İzmit (Kocaeli) Halkevi Temsil Şubesinin Çalışmaları (1923-1951)

Year 2010, Volume: 26 Issue: 78, 505 - 534, 01.11.2010

Kenan Olgun

Abstract

24 Haziran 1932 tarihinde açılan İzmit Halkevi, Müze ve SergiŞubesi hariç olmak üzere göreve başlamıştır. Açılışında pek çok konuda sıkıntı çeken İzmit Halkevi zaman içinde bu sorunlarını kısmen çözmüştür. İzmit Halkevi’nin kuruluşundan beri var olan Temsil Şubesi, tiyatrolarını sahneleyecek bir salondan yoksun olarak açılmıştır. Oyunlarını sahneleyecek salon sıkıntısını Necatibey Okulu salonunu kullanmakla aşan Temsil Şubesi, yeni binasının yapıldığı 1942 yılına kadar oldukça başarılı çalışmalar yapmıştır. 1942 sonrası savaş yıllarının ve çok partili hayatın etkisiyle eski başarısından uzaklaşmıştır.

İzmit Halkevi Temsil Şubesi ülkede temsil şubelerinin kurulma amacına uygun olarak çalışmalarını sürdürmüştür. Yörede tiyatroyu sevdirmek, yeni yetenekler kazandırmak, “inkılâp ve sosyal ilerleme hamlelerini geliştirmek” amacıyla ilk önce “Akın” oyununu sergilemiş, son olarak “Cehennem” oyunuyla tiyatro gösterimine son vermiştir. 1932 yılından İzmit Halkevi’nin kapatıldığı 1951 yılına kadar çok çeşitli tiyatro oyunlarını sahnelemiş, Batılı oyunlara da yer vermiştir. İzmit ve civarında tiyatronun sevilmesinde tiyatro repertuarına yeni oyunların eklenmesinde Temsil Şubesi etkili olmuştur.

Keywords

İzmit, İzmit Halkevi, Halkevleri, Temsil Şubesi, Tiyatro Oyunları

İzmit (Kocaeli) People House Studies of Theatre Branch (1932-1951)

Abstract

Theatre Branch opened on June 24, 1932 Izmit, started his career with the exception of the Museum and Exhibition Department. Theatre Branch at the opening of Izmit on many issues over time,suffering partly solved these problems. Existing since the foundation of Izmit People House Theatre Branch, opened in theaters will stage devoid of a living room. Hall will stage games in excess of distress using the representation Necatibey Hall School Division, the new building on the highly successful and worked until 1942. War years after 1942 and the effect of multi-party life, moved away from the old success.

Izmit Branch of People’s Representative in the country continued to work for the purpose of establishing branches represented. Love of the theater in the region, bring new capabilities, “the moves of revolution and social progress in developing” first order “Akın” game exhibited, most recently “Cehennem” came to a play of theatrical
representation. Closed from 1932 until 1951 Izmit a wide variety of theater games, has given place in the Western plays. Izmit and around like the theater, the theater’s repertoire represent a new branch has been effective in adding plays.

Keywords

Izmit, Izmit People House, Theatre Branch, People Houses, Theatre Plays

References

• B.C.A.030.10/117.817.4.
• B.C.A.030.10/117.817.2.
• B.C.A.030.10/4.19.5.
• B.C.A.030.18.1.2/30.55.15.
• B.C.A.490.01/100.863.2.
• B.C.A.490.01/905.535.1.
• B.C.A.490.01/958.709.1
• B.C.A.490.01/988.827.1.
• B.C.A.490.01/1005.878.1.
• B.C.A.490.01/1024.941.2.
• B.C.A.490.01/1218.47.1.
• B.C.A.490.01/1749.1102.1.
• 1937 Yıldönümünü Broşürü, Geçen Yıllarda Halkevleri Nasıl Çalıştı, Ankara 1937.
• Arıkan, Zeki, “Halkevlerinin Kuruluşu ve Tarihsel İşlevi”, Atatürk Yolu Dergisi, Yıl 12, C.6, Sayı 23, Mayıs 1999, s.262-267.
• Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, C.I, İstanbul, Maarif Matbaası, 1945.
• CHF Halkevleri Talimatnamesi, Ankara, Hakimiyeti Milliye, 1932.
• CHF Katibiumumiliğinin Fırka Teşkilatına Umumi Tebligatından Halkevlerini Alakadar Eden Kısım Ağustos 1931’den 1 Kanun 1932 Nihayetine Kadar, C.I, Hakimiyet-i Milliye Matbaası, 1933.
• CHF Katibiumumiliğinin Fırka Teşkilatına Umumi Tebligatından Halkevlerini Alakadar Eden Kısım 1 İkincikanun 1934’ten Haziran 1934 Sonuna Kadar, C.IV, 1934.
• CHP 1939’da Halkevleri, Ankara 1939.
• CHP Halkevleri ve Halkodaları, 1932-1942, Ankara, 1942.
• CHP Halkevleri Temsil Kolları İçin Kılavuz, Ankara 1945.
• Çağlar, Behçet Kemal, Halkevleri 1932-1935, 103 Halkevi Geçen Yıllarda Nasıl Çalıştı, Ankara, Ulus Basımevi, 1936.
• Çeçen, Anıl, Atatürk’ün Kültür Kurumu Halkevleri, Ankara, Gündoğan Yay., 1990.
• Eraslan, Cezmi, Yakın Dönem Türk Düşüncesinde Halkçılık ve Atatürk, İstanbul, Kum Saati Yay., 2003.
• Erdem, Tarhan, “Kuruluşunun 25inci Yılı Halkevleri, Dünyaya Örnek Bir Kültür Kuruluşunun Hayatı”, Vazife, Yıl 2, Sayı 15, Mart 1957, s.242-252.
• Erdem, Tarhan-Erez, Selçuk, Kuruluşlarının Yıldönümü Halkevleri (1932-1951-1963), İstanbul, Şevket Ünsal Matbaası, 1963.
• Halkevleri ve Ödevlerimiz, Ordu İlbaylığı, 1938.
• Karadağ, Nurhan, “Halkevleri Oyun Dağarcığı (1932-1951), Erdem, C.5/13, Sayı 13, Ocak 1989, Ankara 1990, s.80-120.
• Karaer, İbrahim, Türk Ocakları (1912-1931), Ankara, Türk Yurdu Yay., 1992.
• Olgun, Kenan, Yöresel Kalkınmada Adapazarı Halkevi, İstanbul, 2008.
• Öz, Esat, Türkiye’de Tek Parti Yönetimi ve Siyasal Katılım (1923-1945), Ankara, Gündoğan Yay., 1992.
• Söylevler 1932-1941, Ankara, Recep Ulusoğlu Basımevi, 1942.
• Ülkü, C.I, Sayı 2, Mart 1933.
• Ülkü, C.III, Sayı 13, Mart 1934.
• Üstel, Füsun, İmparatorluktan Ulus-Devlete Türk Milliyetçiliği: Türk Ocakları (1912-1931), İstanbul, İletişim Yay., 1997.
• Cumhuriyet, 1931.
• Marmara, 1944.
• Türk Yolu, 1934-1952