Fakîr Mekkî Ali'nin Hâzâ Mir'âtu'l- Hubûş fi'l-Usûl Adlı Elyazma Eseri

Year 2020, Issue: 34, 49 - 91, 28.04.2020

Metin Demirci

https://doi.org/10.14520/adyusbd.582392

Abstract

             Fakîr
Mekkî Ali'nin Hâ¿â Mir&âtu'l- Hubûş
fi'l-U¢ûl adlı elyazma eseri daha önce okunmamış, eserle ilgili bilgi
verilmemiştir. Bu çalışmada eserin okunması neticesinde elde edilen bilgilerden
hareketle eserin içeriği yansıtılmıştır. Eser monografik bir eserdir. Tamamıyla
Habeşîler üzerine kuruludur. İslam tarihinde önemli bir yere sahip olan
Habeşîlerin özellikleri, faziletleri, sevilip sayılmaları, önemli kişileri,
Habeşîlerle ilgili ayet, hadis ve rivayetlerin ele alındığı bir eserdir. Eser
dört baptan oluşmaktadır. Her bap kendi içinde beş fasla ayrılmıştır. Her bir
fasıl da Habeşîlerin belli özelliklerine hasredilmiştir. Eser, düzlük
yuvarlaklık uyumunun olmaması, -ıcak/-icek zarf fiil ekinin kullanılması gibi
özelliklerle Eski Anadolu Türkçesinin özelliklerini yansıtmaktadır ancak
anlatım olarak Arapça-Farsça kelimelerin yoğunlakta olduğu yerler ağırlıktadır
ve Osmanlıcadır.  Eserde hem Arapça
kısımlar hem de Türkçe çeviri kısımlar ve değerlendirmeler bulunmaktadır. Genellikle
her bir babın ve faslın konusu verildikten sonra Arapça muhtasar bir kısım
bulunmaktadır. Bu kısım daha sonra genişletilmiş bir şekilde Türkçe olarak
verilmektedir.

Keywords

Mekki Ali, Mir'atül Hubuş, Habeşiler, Elyazma Eser/Mekki Ali, Ethiopians (Abyssinian)

References

• Altun, İ. (1996), Mekke Müslümanlarının Habeşistan'a Hicreti, Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi.
• Bulut, Y. (2009), Kıssa-ı Kıran-ı Habeşi Giriş-Tenkitli Metin-Dizin, Marmara Üniversitesi, Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, (Basılmamış) Doktora Tezi.
• Fakir Mekki Ali, Hâ¿â Mir&âtu'l- Hubûş fi'l-U¢ûl.
• Kara, H. - Kara, A. (2017), Bilȃl-i Habeşî, Ensar Yayınları, İstanbul.
• Orhonlu, C.(1996), TDV İslam Ansiklopedisi, Habeş Eyaleti maddesi, s. 363-367, İstanbul.
• Öztürk, L. (1988), Hz. Muhammed'in Habeşistan'la Münasebetleri, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi.
• Şulul, K. (1991), Hz. Peygamber Devrinde Habeşistan'la Münasebetler, Uludağ Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi.
• Yüksel, B. (2007), İslâm Tarihi Açısından Bilâl B.Rebâh El-Habeşî'nin Hayatı Ve Şahsiyeti, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Basılmamış) Yüksek Lisans Tezi.