Diş Hekimliği Öğrencileri Arasında Dental Geçmiş ve Ağız Bakım Alışkanlıklarının Dental Korku ile İlişkisinin Değerlendirilmesi

Year 2025, Volume: 14 Issue: 2, 65 - 73, 26.05.2025

Büşra Tosun , Esma Demirtaş , Nuran Yanıkoğlu

https://doi.org/10.54617/adoklinikbilimler.1599125

Abstract

Amaç: Diş hekimliği öğrencileri arasında hem sınıflar arası hem de klinik öncesi ve klinik dönemler arası diş hekimliği korkusu düzeylerini karşılaştırmak ve dental korkunun cinsiyet, dental geçmiş ve hijyen ile ilişkisini araştırmak amaçlanmıştır.
Gereç ve Yöntem: Çalışmaya 369 diş hekimliği öğrencisi katılmıştır. Dental korku düzeylerini ölçmek için Kleinknecht Dental Korku Anket Ölçeği (DFS) kullanılmıştır. Anketin ilk bölümünde sınıf yılı, cinsiyet, sigara içme durumu ve dental geçmiş bilgileri gibi demografik veriler toplanmıştır. İkinci bölümde öğrencilere
dental hijyen alışkanlıkları sorulmuş ve son bölümde ise dental korku ölçeği soruları sorulmuştur. Normalite, Shapiro-Wilk testi ile değerlendirildi. İstatistiksel analizler için Mann-Whitney U, Kruskal-Wallis ve Linear trend testleri kullanıldı.
Bulgular: Kadınların dental korku skoru (17.0±18.1) erkeklerden daha yüksek idi (12.3±14.1). Klinik öncesi gruplardaki DFS puanı 17.4±18.7 iken, klinik grubunda DFS puanı 10.2±10.0 idi. Diş hekimini daha az sıklıkla ziyaret edenlerin dental korku skoru daha yüksek iken (45.6±22.9), Diş fırçalama sıklığı arttıkça bireylerin DFS puanının anlamlı derecede azaldığı gözlendi (p<0.001). Dişlerini günde 2 kez fırçalayanların DFS puanı diğer gruplardan daha düşüktü (9.3±9.4). Sınıf yılı arttıkça, ağız hijyeni alışkanlıklarında iyileşme elde edildi.
Sonuç: Diş hekimliği öğrencilerinde dental korkunun cinsiyet, eğitim aşaması ve ağız hijyeni alışkanlıklarıyla ilişkili olduğu görülmüştür. Bu çalışma, dental korkunun azaltılması için özellikle klinik öncesi dönemde ve ağız hijyeni alışkanlıklarını geliştirmeye yönelik stratejilerin önemini vurgulamaktadır. Eğitim süreçlerinde dental korkunun ele alınması, gelecekte daha bilinçli ve özgüvenli
diş hekimleri yetiştirilmesine katkı sağlayabilir.

Keywords

Ağız sağlığı, Dental anksiyete, Dental eğitim, Dental korku, Diş hekimi ziyaret

Evaluation of the Relationship Between Dental History and Oral Care Habits with Dental Fear Among Dentistry Students

Abstract

Aim: The aim was to compare the levels of dental fear among dentistry students both between classes and between preclinical and clinical periods and to investigate the relationship between dental fear and gender, dental history, and hygiene.
Materials and Method: 369 dentistry students participated in the study. The Kleinknecht Dental Fear Survey Scale (DFS) was used to measure dental fear levels. Demographic data such as class year, gender, smoking status, and dental history were collected in the first part of the survey. In the second part, students were asked about their dental hygiene habits and in the last part, dental fear scale questions were asked. Normality was assessed with the Shapiro–Wilk test. Mann–Whitney U, Kruskal–Wallis, and Linear by Linear Association tests were used for statistical analyses.
Results: The dental fear score of women (17.0±18.1) was higher than that of men (12.3±14.1). While the DFS score in the preclinical groups was 17.4±18.7, the DFS score in the clinical group was 10.2±10.0. While the dental fear score of those who visited the dentist less frequently was higher (45.6±22.9), it was observed
that the DFS score of the individuals decreased significantly as the frequency of tooth brushing increased (p <0.001). The DFS score of those who brushed their teeth twice a day was lower than the other groups (9.3±9.4). As the class year increased, improvement was achieved in oral hygiene habits.
Conclusion: Dental fear in dentistry students was found to be related to gender, education stage and oral hygiene habits. This study emphasizes the importance of strategies aimed at reducing dental fear, especially in the preclinical period and improving oral hygiene habits. Addressing dental fear in educational processes may contribute to the training of more conscious and confident dentists in the future.

Keywords

Dental anxiety, Dental education, Dental fear, Dentist visit, Oral health

References

• Cunningham SJ, Hunt NP. Quality of life and its importance in orthodontics. J Orthod 2001;28:152-58.
• Yao K, Yao Y, Shen X, Lu C, Guo Q. Assessment of the oral health behavior, knowledge and status among dental and medical undergraduate students: a cross-sectional study. BMC Oral Health 2019;19:1-8.
• Kocatürk U. Açıklamalı tıp terimleri sözlüğü: Hacettepe Taş; 1986.
• Freeman R. Barriers to accessing and accepting dental care. Br Dent J 1999;187:81-4.
• Kumar S, Bhargav P, Patel A, Bhati M, Balasubramanyam M, Duraiswamy P, et al. Does dental anxiety influence oral health related quality of life? Observations from a cross-sectional study among adults in Udaipur district, India. J Oral Sci 2009;51:245-54.
• Thomson WM, Locker D, Poulton R. Incidence of dental anxiety in young adults in relation to dental treatment experience. Community Dent Oral Epidemiol 2000;28:289-94.
• Locker D, Thomson W, Poulton R. Psychological disorder, conditioning experiences, and the onset of dental anxiety in early adulthood. J Dent Res 2001;80:1588-92.
• Sghaireen MG, Zwiri AM, Alzoubi IA, Qodceih SM, Al-Omiri MK. Anxiety due to dental treatment and procedures among university students and its correlation with their gender and field of study. Int J Dent 2013;2013:647436.
• Milsom K, Tickle M, Humphris G, Blinkhorn A. The relationship between anxiety and dental treatment experience in 5-year-old children. Br Dent J 2003;194:503-6.
• Kleinknecht RA, Thorndike RM, McGlynn FD, Harkavy J. Factor analysis of the dental fear survey with cross-validation. J Am Dent Assoc 1984;108:59–61.
• Kleinknecht RA, Klepac RK, Alexander LD. Origins and characteristics of fear of dentistry. J Am Dent Assoc 1973;86:842-8.
• Oliveira MA, Bendo CB, Paiva SM, Vale MP, Serra-Negra JM. Determining Cut-Off Points for the Dental Fear Survey. Sci World J 2015;2015:983564.
• Storjord HP, Teodorsen MM, Bergdahl J, Wynn R, Johnsen J-AK. Dental anxiety: a comparison of students of dentistry, biology, and psychology. J Multidiscip Healthc 2014:413-8.
• Tellez M, Potter C, Kinner D, Jensen D, Waldron E, Heimberg R, et al. Computerized tool to manage dental anxiety: a randomized clinical trial. J Dent Res 2015;94:174S-180S.
• Peretz B, Moshonov J. Dental anxiety among patients undergoing endodontic treatment. J Endod 1998;24:435-7.
• Erten H, Akarslan ZZ, Bodrumlu E. Dental fear and anxiety levels of patients attending a dental clinic. Quintessence Int 2006;37:304-10.
• Oktay EA, Koçak MM, Şahinkesen G, Topçu FT. The role of age, gender, education and experiences on dental anxiety. Gülhane Tıp Dergisi 2009;51:145.
• Doganer YC, Aydogan U, Yesil HU, Rohrer JE, Williams MD, Agerter DC. Does the trait anxiety affect the dental fear? Braz Oral Res 2017;31:e36.
• Hakeberg M, Berggren U, Gröndahl HG. A radiographic study of dental health in adult patients with dental anxiety. Community Dent Oral Epidemiol 1993;21:27-30.
• Enkling N, Marwinski G, Jöhren P. Dental anxiety in a representative sample of residents of a large German city. Clin Oral Investig 2006;10:84-91.
• Gao X, Hamzah S, Yiu CKY, McGrath C, King NM. Dental fear and anxiety in children and adolescents: qualitative study using YouTube. J Med Internet Res 2013;15:e2290.
• Wong G, Apthorpe HC, Ruiz K, Nanayakkara S. Student to-student dental local anesthetic preclinical training: impact on students’ confidence and anxiety in clinical practice. J Dent Educ 2019;83:56-63.
• Talo Yildirim T, Acun Kaya F, Uysal E. Diş Hekimi Korkusu ile Cinsiyet, Yaş, Medeni Durum, Diş Hekimine Gitme Sıklığı, Eğitim, Sosyo-Ekonomik ve Periodontal Durum Arasındaki İlişkinin İncelenmesi. Turkiye Klinikleri Diş Hekimliği Bilimleri Dergisi 2013;19:77-85.
• Zinke A, Hannig C, Berth H. Comparing oral health in patients with different levels of dental anxiety. Head Face Med 2018;14:1-5.
• Yildiz S, Dogan B. Self reported dental health attitudes and behaviour of dental students in Turkey. Eur J Dent 2011;5:253-9.
• Bozorgi AM, Özden FO. Diş Hekimliği Öğrencilerinde Eğitim Sürecinin Oral Hijyen Alışkanlıkları ve Ağız Diş Sağlığı Farkındalıklarına Etkisi. Türk Diş Hekimliği Araştırma Dergisi 2022;1:59-67.
• Kawamura M, Honkala E, Widström E, Komabayashi T. Cross-cultural differences of self-reported oral health behaviour in Japanese and Finnish dental students. Int Dent J 2000;50:46-50.
• Heaton LJ, Carlson CR, Smith TA, Baer RA, de Leeuw R. Predicting anxiety during dental treatment using patients’ selfreports: less is more. J Am Dent Assoc 2007;138:188-95.
• Mărginean I, Filimon L. Dental Fear Survey: A Validation Study On The Romanian Population. J Educ Psychol Res 2011;19:124-38.
• Kassem El Hajj H, Fares Y, Abou-Abbas L. Psychometric evaluation of the Lebanese Arabic version of the Dental Fear Survey: a cross-sectional study. BMC Oral Health 2021;21:651.