Research Article
BibTex RIS Cite

Örgütsel Güvenin, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti ile İlişkisinin Meta Analiz Yöntemiyle İncelenmesi

Year 2023, Volume: 4 Issue: 4, 209 - 229, 30.12.2023
https://doi.org/10.52835/19maysbd.1351409

Abstract

Bu çalışmada, örgütsel güvenin, örgütsel bağlılık ve işten ayrılma niyeti ile yakın bir ilişkiye sahip olduğu varsayılarak, aralarındaki ilişkinin gücünün ve yönünün karşılaştırmalı olarak analiz edilerek sonuçların ortaya konulması amaçlanmıştır. Varsayımın test edilmesi amacıyla nicel bir yöntem olan meta analiz uygulanmış, etki büyüklüğü değeri elde edebilmek amacıyla, Pearson (r) ve örneklem (n) değerleri kullanılmıştır. Yapılan taramada 141 çalışmaya ulaşılmış, seçim kıstaslarına uygun olan 84 çalışma analize dâhil edilmiştir. Örgütsel güven ile örgütsel bağlılık arasında ES=0.55 değerinde güçlü ve pozitif, örgütsel güven ile işten ayrılma niyeti arasında ES=-0.44 değerinde, orta ve negatif bir ilişki elde edilmiştir. Alt boyutlar açısından bakıldığında, örgüte ve yöneticiye duyulan güvenin, duygusal bağlılık ile pozitif yönde, işten ayrılma niyeti ile negatif yönde daha güçlü bir korelasyona sahip olduğu anlaşılmıştır.

References

  • Akgündüz, Y. ve Güzel T. (2014). Örgütsel Adalet ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkide Örgütsel Güvenin Aracılık Etkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 14(3), 1-17.
  • Aksoy, C. (2017). Çalışanların Örgütsel Güvem ve Örgütsel Bağlılık Algılarının Karşılaştırılması: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama. International Journal of Management and Administration. 1(1), 30-38.
  • Altunel, A. T. (2015). Örgütsel Güven Düzeyi İle Örgütsel Adanmışlık Düzeyi Arasındaki İlişki: Bir Araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Altuntaş, S. (2008). Hemşirelerin Örgütsel Güven Düzeyleri ile Kişisel-Mesleki Özellikleri ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Altuntaş, G., Akca M. ve Polat D.D. (2020). Yöneticiye Duyulan Güven ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkide Lider – Üye Etkileşiminin Rolü. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi. 7(12), 86-114.
  • Alyazed, M. ve Murshid M.A. (2017). Factors Influencing Employees’ Intention to Leave Current Employment in the Ministry of Information in Kuwait. European Journal of Business and Management. 9(12), 17-31.
  • Antalyalı, Ö.L., Dumlupınar M. ve Özkul A.S. (2017). Yetişkin Bağlanma Stillerinin Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21(4), s. 1679-1702.
  • Aydın, E. (2019). Örgütsel Güvenin Örgütsel Bağlılığa Etkisi (Tıpta Uzmanlık Eğitimi Alan Hekimler Üzerine Bir Araştırma). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi/İşletme Enstitüsü, Sakarya.
  • Bibb, S. ve Kourdi J. (2004). Trust Matters: For Organizational and Personal Success. New York: Palgrave MacMillan.
  • Bidault, F. ve Castello A. (2008). Trust and Creativity: Identifying the Role of Trust in Creativity Oriented Joint-Developments. ESMT Working Paper. 8(10), 1-22.
  • Bingöl, Ş.D.A. (2019). Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nişantaşı Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Borenstein, M. Hedges L.V. Higgins J.P.T. ve Rothstein H.R. (2013). Meta-Analize Giriş. (Çev. Serkan Dinçer). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Borenstein, M., Higgins J.P.T, Hedges L.V. ve Rothstein H.R. (2016). Basic of Meta-Analysis: I2 is not an Absolute Measure of Heterogeneity. Research Synthesis Methods. 8(1), 5-18. https://doi.org/10.1002/jrsm.1230
  • Bromiley, P. ve Cummings L.L. (1995). Transactions Costs in Organizations with Trust. Research on Negotiation in Organization. (5), 219-247.
  • Burke, C.S., Sims D.E., Lazarra E.H. ve Salas E. (2007). Trust in Leadership: A Multi-Level Review and Integration. The Leadership Quarterly. (18), 606-632.
  • Candan, H. (2014). Çalışanların Örgütsel Adalet ve Örgütsel Güven Algılamalarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Bir Kamu Kurumu Üzerinde Araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 4(13), 889-917.
  • Choi, D., Colbert A.E. ve Oh I.S. (2015). Understanding Organizational Commitment: A Meta-Analytic Examination of the Roles of the Five-Factor Model of Personality and Culture. American Psychological Association. 100(5), 1542-1567.
  • Christensen, L.B. Johnson R.B. ve Turner L.A. (2015). Araştırma Yöntemleri Desen ve Analiz. (Çev.Ahmet Aypay). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Cohen, L., Manion L. ve Morrison K. (2007). Research Methods in Education. New York: Routledge.
  • Creed Douglas, W.E ve Miles, R.E. (1996). Trust in Organizations: A Conceptual Framework Linking Organizational Forms, Managerial Philosophies, and the Opportunity Costs and Controls. Trust in Organizations: Frontiers of Theory and Research (ss. 16-38). California: Sage Publications.
  • Costigan, R.D., İlter, S.S. ve Berman, J.J. (1998). Multi-Dimensional Study of Trust in Organizations. Journal of Managerial Issues. 10(3), 303-317.
  • Coşkun, D. (2020). Hemşirelerin Örgütsel Stres Düzeyi ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Çetin, A. ve Güney S. (2019). İBB Spor İstanbul’da Çalışanların Örgütsel Adalet ve Örgütsel Güven Algılarının Örgütsel Bağlılık Davranışı Üzerindeki Etkisi ve Buna Yönelik Bir Uygulama. İstanbul Management Journal. (87), 93–109.
  • Del Re, A.C. (2015). A Practical Tutorial on Conducting Meta-Analysis in R. The Quantitative Methods for Psychology. 11(1): 37-50.
  • Demirel, Y. (2008). Örgütsel Güvenin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Tekstil Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi. 15(2), 179-194.
  • Duval, S. J., ve Tweedie, R. L. (2000). Trim and fill: A Simple Funnel-Plot-Based Method of Testing and Adjusting for Publication Bias in Meta-Analysis. Biometrics, (56), 455-463. doi:10.1111/j.0006-341X.2000.00455.x
  • Eğriboyun, D. (2013). Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Güven, Örgütsel Destek ve Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki. (Yayımlanmamış doktora tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Erbaşı, A. (2019). Performans Değerlendirme Hatalarının Çalışanların İşten Ayrılma Niyetleri ve Yöneticilerine Güvenleri Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 15(1), 223-240.
  • Erdoğan, S. (2011). Meta Analizinde Heterojenliğin Saptanmasında Kullanılan Yöntemlerin Simülasyon Tekniği ile Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Mersin Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
  • Fard, P.G. ve Karimi F. (2015). The Relationship between Organizational Trust and Organizational Silence with Job Satisfaction and Organizational Commitment of the Employees of University. International Education Studies. 8(11), 219-227.
  • Ferres, N., Connell J. ve Travaglione A. (2004). Co-Worker Trust as a Social Catalyst for Constructive Employee Attitudes. Journal of Managerial Psychology. 19(6), 608-622.
  • Gambetta, D. (Ed.) (2000). Can We Trust Trust? Trust: Making and Breaking Cooperative Relations (ss.213-237). New York: Basil Blackwell.
  • Gillespie N. ve Dietz G. (2009). Trust Repair After Organization-Level Failure. Academy of Managemnt Review.34(1), 127-145.
  • Guinot, J., Chiva R. ve Mallén F. (2013). Organizational Trust and Performance: Is Organizational Learning Capability a Missing Link? Journal of Management & Organization. (19), 559-582. Doi:10.1017/jmo.2014.3
  • Güney, M. ve Turan M. (2021). Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. 10(1), 356-374.
  • Gürbüz, R. (2012). Algılanan Örgütsel Destek ve Örgütsel Güvenin, Örgütsel Bağlılık ile İlişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Halawi, A.H. (2014). Stimuli and Effect of the Intention to Leave the Organization. European Scientific Journal. (1), 184-197.
  • Higgins, J.P.T. ve Thompson S.G. (2002). Quantifying Heterogeneity in a Meta-Analysis. Statistics in Medicine. (21), 1539-0558. Doi: 10.1002/sim.1186)
  • Hosmer, T.G. (1995). Trust: The Connecting Link Between Organizational Theory And Philosophical Ethics. Academy of Management Review. 20(2), 379-403.
  • Huff, L. ve Kelley L. (2003). Levels of Organizational Trust in Individualist Versus Collectivist Societies: A Seven-Nation Study. Organization Science. 14(1), 81-90.
  • Işık, M., Şaylıkay M., Oktay M. ve Akın A. (2018). Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılığın İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi Üzerine Bir Araştırma. III. Uluslararası Mesleki ve Teknik Bilimler Kongresi Tam Metin Kitabı (ss. 1552-1564).
  • İbrahimzade, Y.Y. (2016). Algılanan Örgütsel Adaletin Güven ile Bağlılık Üzerindeki Etkisi ve Hizmet Sektöründe Bir Uygulaması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • İşlek, S.A. ve Bakioğlu F. (2023). Okulöncesi Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılıkları ile İş Doyumları İlişkisinde Örgütsel Sessizliğin Aracılık Rolü. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi. 5(1), 170-193.
  • Jiang, L. ve Probst T.M. (2015). Do Your Employees (Collectively) Trust You? The Importance of Trust Climate Beyond Individual Trust. Scandinavian Journal of Management. (31), 526-535.
  • Karabağ, N. (2019). Manisa İl Merkezi Hastanelerinde Görev Yapan Yönetici Hemşirelerin Organizasyona Bağlılık ve Güven Durumlarının İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Celal Bayar Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
  • Kashefi, M.A., Adel R.M., Abad H.R.G., Aliklayeh M.B.H., Moghaddam H.K. ve Nadimi G. (2013). Organizational Commitment and Its Effects on Organizational Performance. Interdisciplinary Journal Of Contemporary Research in Business. 4(12), 501-510.
  • Kılıç, İ. (2016). Örgütsel Güven, İş-Aile Çatışması ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkilerinin Belirlenmesi: Seyahat Acentelerinde Bir Uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Osmangazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Kim, B.C., Lee G. ve Carlson K.D. (2010). An Examination of the Nature of the Relationship Between Leader-Member-Exchange (LMX) and Turnover Intent at Different Organizational Levels. International Journal of Hospitality Management. (29), 591-597.
  • Koçak, H. (2019). Psikolojik Sözleşme İhlallerinin Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/Bilişim Enstitüsü, Ankara.
  • Larzelere R.E. ve Huston T.L. (1980). The Dyadic Trust Scale: Toward Understanding Interpersonal Trust in Close Relationships. Journal of Marriage and Family. 42(3), 595-604.
  • Lashari, M., Moazzam A., Salman Y. ve Irfan S. (2016). Impact of Organizational Trust on Organizational justice and Organizational Commitment: A Case of University of Sargodha. JRSP. 53(2), 170-194.
  • Lee, J.D. ve See K.A. (2004). Trust in Automation: Desinging for Appropriate Reliance. Human Factors. 46(1), 50-80.
  • Makinen, M. (2015). Motivation and Trust: How Millennials Experience Work Motivation and See Trust as Part af It. Unpublished Master’s Thesis. Oulu University, Oulu: Department of Management and International Business.
  • Mayer, C.R., Davis, J.H. ve Schoorman F.D. (1995). An Integrative Model of Organizational Trust. Academy of Management Review, 20(3), 709-734.
  • McCauley, D. P. ve Kuhnert, K. W. (1992). A Theoretical Review and Empirical Investigation of Employee Trust. Public Administration Quarterly. (16), 265-285.
  • Meng, (2015). The Role of Trust in Relationship Development and Performance Improvement. Journal of Civil Engineering Management. 21(7), 845-853.
  • Meyer, J.P. ve Allen N.J. (1997). Commitment in the Workplace Theory, Research, and Application. California: SAGE Publications.
  • Mishra, J. ve Morrissey M.A. (1990). Trust in Employee/Employer Relationships: A Survey of West Michigan Managers. American Journal of Applied Science.2(6), 1095-1100.
  • Murat, G. ve Elçi M. (2020). Mobbing’in Örgüte Bağlılığa ve Yöneticiye Güvene Etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. 15(1), 295-308.
  • Muthuveloo, R. ve Rose R.C. (2005). Antecedents and Outcomes of Organizational Commitment among Malaysian Engineers. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. 15(1), 295-308.
  • Naktiyok, S. (2015). Dönüştürücü Liderlik ve Örgütsel Desteğin Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Örgütsel Güven Algısının Aracı Rolü. (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Okudan, B. (2018). Spor Genel Müdürlüğü Merkez ve Taşra Teşkilatı Çalışanlarının Örgütsel İklim ve Örgütsel Güven Algıları ile Örgütsel Bağlılık Duyguları Arasındaki İlişkilerde İş Yaşam Dengesinin Aracılık Rolü. (Yayımlanmamış doktora tezi). Sıtkı Koçman Üniversitesi/ Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
  • Özbağ, G.K. (2014). Etik İklim ve Duygusal Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Süreçsel Adaletin Aracı ve Yöneticiye Duyulan Güvenin Düzenleyici Rolü. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 5(9), 1-28.
  • Özdemir, İ.H. (2019). Okul Yönetimindeki Kayırmacılığın Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılık ile Olan İlişkisinin Öğretmen Algılarına Göre İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
  • Öztunç, E. (2019). Liderlik Tarzlarının İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi ve Örgütsel Güvenin Aracı Rolü: Konaklama İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gelişim Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Pembroke, N. (2004). Working Relationships: Spirituailty in Human Service and Organizational Life. London: Jessica Kingsley Publishers.
  • Randall, D.M. (1987). Commitment and the Organization: The Organization Man Revisited. Academy of Management Review. 12(3), 460-471.
  • Raynolds, L. (1997). The Trust Effect: Creating The High Trust High Performance Organization. London: Nicholas Brealey Publishing.
  • Reina, D.S. ve Reina M.L. (2006). Trust and Betrayal in the Workplace. Californiya: Berret Koehler Publishers.
  • Rua, O.M.M.M.D.L. ve Araüjo J.M.C. (2015). Linking Transformational Leadership and Organizational Trust: Has Organizational Commitment a Madiating Effect on It? Cuadernos de Gestion. 16(1), 43-62.
  • Robbins, S.P. ve DeCenzo D.A. (2003). Fundamentlas of Managemenet: Essential Concepts And Applications. New Jersey: Pearson Education.
  • Savolainen T., Lopez-Fresno P. ve Ikonen M. (2014). Trust-Communication Dyad in Inter-Personal Workplace Relationships-Dynamics of Trust Deterioration and Breach. The Electronic Journal of Knowledge Management. 12(4), 232-240.
  • Shelby, L.B. ve Vaske J.J. (2008). Understanding Meta-Analysis: A Review of the Methodological Literature. Leisure Sciences. (30), 96-110.
  • Shockley-Zalabak, P.S., Morreale S.P. ve Hackman M.Z. (2010). Building the High Trust Organization: Strategies for Supporting Five Key Dimensions of Trust. San Fransisco: Josey Bass.
  • Sitkin, S.B. ve Roth N.L. (1993). Explaining The Limited Effectiveness of Legalistic “Remedies” For Trust/Distrust. Organization Science. 4(3), 367-392.
  • Shelton, C. (2011). Building Trust Across Diversity. http://www.diversityjournal.com/1461-building-trust-across-diversity/ (20.02.2021).
  • Smidt, A.M., Adams-Clark, A. ve Freyd J.J. (2023). Institutional Courage Buffers Against Institutional Betrayal, Protects Employee Health, and Fosters Organizational Commitment Following Workplace Sexual Harrasment. Plos One. 18(1), 1-25. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0278830 J
  • Snow, C.J. (1997). Building Trust in the Workplace. Hoftsra Labor and Employment Law Journal. 14(2), 465-521. Solomon R.C. ve Flores F. (2001). Building Trust in Busines, Politics, and Life. Oxford University Pres., New York.
  • Sökmen, A. (2019). Etik Liderlik, Örgütsel Güven, İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi: Bir Hastane İşletmesinde Araştırma. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi. 54(2), 917-934.
  • Tett, R.P. ve Meyer J.P. (1993). Job Satısfaction, Organizational Commitment, Turnover Intention, and Turnover: Path Analyses Based on Meta Analytic Findings. Personnel Psychology. (46), 259-293.
  • Top, M. (2012). Hekim ve Hemşirelerde Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Güven ve İş Doyumu Profili. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 41(2), 258-277.
  • Türköz, T., Polat M. ve Coşar S. (2013). Çalışanların Örgütsel Güven ve Sinizm Algılarının Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Rolü. Yönetim ve Ekonomi. 20(2), 285-302.
  • Tyler, T.R. ve Kramer R.M. (Ed.) (1996). Whither Trust? Trust in Organizations: Frontiers of Theory and Research (pp. 1-15), California: Sage Publications.
  • Uslu, A. (2012). Örgütsel Bağlılık, Daimî ve Geçici İşçilerin Örgütsel Bağlılıkları Üzerine Bir Araştırma ve Muş Şeker Fabrikasında Bir Alan Çalışması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sütçü İmam Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
  • Uzun, T. (2018). Öğretmenlerin Algıladığı Örgütsel Destek ile Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki: Örgütsel Güvenin Aracı Rolü. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. 10(18), 133-155.
  • Wells, C.V. ve Kipnis D. (2001). Trust, Dependency, and Control in The Contemporary Organization. Journal Of Business and Psychology. 15(4), 593-603.
  • Wojciechowska, M. (2021). Trust as a Factor in Building Cognitive Social Capital Among Library Workers and Users. Implications for Library Managers. The Journal of Academic Librarianship. (47), 1-9.
  • Yazıcıoğlu, İ. (2009). Konaklama İşletmelerinde İşgörenlerin Örgütsel Güven Duyguları ile İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyetleri Üzerine Bir Alan Araştırması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 8(30), 235-249.
  • Yıldız, H.H. (2019). Düzce Acil Sağlık Hizmetleri Çalışanlarının Etik İklim Algılarının Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılık ile İlişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Düzce Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
  • Yıldırım, M.H., İçerli L. ve Güner E. (2012). Dış Kaynak Sağlayan Firmalarda Çalışanların Örgütsel Güven ve Bağlılıkları Arasındaki İlişki. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 4(1), s. 251-259.
  • Yılmaz, F. (2018). Mobbingin Örgütsel Güven ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ömer Halisdemir Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
  • Yorulmaz, M. ve Karabacak A. (2020). Liman Çalışanlarında Örgütsel Güven ve İş Performansı Arasındaki İlişki: İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın Rolü. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi. 06(02), 121-130.
  • Zand, D. E. (1972). Trust and Managerial Problem Solving. Administrative Science Quarterly, (17), 229-239.
  • Zand, D.E. (1997). The Leadership Triad: Knowledge, Trust, and Power. New York: Oxford University Press.
  • Zefeiti, S.M.B. ve Mohamad N.A. (2007). The Influence of Organizational Commitment on Omani Public Employees’ Work Performance. International Review of Management and Marketing. 07(02), 151-160.

An Examination of the Relationship of Organizational Trust with Organizational Commitment and Intention to Leave a Job with Meta Analysis Method

Year 2023, Volume: 4 Issue: 4, 209 - 229, 30.12.2023
https://doi.org/10.52835/19maysbd.1351409

Abstract

In this study, assuming that organizational trust has a close relationship with organizational commitment and intention to leave a job, it is aimed to reveal the results by analyzing the strenght and direction of the relationship between them. In order to analyze this assumption, meta-analysis was applied, and Pearson (r) and sample (n) values were used to obtain effect size value. In the search, 141 studies conducted, and 84 studies which met the selection criteria were included in the analysis. A strong and positive relationship with an ES=0.55 value between organizational trust and organizational commitment, and moderate and negative relationship with an ES=-0.44 value between organizational trust and intention to leave a job were obtained. In terms of sub-dimensions, it is suggested that trust in the organization and the manager has a stronger correlation with both emotional commitment and intention to leave.

References

  • Akgündüz, Y. ve Güzel T. (2014). Örgütsel Adalet ile Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkide Örgütsel Güvenin Aracılık Etkisi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 14(3), 1-17.
  • Aksoy, C. (2017). Çalışanların Örgütsel Güvem ve Örgütsel Bağlılık Algılarının Karşılaştırılması: Bankacılık Sektöründe Bir Uygulama. International Journal of Management and Administration. 1(1), 30-38.
  • Altunel, A. T. (2015). Örgütsel Güven Düzeyi İle Örgütsel Adanmışlık Düzeyi Arasındaki İlişki: Bir Araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Malatya.
  • Altuntaş, S. (2008). Hemşirelerin Örgütsel Güven Düzeyleri ile Kişisel-Mesleki Özellikleri ve Örgütsel Vatandaşlık Davranışları Arasındaki İlişki. (Yayımlanmamış doktora tezi). İstanbul Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Altuntaş, G., Akca M. ve Polat D.D. (2020). Yöneticiye Duyulan Güven ile İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkide Lider – Üye Etkileşiminin Rolü. Toros Üniversitesi İİSBF Sosyal Bilimler Dergisi. 7(12), 86-114.
  • Alyazed, M. ve Murshid M.A. (2017). Factors Influencing Employees’ Intention to Leave Current Employment in the Ministry of Information in Kuwait. European Journal of Business and Management. 9(12), 17-31.
  • Antalyalı, Ö.L., Dumlupınar M. ve Özkul A.S. (2017). Yetişkin Bağlanma Stillerinin Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılığa Etkisi. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21(4), s. 1679-1702.
  • Aydın, E. (2019). Örgütsel Güvenin Örgütsel Bağlılığa Etkisi (Tıpta Uzmanlık Eğitimi Alan Hekimler Üzerine Bir Araştırma). (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sakarya Üniversitesi/İşletme Enstitüsü, Sakarya.
  • Bibb, S. ve Kourdi J. (2004). Trust Matters: For Organizational and Personal Success. New York: Palgrave MacMillan.
  • Bidault, F. ve Castello A. (2008). Trust and Creativity: Identifying the Role of Trust in Creativity Oriented Joint-Developments. ESMT Working Paper. 8(10), 1-22.
  • Bingöl, Ş.D.A. (2019). Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılık İlişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Nişantaşı Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Borenstein, M. Hedges L.V. Higgins J.P.T. ve Rothstein H.R. (2013). Meta-Analize Giriş. (Çev. Serkan Dinçer). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Borenstein, M., Higgins J.P.T, Hedges L.V. ve Rothstein H.R. (2016). Basic of Meta-Analysis: I2 is not an Absolute Measure of Heterogeneity. Research Synthesis Methods. 8(1), 5-18. https://doi.org/10.1002/jrsm.1230
  • Bromiley, P. ve Cummings L.L. (1995). Transactions Costs in Organizations with Trust. Research on Negotiation in Organization. (5), 219-247.
  • Burke, C.S., Sims D.E., Lazarra E.H. ve Salas E. (2007). Trust in Leadership: A Multi-Level Review and Integration. The Leadership Quarterly. (18), 606-632.
  • Candan, H. (2014). Çalışanların Örgütsel Adalet ve Örgütsel Güven Algılamalarının Örgütsel Bağlılığa Etkisi: Bir Kamu Kurumu Üzerinde Araştırma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 4(13), 889-917.
  • Choi, D., Colbert A.E. ve Oh I.S. (2015). Understanding Organizational Commitment: A Meta-Analytic Examination of the Roles of the Five-Factor Model of Personality and Culture. American Psychological Association. 100(5), 1542-1567.
  • Christensen, L.B. Johnson R.B. ve Turner L.A. (2015). Araştırma Yöntemleri Desen ve Analiz. (Çev.Ahmet Aypay). Ankara: Anı Yayıncılık.
  • Cohen, L., Manion L. ve Morrison K. (2007). Research Methods in Education. New York: Routledge.
  • Creed Douglas, W.E ve Miles, R.E. (1996). Trust in Organizations: A Conceptual Framework Linking Organizational Forms, Managerial Philosophies, and the Opportunity Costs and Controls. Trust in Organizations: Frontiers of Theory and Research (ss. 16-38). California: Sage Publications.
  • Costigan, R.D., İlter, S.S. ve Berman, J.J. (1998). Multi-Dimensional Study of Trust in Organizations. Journal of Managerial Issues. 10(3), 303-317.
  • Coşkun, D. (2020). Hemşirelerin Örgütsel Stres Düzeyi ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Karadeniz Teknik Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Trabzon.
  • Çetin, A. ve Güney S. (2019). İBB Spor İstanbul’da Çalışanların Örgütsel Adalet ve Örgütsel Güven Algılarının Örgütsel Bağlılık Davranışı Üzerindeki Etkisi ve Buna Yönelik Bir Uygulama. İstanbul Management Journal. (87), 93–109.
  • Del Re, A.C. (2015). A Practical Tutorial on Conducting Meta-Analysis in R. The Quantitative Methods for Psychology. 11(1): 37-50.
  • Demirel, Y. (2008). Örgütsel Güvenin Örgütsel Bağlılık Üzerine Etkisi: Tekstil Sektörü Çalışanlarına Yönelik Bir Araştırma. Yönetim ve Ekonomi. 15(2), 179-194.
  • Duval, S. J., ve Tweedie, R. L. (2000). Trim and fill: A Simple Funnel-Plot-Based Method of Testing and Adjusting for Publication Bias in Meta-Analysis. Biometrics, (56), 455-463. doi:10.1111/j.0006-341X.2000.00455.x
  • Eğriboyun, D. (2013). Ortaöğretim Okullarında Görev Yapan Yönetici ve Öğretmenlerin Örgütsel Güven, Örgütsel Destek ve Örgütsel Bağlılıkları Arasındaki İlişki. (Yayımlanmamış doktora tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Erbaşı, A. (2019). Performans Değerlendirme Hatalarının Çalışanların İşten Ayrılma Niyetleri ve Yöneticilerine Güvenleri Üzerindeki Etkisi. Uluslararası Yönetim İktisat ve İşletme Dergisi. 15(1), 223-240.
  • Erdoğan, S. (2011). Meta Analizinde Heterojenliğin Saptanmasında Kullanılan Yöntemlerin Simülasyon Tekniği ile Karşılaştırılması. (Yayımlanmamış doktora tezi). Mersin Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
  • Fard, P.G. ve Karimi F. (2015). The Relationship between Organizational Trust and Organizational Silence with Job Satisfaction and Organizational Commitment of the Employees of University. International Education Studies. 8(11), 219-227.
  • Ferres, N., Connell J. ve Travaglione A. (2004). Co-Worker Trust as a Social Catalyst for Constructive Employee Attitudes. Journal of Managerial Psychology. 19(6), 608-622.
  • Gambetta, D. (Ed.) (2000). Can We Trust Trust? Trust: Making and Breaking Cooperative Relations (ss.213-237). New York: Basil Blackwell.
  • Gillespie N. ve Dietz G. (2009). Trust Repair After Organization-Level Failure. Academy of Managemnt Review.34(1), 127-145.
  • Guinot, J., Chiva R. ve Mallén F. (2013). Organizational Trust and Performance: Is Organizational Learning Capability a Missing Link? Journal of Management & Organization. (19), 559-582. Doi:10.1017/jmo.2014.3
  • Güney, M. ve Turan M. (2021). Psikolojik Sözleşme İhlali İle Örgütsel Bağlılık Arasında Örgütsel Güvenin Aracılık Rolü. MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi. 10(1), 356-374.
  • Gürbüz, R. (2012). Algılanan Örgütsel Destek ve Örgütsel Güvenin, Örgütsel Bağlılık ile İlişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Atatürk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Halawi, A.H. (2014). Stimuli and Effect of the Intention to Leave the Organization. European Scientific Journal. (1), 184-197.
  • Higgins, J.P.T. ve Thompson S.G. (2002). Quantifying Heterogeneity in a Meta-Analysis. Statistics in Medicine. (21), 1539-0558. Doi: 10.1002/sim.1186)
  • Hosmer, T.G. (1995). Trust: The Connecting Link Between Organizational Theory And Philosophical Ethics. Academy of Management Review. 20(2), 379-403.
  • Huff, L. ve Kelley L. (2003). Levels of Organizational Trust in Individualist Versus Collectivist Societies: A Seven-Nation Study. Organization Science. 14(1), 81-90.
  • Işık, M., Şaylıkay M., Oktay M. ve Akın A. (2018). Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılığın İşten Ayrılma Niyeti Üzerindeki Etkisi Üzerine Bir Araştırma. III. Uluslararası Mesleki ve Teknik Bilimler Kongresi Tam Metin Kitabı (ss. 1552-1564).
  • İbrahimzade, Y.Y. (2016). Algılanan Örgütsel Adaletin Güven ile Bağlılık Üzerindeki Etkisi ve Hizmet Sektöründe Bir Uygulaması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). İstanbul Teknik Üniversitesi/Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • İşlek, S.A. ve Bakioğlu F. (2023). Okulöncesi Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılıkları ile İş Doyumları İlişkisinde Örgütsel Sessizliğin Aracılık Rolü. Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi. 5(1), 170-193.
  • Jiang, L. ve Probst T.M. (2015). Do Your Employees (Collectively) Trust You? The Importance of Trust Climate Beyond Individual Trust. Scandinavian Journal of Management. (31), 526-535.
  • Karabağ, N. (2019). Manisa İl Merkezi Hastanelerinde Görev Yapan Yönetici Hemşirelerin Organizasyona Bağlılık ve Güven Durumlarının İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Celal Bayar Üniversitesi/Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Manisa.
  • Kashefi, M.A., Adel R.M., Abad H.R.G., Aliklayeh M.B.H., Moghaddam H.K. ve Nadimi G. (2013). Organizational Commitment and Its Effects on Organizational Performance. Interdisciplinary Journal Of Contemporary Research in Business. 4(12), 501-510.
  • Kılıç, İ. (2016). Örgütsel Güven, İş-Aile Çatışması ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkilerinin Belirlenmesi: Seyahat Acentelerinde Bir Uygulama. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Osmangazi Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Kim, B.C., Lee G. ve Carlson K.D. (2010). An Examination of the Nature of the Relationship Between Leader-Member-Exchange (LMX) and Turnover Intent at Different Organizational Levels. International Journal of Hospitality Management. (29), 591-597.
  • Koçak, H. (2019). Psikolojik Sözleşme İhlallerinin Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılık Üzerindeki Etkisi. (Yayımlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi/Bilişim Enstitüsü, Ankara.
  • Larzelere R.E. ve Huston T.L. (1980). The Dyadic Trust Scale: Toward Understanding Interpersonal Trust in Close Relationships. Journal of Marriage and Family. 42(3), 595-604.
  • Lashari, M., Moazzam A., Salman Y. ve Irfan S. (2016). Impact of Organizational Trust on Organizational justice and Organizational Commitment: A Case of University of Sargodha. JRSP. 53(2), 170-194.
  • Lee, J.D. ve See K.A. (2004). Trust in Automation: Desinging for Appropriate Reliance. Human Factors. 46(1), 50-80.
  • Makinen, M. (2015). Motivation and Trust: How Millennials Experience Work Motivation and See Trust as Part af It. Unpublished Master’s Thesis. Oulu University, Oulu: Department of Management and International Business.
  • Mayer, C.R., Davis, J.H. ve Schoorman F.D. (1995). An Integrative Model of Organizational Trust. Academy of Management Review, 20(3), 709-734.
  • McCauley, D. P. ve Kuhnert, K. W. (1992). A Theoretical Review and Empirical Investigation of Employee Trust. Public Administration Quarterly. (16), 265-285.
  • Meng, (2015). The Role of Trust in Relationship Development and Performance Improvement. Journal of Civil Engineering Management. 21(7), 845-853.
  • Meyer, J.P. ve Allen N.J. (1997). Commitment in the Workplace Theory, Research, and Application. California: SAGE Publications.
  • Mishra, J. ve Morrissey M.A. (1990). Trust in Employee/Employer Relationships: A Survey of West Michigan Managers. American Journal of Applied Science.2(6), 1095-1100.
  • Murat, G. ve Elçi M. (2020). Mobbing’in Örgüte Bağlılığa ve Yöneticiye Güvene Etkisi. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. 15(1), 295-308.
  • Muthuveloo, R. ve Rose R.C. (2005). Antecedents and Outcomes of Organizational Commitment among Malaysian Engineers. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. 15(1), 295-308.
  • Naktiyok, S. (2015). Dönüştürücü Liderlik ve Örgütsel Desteğin Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyetine Etkisi: Örgütsel Güven Algısının Aracı Rolü. (Yayımlanmamış doktora tezi). Atatürk Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Erzurum.
  • Okudan, B. (2018). Spor Genel Müdürlüğü Merkez ve Taşra Teşkilatı Çalışanlarının Örgütsel İklim ve Örgütsel Güven Algıları ile Örgütsel Bağlılık Duyguları Arasındaki İlişkilerde İş Yaşam Dengesinin Aracılık Rolü. (Yayımlanmamış doktora tezi). Sıtkı Koçman Üniversitesi/ Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Muğla.
  • Özbağ, G.K. (2014). Etik İklim ve Duygusal Örgütsel Bağlılık İlişkisi: Süreçsel Adaletin Aracı ve Yöneticiye Duyulan Güvenin Düzenleyici Rolü. Bartın Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi. 5(9), 1-28.
  • Özdemir, İ.H. (2019). Okul Yönetimindeki Kayırmacılığın Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılık ile Olan İlişkisinin Öğretmen Algılarına Göre İncelenmesi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ondokuz Mayıs Üniversitesi/Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Samsun.
  • Öztunç, E. (2019). Liderlik Tarzlarının İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi ve Örgütsel Güvenin Aracı Rolü: Konaklama İşletmeleri Üzerine Bir Araştırma. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Gelişim Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Pembroke, N. (2004). Working Relationships: Spirituailty in Human Service and Organizational Life. London: Jessica Kingsley Publishers.
  • Randall, D.M. (1987). Commitment and the Organization: The Organization Man Revisited. Academy of Management Review. 12(3), 460-471.
  • Raynolds, L. (1997). The Trust Effect: Creating The High Trust High Performance Organization. London: Nicholas Brealey Publishing.
  • Reina, D.S. ve Reina M.L. (2006). Trust and Betrayal in the Workplace. Californiya: Berret Koehler Publishers.
  • Rua, O.M.M.M.D.L. ve Araüjo J.M.C. (2015). Linking Transformational Leadership and Organizational Trust: Has Organizational Commitment a Madiating Effect on It? Cuadernos de Gestion. 16(1), 43-62.
  • Robbins, S.P. ve DeCenzo D.A. (2003). Fundamentlas of Managemenet: Essential Concepts And Applications. New Jersey: Pearson Education.
  • Savolainen T., Lopez-Fresno P. ve Ikonen M. (2014). Trust-Communication Dyad in Inter-Personal Workplace Relationships-Dynamics of Trust Deterioration and Breach. The Electronic Journal of Knowledge Management. 12(4), 232-240.
  • Shelby, L.B. ve Vaske J.J. (2008). Understanding Meta-Analysis: A Review of the Methodological Literature. Leisure Sciences. (30), 96-110.
  • Shockley-Zalabak, P.S., Morreale S.P. ve Hackman M.Z. (2010). Building the High Trust Organization: Strategies for Supporting Five Key Dimensions of Trust. San Fransisco: Josey Bass.
  • Sitkin, S.B. ve Roth N.L. (1993). Explaining The Limited Effectiveness of Legalistic “Remedies” For Trust/Distrust. Organization Science. 4(3), 367-392.
  • Shelton, C. (2011). Building Trust Across Diversity. http://www.diversityjournal.com/1461-building-trust-across-diversity/ (20.02.2021).
  • Smidt, A.M., Adams-Clark, A. ve Freyd J.J. (2023). Institutional Courage Buffers Against Institutional Betrayal, Protects Employee Health, and Fosters Organizational Commitment Following Workplace Sexual Harrasment. Plos One. 18(1), 1-25. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0278830 J
  • Snow, C.J. (1997). Building Trust in the Workplace. Hoftsra Labor and Employment Law Journal. 14(2), 465-521. Solomon R.C. ve Flores F. (2001). Building Trust in Busines, Politics, and Life. Oxford University Pres., New York.
  • Sökmen, A. (2019). Etik Liderlik, Örgütsel Güven, İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyeti İlişkisi: Bir Hastane İşletmesinde Araştırma. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi. 54(2), 917-934.
  • Tett, R.P. ve Meyer J.P. (1993). Job Satısfaction, Organizational Commitment, Turnover Intention, and Turnover: Path Analyses Based on Meta Analytic Findings. Personnel Psychology. (46), 259-293.
  • Top, M. (2012). Hekim ve Hemşirelerde Örgütsel Bağlılık, Örgütsel Güven ve İş Doyumu Profili. İstanbul Üniversitesi İşletme Fakültesi Dergisi. 41(2), 258-277.
  • Türköz, T., Polat M. ve Coşar S. (2013). Çalışanların Örgütsel Güven ve Sinizm Algılarının Örgütsel Bağlılıkları Üzerindeki Rolü. Yönetim ve Ekonomi. 20(2), 285-302.
  • Tyler, T.R. ve Kramer R.M. (Ed.) (1996). Whither Trust? Trust in Organizations: Frontiers of Theory and Research (pp. 1-15), California: Sage Publications.
  • Uslu, A. (2012). Örgütsel Bağlılık, Daimî ve Geçici İşçilerin Örgütsel Bağlılıkları Üzerine Bir Araştırma ve Muş Şeker Fabrikasında Bir Alan Çalışması. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Sütçü İmam Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kahramanmaraş.
  • Uzun, T. (2018). Öğretmenlerin Algıladığı Örgütsel Destek ile Örgütsel Özdeşleşme ve İşten Ayrılma Niyeti Arasındaki İlişki: Örgütsel Güvenin Aracı Rolü. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi. 10(18), 133-155.
  • Wells, C.V. ve Kipnis D. (2001). Trust, Dependency, and Control in The Contemporary Organization. Journal Of Business and Psychology. 15(4), 593-603.
  • Wojciechowska, M. (2021). Trust as a Factor in Building Cognitive Social Capital Among Library Workers and Users. Implications for Library Managers. The Journal of Academic Librarianship. (47), 1-9.
  • Yazıcıoğlu, İ. (2009). Konaklama İşletmelerinde İşgörenlerin Örgütsel Güven Duyguları ile İş Tatmini ve İşten Ayrılma Niyetleri Üzerine Bir Alan Araştırması. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi. 8(30), 235-249.
  • Yıldız, H.H. (2019). Düzce Acil Sağlık Hizmetleri Çalışanlarının Etik İklim Algılarının Örgütsel Güven ve Örgütsel Bağlılık ile İlişkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Düzce Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Düzce.
  • Yıldırım, M.H., İçerli L. ve Güner E. (2012). Dış Kaynak Sağlayan Firmalarda Çalışanların Örgütsel Güven ve Bağlılıkları Arasındaki İlişki. Organizasyon ve Yönetim Bilimleri Dergisi. 4(1), s. 251-259.
  • Yılmaz, F. (2018). Mobbingin Örgütsel Güven ve İşten Ayrılma Niyeti Üzerine Etkisi. (Yayımlanmamış yüksek lisans tezi). Ömer Halisdemir Üniversitesi/Sosyal Bilimler Enstitüsü, Niğde.
  • Yorulmaz, M. ve Karabacak A. (2020). Liman Çalışanlarında Örgütsel Güven ve İş Performansı Arasındaki İlişki: İş Tatmini ve Örgütsel Bağlılığın Rolü. Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi. 06(02), 121-130.
  • Zand, D. E. (1972). Trust and Managerial Problem Solving. Administrative Science Quarterly, (17), 229-239.
  • Zand, D.E. (1997). The Leadership Triad: Knowledge, Trust, and Power. New York: Oxford University Press.
  • Zefeiti, S.M.B. ve Mohamad N.A. (2007). The Influence of Organizational Commitment on Omani Public Employees’ Work Performance. International Review of Management and Marketing. 07(02), 151-160.
There are 95 citations in total.

Details

Primary Language Turkish
Subjects Business Administration
Journal Section Research Articles
Authors

Yavuz Tanğ 0000-0002-7148-807X

Özlem Çakır 0000-0002-8542-7358

Publication Date December 30, 2023
Submission Date August 28, 2023
Acceptance Date November 27, 2023
Published in Issue Year 2023 Volume: 4 Issue: 4

Cite

APA Tanğ, Y., & Çakır, Ö. (2023). Örgütsel Güvenin, Örgütsel Bağlılık ve İşten Ayrılma Niyeti ile İlişkisinin Meta Analiz Yöntemiyle İncelenmesi. 19 Mayıs Sosyal Bilimler Dergisi, 4(4), 209-229. https://doi.org/10.52835/19maysbd.1351409