EVALUATION OF THE WORKS IN THE FORM OF PLAYING MOOD INCLUDED IN THE TRT TURKISH FOLK MUSIC REPERTOIRE AS STUDIES FOR BAGLAMA PERFORMANCE

Yıl 2024, Sayı: 47, 511 - 534, 28.08.2024

Emirhan Güler

https://doi.org/10.14520/adyusbd.1480002

Öz

Turkish folk music is considered an important musical genre with its deep-rooted historical past, musical richness and wide repertoire. Its rich repertoire and musical structure is a rich resource for both those who want to learn music in a theoretical sense and performers. The bağlama also makes great use of this rich resource. This research focuses on producing etudes for baglama from TRT Turkish folk music repertoire works in the form of playing mood. In this study, which was conducted with qualitative research methods, the document analysis model was used. In the research, the work entitled Cirit Air, number 27 of the TRT Turkish folk music repertoire, was taken as an example. A total of 7 etudes from 5 motifs were derived from this work. These studies show the finger positions of those who want to learn baglama performance, local manners, basic performance techniques (ornamentation, legato, etc.), aims to improve fast and technical playing. As a result of the research, finger pressure, the development of the Ankara attitude, various position combinations, ornamentation, the development of legato (striking, pulling) techniques, studies for the development of fast and technical playing were produced.

Anahtar Kelimeler

TRT, Turkish Folk Music, Belly Dance Music, Baglama, Etude

TRT TÜRK HALK MÜZİĞİ REPERTUVARINDA YER ALAN OYUN HAVASI FORMUNDAKİ ESERLERİN BAĞLAMA İCRASI İÇİN ETÜT OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

Öz

Türk halk müziği, köklü tarihsel geçmişi, müzikal zenginliği ve geniş repertuarıyla, önemli bir müzik türü olarak kabul edilmektedir. Zengin repertuvar ve müzikal yapısı gerek teorik anlamda müziği öğrenmek isteyenlere gerek icracılara zengin bir kaynak olmaktadır. Bağlama da bu zengin kaynaktan oldukça faydalanmaktadır. Bu araştırma, TRT Türk halk müziği repertuvarı oyun havası formundaki eserlerden bağlama için etüt üretme üzerine odaklanmaktadır. Nitel araştırma yöntemleriyle yürütülen bu çalışmada, doküman analizi modeli kullanılmıştır. Araştırmada TRT Türk halk müziği repertuvarı 27 sıra numaralı Cirit Havası adlı eser örnek olarak alınmıştır. Bu eserden toplam 5 motiften 7 adet etüt türetilmiştir. Bu etütler, bağlama icrasını öğrenmek isteyenlerin parmak pozisyonlarını, yöresel tavırları, temel icra tekniklerini (süsleme, legato, vb.), hızlı ve teknik çalmayı geliştirmeyi amaçlamaktadır. Araştırmanın sonucunda, parmak baskısı, Ankara tavrının gelişimi, çeşitli pozisyon kombinasyonları, süsleme, legato (çarpma, çekme) tekniklerinin gelişimi, hızlı ve teknik çalmanın gelişimine yönelik etütler üretilmiştir.

Anahtar Kelimeler

TRT, TÜRK HALK MÜZİĞİ, OYUN HAVASI, BAĞLAMA, ETÜT

Kaynakça

• Akdağ, A.K. (2012). Bağlama metodu I. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Demirkaya, E. (2023). Çocuklarda bağlama eğitimine yönelik uzman görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış doktora tezi, Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Dursun, D., Karagöz Dursun, B. (2022). “Türk Halk Müziği Bağlamında Değerler Eğitimi Boyutuyla Bağlamanın Sosyo-Kültürel, Ekonomik ve Dinsel Bir Çalgı Olarak Kullanımı”. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 8 (1): 240-248.
• Duygulu, M. (2014). Türk halk müziği sözlüğü. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Ekici, S. (2012). Bağlama eğitimi yöntem ve teknikleri. Ankara: Yurtrenkleri Yayınları.
• Göktaş, U. (2020). “Bağlama Çalgısında Nota-İcra Farklılıklarına Sebep Olan Etkenler”. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 6(1): 77-91.
• Haşhaş, S. (2016). Bağlama Öğretimi/Öğreniminde Geçmişten Günümüze Usta-Çırak İlişkisi. İnönü Üniversitesi Kültür ve Sanat Dergisi, 2(2): 35-41.
• Haşhaş, S. (2017). Uzun sap bağlama metodu (bozuk düzeni). Ankara: Gece Kitaplığı.
• Haşhaş, S. (2022). Türk halk müziği THM bilgileri, uzun havalar, kırık havalar. İstanbul: Efe Akademik Yayıncılık.
• Haşhaş, S. (2023). Bağlama metodu uzun sap bağlama/bozuk düzeni. İstanbul: Efe Akademik Yayıncılık.
• Özdek, A. (2014). Bağlama için etüt egzersiz ve eserler. Ankara: Plaka Matbaacılık.
• Kaptan, Z. (2007). Ülkemizde bağlama ve klasik gitarın sanatsal ve öğretsel süreçler açısından karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Yayımlanmamış doktora tez, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
• Karkın, M., Pelikoğlu, M., C., Haşhaş, S., (2014). Bağlama Enstrümanının Öğretim Yöntemleri Kapsamında Yöresel Tavırların Değerlendirilmesi. Art-e Sanat Dergisi, 7 (13): 129-148.
• Koç, A. (2005). “Yayınlanmış Bağlama Eğitim Metotlarındaki Yanlışlıklar, Yüzüncü Yıl Üniversitesi”, I. Müzik Sempozyumu, 4-6 Mayıs, Van.
• Kurt, İ. (1989). Bağlamada düzen ve pozisyon. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Sağ, A., & Erzincan, E. (2009). Bağlama metodu. İstanbul: Pan Yayıncılık.
• Sancak, E. (2019). Türk Halk Müziğinin Yeni Bir Çalgısı: Bas Bağlama. Yegah Musiki Dergisi, 2(1): 41-68.
• Sarısözen, M. (1962). Türk halk musikisi usulleri. Ankara: Resimli Posta Matbaası.
• Şenel, S. (1997). Türk halk musikisi bilgileri.
• Şenel, S. (2000). Türk Halk Musikisinde Uzun Hava Tanımları ve Bu Tanımlar Etrafında Ortaya Çıkan Problemler, Türk Halk Müziğinde Çeşitli Görüşler, Derleyen: Salih Turhan, 2. Baskı, T.C. Kültür Bakanlığı, Ankara.
• Toptaş, B. (2014). Türkiye’de Piyano Üzerine Yapılmış Lisansüstü Çalışmalar. The Journal of Academic Social Science Studies, 6 (3): 715-728.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2013). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (Genişletilmiş 9. baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.