009). Pre-analytical workstations: A tool for reducing laboratory errors. Clinica Chimia Acta, 404(1), 68-74.
doi: 10.1016/j. cca.2009.03.024
CR  - Donald, S.Y., Edward, W.B., & Doris, M.H. (2006). Specimen collection and processing. In C.A. Burtis, E.R. Ashwood, & D.E. Bruns (Eds.), Tietz textbook of clinical chemistry and moleculer diagnostices (pp. 41-56). Missri: Elsevier Saunders.
CR  - Jones, B.A., Calam, R.R., & Howanitz, P.J. (1997). Chemistry specimen acceptability. Archives of Pathology & Laboratory Medicine, 121(1), 19.
CR  - Lippi, G. (2011). Risk management in the pre-analytical phase. 21st International Congress of Clinical Chemistry and Laboratory Medicine, 19th IFCC-EFCC European Congress of Clinical Chemistry and Laboratory Medicine, 8th Annual Meeting of the German Society of Clinical Chemistry and Laboratory Medicine. 15-19 May 2011. Berlin.
CR  - Lippi, G., Cervellin, G., Favaloro, E., & Plebani, M. (2012). In vitro and in vivo hemolysis: An unresolved dispute in laboratory medicine. Berlin: De Gruyter.
CR  - Lippi, G., Chance, J.J., Church, S., Dazzi, P., Fontana, R., Giavarina, D.,... Simundic, A.M. (2011). Preanalytical quality improvement: From dream to reality. Clinical Chemistry and Laboratory Medicine, 49(7), 1113-1126. doi: 10.1515/cclm.2011.600
CR  - Plebani, M. (2013). The CCLM contribution to improvements in quality and patient safety. Clinical Chemistry and Laboratory Medicine, 51(1), 39-46. doi: 10.1515/cclm-2012-0094
CR  - Plebani, M., Ceriotti, F., Messeri, G., Ottomano, C., Pansini, N., & Bonini, P. (2006). Laboratory network of excellence: Enhancing patient safety and service effectiveness. Clinical Chemistry and Laboratory Medicine (CCLM), 44(2), 150-160. doi: 10.1515/cclm.2006.028
CR  - Stark, A., Jones, B.A., Chapman, D., Well, K., Krajenta, R., Meier, F.A., & Zarbo, R.J. (2007). Clinical laboratory specimen rejection-association with the site of patient care and patients’ characteristics: Findings from a single health care organization. Archives of Pathology & Laboratory Medicine, 131(4), 588-592. doi:10.5858/2007-131-588-clsrwt
CR  - Thomas, L. (2002). Haemolysis as Influence & Interference Factor. EJIFCC, 13(4), 95–98.
CR  - Türkmen, Y.H., Serdar, M.A., Haşimi, A., Cihan, M., Kurt, İ., Akman, Ş.,... Erbil, M.K. (2007). Hemoliz ve lipeminin biyokimyasal testlere etkisi ve lipemik etkinin uzaklaştırılmasında kullanılan yöntemlerin karşılaştırılması. Gülhane Tıp Dergisi, 49, 5-10.
CR  - Yiğitbaşı, T., Şentürk, A.Ş., Baskın, Y., Öney, M., ve Üstüner, F. (2010). Hemolizin rutin acil biyokimya testlerine etkisi. Türk Klinik Biyokimya Dergisi, 8(3),105-110.
CR  - Zarbo, R.J., Jones, B.A., Friedberg, R.C., Valenstein, P.N., Renner, S.W., Schifman, R.B., … Howanitz, P.J. (2002). Q-tracks: A College of American Pathologists program of continuous laboratory monitoring and longitudinal tracking. Archives of Pathology & Laboratory Medicine, 126(9), 1036-1044. doi: 10.5858/2002-126-1036-qt
UR  - https://doi.org/10.48071/sbuhemsirelik.939918
L1  - https://dergipark.org.tr/en/download/article-file/1778011
ER  -