COVID-19 Pandemi Döneminde Öğretmen Adaylarının Bilimsel Bilgiye Bakış Açılarının İncelenmesi

Yıl 2023, Cilt: 9 Sayı: 1, 310 - 329, 30.03.2023

Emine Atasay , Huriye Deniş Çeliker , Dilek Erduran Avcı

https://doi.org/10.31592/aeusbed.1104360

Öz

Çalışmanın amacı, öğretmen adaylarının COVID-19 pandemi sürecinde, bilimsel bilgiye bakış açılarının nasıl olduğu ve bilimden beklentilerinin ne olduğu hakkındaki genel görüşlerinin betimlemesi ve derinlemesine incelenmesidir. Çalışmada betimsel tarama modeli kullanılmıştır. Çalışma grubunu, 2020-2021 öğretim yılı güz döneminde Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi (MAKÜ) Eğitim Fakültesi’nde öğrenim gören 495 gönüllü öğretmen adayı oluşturmaktadır. Çalışmanın veri toplama aracı yarı-yapılandırmış görüşmeler sonrasında oluşturulmuş bir anket formudur. Bu anketin geliştirilmesi sürecinde nitel araştırma teknikleri ve veri analiz yöntemleri kullanılmış olup anketin çoktan seçmeli bölümündeki seçenek alternatifleri çalışmanın bu nitel boyutundan ortaya çıkartılmıştır. Hazırlanan bu form “bilimden beklentiler ve bilimsel bilgiye bakış açıları” temalarıyla 7 kapalı uçlu, 1 açık uçlu ve aydınlatmaya yönelik sonda içermektedir. Anket formundaki ilk 7 soru frekans ve yüzde değerleri hesaplanarak analiz edilmiştir. 8.soru temalaştırma ve verilerin birbirleriyle ilişkilerini ortaya çıkarmak amacıyla tümevarımcı bir yaklaşımla analiz edilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre öğretmen adaylarının COVID-19 pandemi süreci ile bilimin ve bilimsel düşünmenin günlük yaşamın bir parçası olduğunu fark ettikleri, bu süreçle bilimin değerini daha iyi anladıkları tespit edilmiştir. Öneri olarak farklı bölümde öğrenim gören öğrencilerle benzer çalışma yapılarak eğitimsel boyut karşılaştırılabilir. Ayrıca farklı öğrenim kademeleri ile (okul öncesi, ortaöğretim vb.) boylamsal çalışmalar yapılarak COVID-19, bilimsel bilgi ve bilimden beklentilere ilişkin görüşlerin belirlenmesi araştırmacılara daha fazla bilgi sağlayabilir.

Anahtar Kelimeler

bilimsel bilgi, bilime bakış, Covıd-19 pandemisi

Destekleyen Kurum

Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Girişimsel Olmayan Klinik Araştırmalar Etik Kurulu Araştırma Projesi

Proje Numarası

79673485-302.08.01-E.49949

Kaynakça

• Arslan, İ. ve Karagül, S. (2020). Küresel bir tehdit (COVID-19 salgını) ve değişime yolculuk. Üsküdar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (10), 1-36 .
• Arthur, J., Waring, M., Coe, R., & Hedges, L.V. (2017). Eğitimde araştırma yöntemleri ve metodolojileri. (A. Erözkan & E. Büyüköksüz, Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Chakraborty, I., & Maity, P. (2020). COVID-19 outbreak: Migration, effects on society, global environment and prevention. Science of the Total Environment, 728, 138882. Christensen, L. B., Johnson, R. K. ve Turner, L. A. (2015). Araştırma yöntemleri, desen ve analiz. (A. Aypay,Çev.). Ankara: Anı Yayıncılık.
• Creswell, J., W. (2013). Nitel araştırma yöntemleri beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni. (M. Bütün & S. B. Demir, Çev.). Ankara: Siyasal Çakıcı, E. (2018).Farklı öğretim kademelerindeki öğrencilerde bilim insanı algısının belirlenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Mersin Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Mersin.
• DeBoer, G. E. (2000). Scientific literacy: Another look at its historical and contemporary meanings and its relationship to science education reform. Journal of Research in Science Teaching, 37(6), 582-601.
• Dehghani, A., & Masoumi, G. (2020). Could Sars-Cov-2 or Covıd-19 be a biological weapon? Iran Jornal of Public Health, 49 (1), 143-144.
• Doğan, M. M. ve Düzel, B. (2020). Covid-19 özelinde korku-kaygı düzeyleri. Elektronik Türkçe Çalışmaları, 15(4), 7-9.
• Erden, M. (2007). Eğitim bilimlerine giriş. Ankara: Arkadaş Yayınevi.
• Görgülü Arı, A. G. ve Hayır Kanat, M. H. (2020). Covid-19 (Koronavirüs) üzerine öğretmen adaylarının görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (Salgın Hastalıklar Özel Sayısı), 459-492.
• Kılıç, G. B., Haymana, F. ve Bozyılmaz, B. (2008). İlköğretim fen ve teknoloji dersi öğretim programı’nın bilim okuryazarlığı ve bilimsel süreç becerileri açısından analizi. Eğitim ve Bilim, 33(150), 52-63.
• Kırık, A. M. ve Özkoçak, V. (2020). Yeni dünya düzeni bağlamında sosyal medya ve yeni Koronavirüs (Covid-19) pandemisi. Sosyal Bilimler Dergisi, 45(7), 133-154. Kırık, A.M. (2012).The use of language by young people in social media and the problem of corruption, Proceedings of International Symposium on Language and Communication: Research Trends and Challenges, 1017-1030.
• Laugksch, R. (2000). Scientific literacy:a conteptual overview, Science Education, 84-1, 71-79.
• Miles, M. B. & Huberman, A.M. (1994). Qualitative data analysis. London: Sage Publication. Özdeş Demirci, S. (2014).Ortaokul öğrencilerinin bilim insanı algılarının belirlenmesi ve bu algılara neden olan faktörlerin analizi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Necmettin Erbakan Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Konya.
• Özdeş, S. ve Aslan, O. (2019). Kız öğrencilerin bilim insanı cinsiyetine yönelik algılarını ve bilim insanı olma isteklerini etkileyen faktörler. On dokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Dergisi, 38(1), 4.
• Poyraz Rüstemoğlu, H. (2019).Okul öncesi dönem çocuklarının bilim insanı imajlarının incelenmesi. (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Dumlupınar Üniversitesi, Kütahya. Resnik, B. David. (2004). Bilim etiği. Ayrıntı Yayınları.
• Sarton, G. (1995). Antik bilim ve modern uygarlık. İstanbul: Gündoğan Yayınları
• Steinke, J., Knight Lapinski, M., Crocker, N., Zietsman-Thomas, A., Williams, Y., HigdonEvergreen, S., & Kuchibhotla, S. (2007). Assessing media influences on middle school–aged children’s perceptions of women in science using the Draw-A-Scientist Test (DAST). Science Communication, 29(1), 35-64.
• Şenel, A. (2012). 50 soruda bilim ve bilimsel yöntem. İstanbul: Bilim ve Gelecek Kitaplığı.
• Topses, M. D. (2020). Koronavirüs salgınının ortaya çıkardığı toplumsal sonuçların klasik ve çağdaş sosyoloji kapsamında değerlendirilmesi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 13(70), 588-592.
• Utma, S. (2017). Bilimsel okuryazarlık: bilim iletişimi ve medyadaki bilim haberlerini doğru okumak. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10(50), 4-8.
• Yalçınkaya, M., Koşar, D. ve Altunay, E. (2014). Araştırma görevlilerinin bilim insanı yetiştirme sürecine ilişkin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(3), 1009-1034.
• Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
• Zhu, N., Zhang, D., Wang W., Li, X., Yang, Bo., Song, J., Zhao, X., Huang, B., Shi, W., Lu, R., Niu, P., Zhan, F., Ma, X., Wang, D., Xu, W., Wu, G., Gao, G.F. & Tan, W., for the China Novel Coronavirus Investigating and Research Team. (2020). A Novel Coronavirus from Patients with Pneumonia in China, 2019, The New England Journal of Medicine, 382 (8), 727-733.