Comparison of National and International Sustainable Tourism Certification Criteria: The Case of Accommodation Businesses

Yıl 2024, Cilt: 27 Sayı: 1, 34 - 57, 30.06.2024

Ekrem Bay , Buket Buluk Eşitti

https://doi.org/10.55931/ahbvtfd.1431671

Öz

Ulusal ve Uluslararası Sürdürülebilir Turizm Sertifika Kriterlerinin Karşılaştırılması: Konaklama İşletmeleri Örneği

Öz

Turizm sektöründe sürdürülebilirlik ilkesini benimseyen tesis ve destinasyonlara, çevreye gösterdikleri duyarlı faaliyet ve işlemler için çevre ve kalite yönetim sertifikaları verilmektedir. Sertifikalar, çevreye saygılı ürünlerin tercih edilmesine, doğal kaynakların korunmasına ve çevresel yönetim vizyonunun oluşmasına destek vererek, turizmde önemli bir konumdadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı, sürdürülebilir turizm adına önemli bir nokta olan ulusal ve uluslararası sürdürülebilir turizm sertifikalarının kriterlerini kıyaslayarak benzerlik ve farklılıkların açıklanması amaçlanmıştır. Çalışma, kavramsal boyutta incelenmiş ve ikincil veri kaynaklarından yararlanılmıştır. İnceleme sonucunda konaklama işletmelerine verilen ulusal ve uluslararası sertifika kriterlerinin birçoğunda sertifika programının kuruluşundan itibaren güncelleme yapılmadığı görülmüştür. Ayrıca, ilgili sertifika programlarında genellikle Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi (GSTC) ve Avrupa Birliği (AB) kriterlerinin tercih edildiği ve konaklama işletmeleri için sürdürülebilir yönetim anlayışı, su kullanımı, enerji yönetimi, personel eğitimi, ziyaretçilerin çevre konusunda bilgilendirilmesi ve teşvik edilmesi, hayvanların korunması, atık yönetimi gibi kriterlerin sağlanması gerektiği tespit edilmiştir. Çalışma sonucunda sertifika kriterlerinin teknolojik ve mimari ilerlemelerle eşgüdümlü olarak güncellenmesi, sertifika kriterlerinin ülkelere hatta bölgelere göre değişiklik göstermesi ve asgari puan sınırlandırması yerine puan seviyelerine göre sertifika kademelerinin oluşturulması (bronz, gümüş ve altın) belirtilmiştir. Çalışmanın, turizm sektöründe sürdürülebilirlik uygulamalarının geliştirilmesi ve değerlendirilmesi açısından literatüre katkı sağlayacağı öngörülmektedir.

Anahtar Kelimeler

Turizm, Konaklama İşletmeleri, Sürdürülebilirlik, Sertifika

Kaynakça

• Alkan, D. (2022). Yeşil Bina Sertifika Sistemlerinin Uygulanabilirliğine Dair Bir Karşılaştırma: LEED, BREEAM ve WELL örneği [Yüksek lisans tezi, Başkent Üniversitesi]
• Anwar, A., Barut, A., Pala, F., Kilinc-Ata, N., Kaya, E. ve Lien, D. T. Q. (2023). A Different Look at the Environmental Kuznets Curve from the Perspective of Environmental Deterioration and Economic Policy Uncertainty: Evidence From Fragile Countries. Environmental Science and Pollution Research, 1-20.
• Arısoy, E. (2014). Turizmde Yeni Yaklaşımlar: Cittaslow Öğelerinin Filmlerde Tematik Açıdan Değerlendirilmesi, [Yayınlanmamış yüksek lisans tezi], Atılım Üniversitesi
• Aslan, E. ve Güneş, G. (2015). Sürdürülebilir Turizm ve Konaklama İşletmeleri için Yeşil Anahtar Eko-Etiketi. I. Uluslararası Türk Dünyası Turizm Sempozyumu, 19(21), 608-617.
• Avrupa Birliği, (2024). [URL:https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?uri=celex%3A32021D1845 (Erişim Tarihi: 19.01.2024)
• Baddeley, J. ve Font, X. (2015). Sustainability, Health and Safety, or Quality? Tour Operator Supply Chain Management Under Scrutiny. Tourism Recreation Research, iss. 36, 2-23.
• Bellini, L. (2022). Sustainability and Eco Labels in the Tourism Sector: Legal Framework and Market Evidence. Tesi di Laurea in Tourism management, Luiss Guido Carli, relatore Stefano Franco, pp. 56. [Master’s Degree Thesis]
• Buluk Eşitti, B. ve Bay, E. (2023). Sürdürülebilir Turizm Sertifikalı Konaklama İşletmelerinin Web Site İçeriklerinin İncelenmesi: İstanbul Örneği. Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi, 6(3), 590-603.
• Butler, R. W. (2000). Tourism and the Environment: A Geographical Perspective. Tourism Geographies, 2(3), 337-358.
• Celiloğlu, F. K. (2014). Yeşil Pazarlamanın Turizmde Satın Alma Davranışlarına Etkisinin İncelenmesine Yönelik Organik Oteller Üzerine Bir Uygulama [Doktora tezi, Selçuk Üniversitesi]
• Ceylan, Y. (2019). Sürdürülebilir Turizm Kapsamında Turizmde Eko Etiketler. Turizm Ekonomi ve İşletme Araştırmaları Dergisi, 1(1), 65-80.
• Cristiana, P. I. (2008). The Importance of Certification Schemes in Sustainable Development of Tourism. Annals of the University of Oradea, Economic Science Series, 17(2), 340-343.
• Deste, M., Binbaşıoğlu, M. ve Türk, M. (2018). Konaklama İşletmelerinde Atık Yönetimi ve Geri Dönüşüm: İnönü Üniversitesi Kale Göl Otel Örneği. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(2), 225-234.
• Doğan, Ö. ve Ertaş, F. C. (2018). Çevreye Duyarlılığın Rekabet Gücüne Etkisi: Yeşil Yıldızlı Oteller Üzerine Bir Uygulama. Maliye ve Finans Yazıları (110), 217-233.
• Doğancili, S, O. ve Akbulut, A, B. (2015). Yeşil Yıldız Çevre Etiketine Sahip Otellerin Web Sitelerinde Yeşil Pazarlamayı Kullanmalarına İlişkin İçerik Analizi. Çanakkale 18 Mart Üniversitesi Ulusal Turizm Kongresi, 402-417.
• Ertaş, M. Yeşilyurt, H. Can, K, B. ve Koçak, N. (2017). Konaklama İşletmelerinin Yeşil Yıldız Uygulamaları Kapsamında Çevreye Duyarlılığının Değerlendirilmesi. Seyahat ve Otel İşletmeciliği Dergisi, 15(1), 102-119.
• Gökdeniz, A. (2017). Konaklama Sektöründe Yeşil Yönetim Kavramı, Eko Etiket ve Yeşil Yönetim Sertifikaları ve Otellerde Yeşil Yönetim Uygulama Örnekleri. Uluslararası Sosyal ve Ekonomik Bilimler Dergisi, 7(2), 70-77.
• Green Globe, (2023). [URL:https://www.greenglobe.com/] (Erişim Tarihi: 20.12.2023)
• Green Key, (2023). [URL:https://www.greenkey.global/criteria] (Erişim Tarihi: 25.12.2023)
• Güler, O. ve Tufan, E. (2013), Sürdürülebilir Bir Yatırım Örneği Olarak Yeşil Otelcilik, Editörler, Tekeltürk, A.Ş. ve Boz, M, Turizmde Güncel Konu ve Eğilimler, Ankara: Detay Yayıncılık, (1- 26).
• Kayıkçı, M., Kutluk, A. ve Toylan, N. (2014). Otellerde Personelin Yeşil Bilinci: Bir Yeşillenen Otel Örneği. 15. Ulusal Turizm Kongresi Bildiri Kitabı
• Kızılırmak, İ. (2011). Dünyada ve Türkiye'deki Turizm İşletmelerinde Çevre Korumaya Yönelik Uygulamalar: Amacı ve Önemi. Sosyal Bilimler Dergisi, (2), 1-12.
• Kulakoğlu, N. ve Dilek, E, S. (2011). Sürdürülebilir Turizm Sürecinde Birlikler, Belgeler ve Kriterleri: İber Otel Sarıgerme Park Örneği. 12. Uluslararası Turizm Kongresi Bildiriler Kitabı, 458-471.
• Özçoban, E. (2010). Türkiye’de Turizm Endüstrisinde Sosyal Sorumluluk Kampanyaları: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın Yeşil Yıldız Uygulaması ve Calista Otel Örneği Üzerinde Ampirik Bir Çalışma [Yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi]
• Özdoğan, E., Korkmaz, A. G. A. ve Seventekin, N. (2007). Eko-Teks ve AB Çevre Etiketi. Tekstil ve Konfeksiyon Dergisi, 3/2007
• Satar, İ. ve Güneş, G. (2017). Turizm Sertifikasyonu: Ankara Radİsson Blu Otel’de Örnek Uygulama. Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 28-45.
• Strick, S., ve Fenich, G. G. (2013, April). Green Certifications and Ecolabels in the MEEC Industry: Which are Really Worth It? Journal of Convention & Event Tourism. 14 (2), 162-172.
• Süklüm, N. (2018). Yeşil Otellerin Maliyetler Açısından Değerlendirilmesi. Hitit Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi Dergisi, 11(1), 375-394.
• Sürdürülebilirlik Akademisi, (2023). [https://surdurulebilirlik.com.tr/](Erişim Tarihi: 17.12.2023) Şişik, L. (2011). Turizm Sektöründeki Eko Etiket Uygulamaları: İstanbul’daki Otellere Yönelik Bir Değerlendirme [Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Üniversitesi]
• Travelife, (2023). [https://travelifesupport.com/requirements/] (Erişim Tarihi: 15.12.2023)
• Tutar, F. K. (2019). Yeşil Ekonomi, Yeşil Turizm: Türkiye’de Turizm Sektöründe Yeni Trend Yeşillenen Oteller Projesi. The Journal of Academic Social Science, 13(13), 328-352.
• Türkiye Çevre Eğitim Vakfı, (2023). [http://www.turcev.org.tr/V2/icerikDetay.aspx?icerik_id=15](Erişim Tarihi: 15.12.2023)
• Türkiye Otelciler Federasyonu, (2023). [https://turofed.org.tr/] (Erişim Tarihi: 22.12.2023)
• Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı, (2023) [https://www.tga.gov.tr/?ysclid=lrhuclo06y570249576] Erişim Tarihi: 27.12.2023
• Ünlüönen, K., Kızanlıklı, M. M. ve Arslan, E. (2011). Otel İşletmelerindeki Eko Etiket ve Sistem Yönetim Belgelerinin Belirlenmesine Yönelik Bir Araştırma. 12. Ulusal Turizm Kongresi (446-457). Düzce, Türkiye.
• Yaşar, R. (2020). Konaklama İşletmelerinde Dijital Yıldız Standardizasyonu Önerisi [Yüksek lisans tezi, Kastamonu Üniversitesi]
• Yenişehirlioğlu, E. (2017). Konaklama İşletmelerinde Yeşil Çözümlerin Entegrasyonu: Sertifikasyon, Talep ve Örnek Uygulama Bağlamında Bir Analiz [Doktora Tezi, Sakarya Üniversitesi]
• Yıldırgan, R. ve Taşçıoğlu, H. (2023). Sapanca’daki Bungalov İşletmecilerinin Sürdürülebilir Turizm ve Çevre Tutumları Üzerine Bir Araştırma. Journal of Tourism & Gastronomy Studies, 11(2), 969-990.