Ortaöğretim Öğrencilerinin Devamsızlık Nedenleri: Fethiye İlçesi Örneği

Yıl 2019, Cilt: 10 Sayı: 2, 1 - 19, 27.12.2019

Kıvanç Uzun , Şevket Kemerli

Öz

Bu
çalışmada ortaöğretim öğrencilerinin devamsızlık nedenleri ve devamsızlık
nedenlerinin bazı demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığının
belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, Muğla ilinin Fethiye ilçesinde bulunan 6
farklı türdeki ortaöğretim kurumuna devam etmekte olan 308 kadın ve 322 erkek
olmak üzere toplam 630 ortaöğretim öğrencisi üzerinde gerçekleştirilmiştir.
Araştırma verileri; araştırmacılar tarafından geliştirilen kişisel bilgi formu
ve Öztekin (2013) tarafından geliştirilen Devamsızlık Nedenleri Formu ile
toplanmıştır. Verilerin analizinde; frekans, yüzde, aritmetik ortalama­ ve
standart sapma analizi kullanılırken farklılıklara ilişkin analizde ise
bağımsız gruplar t-testi ve tek yönlü varyans analizi kullanılmış olup; SPSS
20.0 programından yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda öğrencilerin devamsızlık
nedenlerini en yüksek ortalama ile ‘okul ve okul yöneticisi kaynaklı’ alt
boyutunda değerlendirirken, en düşük ortalamayla ‘çevresel faktör kaynaklı’ alt
boyutunda değerlendirdikleri görülmektedir. Ayrıca cinsiyet, sınıf düzeyi ve
okul türü değişkenlerine göre öğrencilerin devamsızlık nedenlerini
değerlendirmelerinde farklılık olduğu; ancak algılanan sosyoekonomik düzeyin,
öğrencilerin devamsızlık nedenlerini değerlendirmeleri üzerinde anlamlı bir
fark yaratmadığı tespit edilmiştir. 
Çalışma bulguları ilgili alan yazın ışığında tartışılmıştır.

Anahtar Kelimeler

Devamsızlık, Devamsızlık nedenleri, Ortaöğretim

Kaynakça

• Altınkurt, Y. (2008). Öğrenci devamsızlıklarının nedenleri ve devamsızlığın akademik başarıya olan etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 20, 129-142.
• Ataman, A. (2000). Sınıf içinde karşılaşılan davranış problemleri ve bunlara karşı geliştirilen önlemler. Küçükahmet, L. (Ed.), Sınıf yönetiminde yeni yaklaşımlar içinde (s.171-191). Ankara: Nobel Yayınları.
• Baker, M. L., Sigmon, J. N., & Nugent, M. E. (2001). Truancy reduction: keeping students in school. Juvenile Justice Bulletin.
• Balantekin, Y. ve Kartal, H. (2016). Öğrencilerin okula devamından sorumlu paydaşların görüşlerine göre okul devamsızlığının nedenleri ve buna yönelik çözüm önerileri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39, 16-36.
• Balcı, A. (2002). Etkili okul ve okul geliştirme. Ankara: Pegem Akademi.
• Black, A. T., Seder, R. C., & Kekahio, W. (2014). Review of Research on Student Nonenrollment and Chronic Absenteeism: A Report for the Pacific Region. REL 2015-054. Regional Educational Laboratory Pacific.
• Brundage, A. H., Castillo, J. M., & Batsche, G. M. (2017). Reasons for chronic absenteeism among secondary students. Reasons for chronic absenteeism (RCA) Survey summary report.
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2016). Bilimsel araştırma yöntemleri (21. Basım). Ankara: Pegem Akademi.
• Cüceloğlu, D. (2008). İnsan ve Davranışı (17. Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Çiçek-Sağlam, A. ve Dönmez, N. (2016). Meslek liselerinde öğrenci devamsızlığının nedenleri ve olası çözüm yollarına ilişkin yönetici ve öğretmen görüşleri. Çağdaş Yönetim Bilimleri Dergisi, 2(1), 1-9.
• Dağ, A. (2018). Okul sosyal hizmeti bağlamında ilkokul ortaokul ve lise öğrencilerinin devamsızlık problemleri. Akademik Hassasiyetler, 5(9), 171-194.
• Dalkılıç, F. ve Aydın, Ö. (2017). Dokuz Eylül Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi öğrencilerinin devamsızlık davranışlarını etkileyen faktörler. Journal of Higher Education & Science/Yüksekögretim ve Bilim Dergisi, 7(3), 546-553.
• Dougherty, J. W. (1999). Attending to Attendance. Fastback 450. Phi Delta Kappa International, 408 North Union, PO Box 789, Bloomington, IN 47402-0789.
• Epstein, J. L., & Sheldon, S. B. (2002). Present and accounted for: Improving student attendance through family and community involvement. The Journal of Educational Research, 95(5), 308-318.
• Ford, J., & Sutphen, R. D. (1996). Early intervention to improve attendance in elementary school for at-risk children: A pilot program. Children & Schools, 18(2), 95-102.
• Girgin, S. (2016). Ortaöğretim öğrencilerinin devamsızlık nedenleri (Balıkesir ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Okan Üniversitesi, İstanbul.
• Gökyer, N. (2012). Ortaöğretim okullarındaki devamsızlık nedenlerine ilişkin öğrenci görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 20(3), 913-938.
• Grant, J. N. (2016). Understandıng and addressıng chronıc absenteeısm ın secondary schools, (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 10105995).
• Gül, S., Kıran, Ö. ve Nasirsi, H. (2016). Ortaöğretim (lise) öğrencilerinin devamsızlık nedenleri ve yeni ortaöğretim Kurumları yönetmeliğinin öğrenci devamsızlıkları üzerindeki etkileri (Atakum ilçesi örneği). Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 9(44), 925-933.
• Haberli, M. ve Güvenç, M. F. (2012). Ortaokul öğrencilerinin cinsiyet değişkeni bağlamında devamsızlık nedenleri. İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 1(4), 149-166.
• Hansen, C., Sanders, S. L., Massaro, S., & Last, C. G. (1998). Predictors of severity of absenteeism in children with anxiety-based school refusal. Journal of Clinical Child Psychology, 27(3), 246-254.
• Hoşgörür, V. ve Polat, M. (2015) Ortaokul öğrencilerinin okula devamsızlık nedenleri (Söke ilçesi örneği). MSKU Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(1), 25-42.
• Kağıtçıbaşı, Ç. ve Üskül, A. (2006). Yeni insan ve insanlar: Sosyal psikolojiye giriş. İstanbul: Evrim Yayınevi.
• Kadı, Z. (2000). Adana ili merkezindeki ilköğretim okulu öğrencilerinin sürekli devamsızlık nedenleri. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, İnönü Üniversitesi, Malatya.
• Kearney, C. A. (2016). Managing school absenteeism at multiple tiers: An evidence-based and practical guide for professionals. Oxford University Press.
• Kinder, K., Harland, J., Wilkin, A., & Wakefield, A. (1995). Three to remember: strategies for disaffected pupils. Slough: NFER, 228, 505-517.
• Kinder, K., Wakefield, A., & Wilkin, A. (1996). Talking back: Pupil views on disaffection. Slough: National Foundation for Educational Research.
• Kinder, K., & Wilkin, A. (1998). With all respect: reviewing disaffection strategies. Slough: National Foundation for Educational Research.
• Liberman, A., & Cahill, M. (2012). Variation in 2010-11 Truancy Rates among District of Columbia Public Schools (DCPS) High Schools and Middle Schools. Urban Institute.
• Milli Eğitim Bakanlığı (2013). Ortaöğretim genel müdürlüğü, ortaöğretim izleme ve değerlendirme raporu-2013. Editör: Serdar Polat.
• McCray, E. (2006). It’s 10 a.m.: Do you know where your children are? The persisting issue of scholl truancy. Intervention in School and Clinic, 42, 30-33.
• Önder, E. (2017). Ortaöğretimde öğrenci devamsızlığı buna dönük okul uygulamaları ve önerilen politikalar. Eğitim ve Bilim, 42(190), 361-378.
• Özbaş, M. (2010). İlköğretim okullarında öğrenci devamsızlığının nedenleri. Eğitim ve Bilim, 35(156), 32-44.
• Öztekin, Ö. (2013). Lise öğrencilerinin devamsızlık nedenlerinin incelenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Eskişehir Osman Gazi Üniversitesi, Eskişehir.
• Pehlivan, Z. (2006). Resmi genel liselerde öğrenci devamsızlığı ve buna dönük okul yönetimi politikaları (Ankara ili örneği). Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Ankara.
• Rafa, A. (2017). Chronic Absenteeism: A Key Indicator of Student Success. Policy Analysis. Education Commission of the States.
• Reid, K. (1985). Truancy and school absenteeism. London: Hodder and Stoughton.
• Reid, K. (2002). Truancy and schools. London: Routledge.
• Reid, K. (2003). The search for solutions to truancy and other forms of school absenteeism. Pastoral Care in Education, 21(1), 3-9.
• Reid, K. (2005). The causes, views and traits of school absenteeism and truancy: An analytical review. Research in education, 74(1), 59-82.
• Senemoğlu, N. (2012). Gelişim, öğrenme ve öğretim (21. Basım). Ankara: Pegem Akademi.
• Sığmalı, M. (2006). Kayseri il merkezindeki ilköğretim öğrencilerinde bilinen sağlık sorunlarının saptanması. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Erciyes Üniversitesi, Kayseri.
• Soysal, A., Giray, H. ve Şevken, S. (2008). İzmir Kemalpaşa ilçesindeki ilköğretim okullarının çevre sağlığı açısından değerlendirilmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin, 7(5), 385-390.
• Sönmez, A. (2019). Mesleki ve teknik ortaöğretim okulu öğrencilerinin devamsızlık nedenlerinin incelenmesi (Kastamonu ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Kastamonu Üniversitesi, Kastamonu.
• Stoll, P. (1990). Absent pupils who are officially present. Education Today, 40, 22-25.
• Strickland, V. P. (1998). Attendance and grade point average: A Study (Report No. SP038147). East Lansing, MI: National Center for Research on Teacher Learning. (ERIC Document Reproduction Service. ED423224).
• Şanlı, Ö., Altun, M. ve Tan, Ç. (2015). Okula devamsızlık yapan öğrencilerin devamsızlık sebeplerinin öğrenci görüşlerine göre değerlendirilmesi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 14(55), 161-177.
• Şanlı-Kula, K. ve Yıldız, M. (2014). İlköğretim okulu 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin devamsızlık nedenleri ile cinsiyet ve sınıf düzeyi arasındaki ilişkinin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29(1), 251-266.
• Tash, M. J. (2018). The influence of chronic absenteeism on graduation rate and post-secondary participation in New Jersey high schools, (Doctoral dissertation). Retrieved from ProQuest Dissertations and Theses database. (UMI No. 10789472).
• Teasley, M. L. (2004). Absenteeism and truancy: Risk, protection, and best practice implications for school social workers. Children & Schools, 26 (2), 117-127.
• Veenstra, R., Lindenberg, S., Tinga, F., & Ormel, J. (2010). Truancy in late elementary and early secondary education: The influence of social bonds and self-control— the TRAILS study. International Journal Of Behavioral Development , 34(4), 302-310.
• Webber, A. (2004). Best practice number eight: Reduce crime and supporting education through a comprehensive truancy reduction strategy. http//www.memphiscrime.org/research bestpractices-8html adresinden erişilmiştir.
• Whitney, C. R., & Liu, J. (2017). What we’re missing: A descriptive analysis of part-day absenteeism in secondary school. AERA Open, 3(2), 2332858417703660.
• Yapıcı, M. (2008). Okulun sorumluluk üstlenmediği sorunlar. Üniversite ve Toplum Dergisi, 8(1), 34–46.
• Yavuzer, H. (1996). Çocuk ve suç (8. Basım). İstanbul: Remzi Kitabevi.
• Yıldız, M. (2011). İlköğretim okulu öğrencilerinin devamsızlık sebeplerinin araştırılması (Elazığ ili örneği). Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Ahi Evran Üniversitesi, Kırşehir.