Türkçe Ders Kitaplarındaki Etkinliklerin İncelenmesi

Year 2017, Volume: 5 Issue: 2, 272 - 286, 26.04.2017

Arzu Çevik Firdevs Güneş

https://doi.org/10.16916/aded.288848

Cited By: 24

Abstract

Günümüzde
düşünen, sorgulayan, eleştiren, bilgiye ulaşan, ulaştığı bilgileri analiz
edebilen ve kullanabilen bireyler yetiştirmek temel hedeftir. Bu hedef
doğrultusunda günü yakalamak için bireylerin temel beceriler ile üst düzey
becerileri kazanmasını sağlamak için ders programları güncellenmiştir. 2005
yılında uygulamaya konulan Türkçe Öğretim Programı yapılandırıcı yaklaşımla
birlikte etkinlik yaklaşımı esas alınmıştır. Öğrencinin aktif olduğu, uygulama
yaparak etkinlikler aracılığıyla dil becerilerini geliştirmesi beklenmektedir. Bu
nedenle Türkçe  ders kitaplarında verilen etkinliklerin iyi
hazırlanması gerekmektedir. Bu amaçla 2016-2017 eğitim öğretim yılında
Milli Eğitim Bakanlığı ve özel yayın evleri tarafından hazırlanan 5.ve 6.sınıf
Türkçe ders kitaplarındaki etkinlikler incelenmiştir. Araştırmada nitel
araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Türkçe ders
kitaplarında yer alan etkinlikler “Hazırlık ve Başlama, Uygulama,
Değerlendirme, Gözden Geçirme, Genel Özellikler, Dil Becerilerini Kullanma ve
Zihinsel Becerileri Kullanma” olmak üzere 7 kategoride ele alınmıştır. Her
kategori için alt başlıklar belirlenmiş, Türkçe ders kitaplarında verilen
toplam 727 etkinlik bu çerçevede değerlendirilmiştir. Araştırma sonucunda etkinliklerin
Türkçe dil becerilerini
geliştirme açısından istenilen düzeyde ve nitelikte olmadığı görülmüştür.
Bazı etkinliklerin alıştırma düzeyinde kaldığı ya da bu amaçla kullanıldığı, bazılarının
ise tamamen alıştırma özelliklerine sahip olduğu belirlenmiştir. Etkinliklerde yapılandırıcı
ve etkinlik yaklaşımının öğrenme ilkelerine dikkat edilmediği, öğrencilerin
ilgi ve ihtiyaçlarının göz önünde bulundurulmadığı anlaşılmıştır. Ayrıca
etkinliklerin çoğunun birbirine benzediği ve
tekrarlandığı saptanmıştır.

Dil bilgisi etkinliklerinin ise otomatik tekrarları içerdiği,
bazılarının çoktan seçmeli, cümle çevirisi, tanımlama, eşanlamlıları bulma vb.
içerikte hazırlandığı ortaya çıkmıştır. Bu tür etkinliklerin çabuk ezberlendiği
ve dil öğrenmeye fazla katkısı olmadığı bilinmesine rağmen yaygın kullanıldığı
görülmüştür.  Kısaca etkinlikleri hazırlama, seçme, uygulama
ve değerlendirme çalışmalarına gereken önemin verilmediği sonucuna
ulaşılmıştır.

Keywords

etkinlik yaklaşımı, ders kitapları, etkinlik

References

• Bertocchini,P. ve Costanzo,E. (2014).La Notion d'exercice, Le Français Dans le Monde,
• 12.12.2016 tarihinde www.fdlm.org adresinden erişilmiştir.
• Güneş, F. (2017). Türkçe öğretiminde etkinlik yaklaşımı. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 5(1), 48-64
• Güneş,F. (2014). Sınıf yönetim,, yaklaşım ve modeller. Ankara: Pegem A.
• Güneş, F.(2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller, Ankara: Pegem A.
• MEB.Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı (2005). İlköğretim Türkçe Dersi Öğretim Programı ve Kılavuzu, Ankara: MEB Basımevi.
• Pollet, D.(2015). Elève : acteur actif de son apprentissage : le triple a gagnant ? Analyse
• n°15 FAPEO, 10.12. 2015 tarihinde www.fapeo.be/analyses adresinden erişilmiştir.
• Pourtois, J-P., Desmet, H.(2002). L’éducation postmoderne, 3ème Edition, PUF, Paris.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin.