ÖĞRETMEN ADAYLARININ BİLİMSEL SÜREÇ BECERİLERİNİ ANLAMA DÜZEYLERİ VE ÖĞRETİM ELEMANLARININ ONLARIN CEVAPLARI HAKKINDAKİ TAHMİNLERİ

Year 2021, Volume: 7 Issue: 1, 453 - 481, 16.04.2021

Elif Bakaç Ali Yıldız

https://doi.org/10.31463/aicusbed.870717

Abstract

Çalışmanın amacı, sınıf öğretmenliği programında öğrenim gören öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerini anlama düzeylerini ve öğretim elemanlarının öğretmen adaylarının cevapları hakkında tahminlerini araştırmaktır. Çalışmada bir durumu ortaya koymak hedeflendiği için betimsel model kullanılmıştır. Araştırmanın birinci çalışma grubunu bir devlet üniversitesinin sınıf öğretmenliği lisans programı üçüncü sınıfında öğrenim gören 68 öğretmen adayı, ikinci çalışma grubunu ise aynı fakültede görev yapan ve fen bilimleri ile ilgili dersleri yürüten 5 öğretim elemanı oluşturmaktadır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından hazırlanan on iki açık uçlu sorudan oluşan görüş formu ile öğretmen adaylarının gruplandırılan cevapları kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizi için betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Gözlem, sınıflama, ölçme, verileri toplama, verileri kaydetme, deney tasarlama-yapma ve verileri yorumlama becerilerini temel alarak hazırlanan görüş formuna yazılan cevaplar incelenmiştir. Öğretmen adaylarının tamamına yakın kısmı sorulan sorulara göreceli cevaplar yazmıştır. Öğretmen adaylarının yazdığı cevaplar hakkında öğretim elemanlarının yaptıkları tahminlerin oransal olarak farklı olduğu tespit edilmiştir. Araştırmada öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerini anlama düzeylerinin yeterli görülmesine karşın öğretim elemanlarının tahminleri ile öğretmen adaylarının yazdıkları cevapların yüzdeleri arasında önemli sapmaların olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Keywords

öğretmen adayları, bilimsel süreç becerileri, anlama düzeyleri, öğretim elemanlarının tahminleri

References

• Akben, N. (2015). Fen ve teknoloji ders etkinliklerindeki bilimsel süreç becerilerinin bilimsel sorgulama yöntemiyle geliştirilmesi. Eğitim ve Bilim, 40(179), 111-132.
• Aktamış, H. & Ergin, Ö. (2007). Bilimsel süreç becerileri ile bilimsel yaratıcılık arasındaki ilişkinin belirlenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 11-23.
• Anugerahwati, M. (2019). Integrating the 6cs of the 21st century education into the english lesson and the school literacy movement in secondary schools. Kne Social Sciences, 3 (10), 165-171. doi: 10.18502/Kss.V3i10.3898
• Arslan (Gürsel), A. & Tertemiz N. (2004). İlköğretimde bilimsel süreç becerilerinin geliştirilmesi. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 2(4), 136-149.
• Aslan, S., Ertaş Kılıç, H. & Kılıç, D. (2016). Bilimsel süreç becerileri (1. baskı). Ankara: Pegem Akademi
• Ateş, S. & Bahar, M. (2002). Araştırmacı fen öğretimi yaklaşımıyla sınıf öğretmenliği 3. sınıf öğretmen adaylarının bilimsel yöntem yeteneklerinin geliştirilmesi, 16-18 Eylül 2002. V. ulusal fen bilimleri ve matematik eğitimi kongresi. Ankara: Orta Doğu Teknik Üniversitesi.
• Aydoğdu B. & Buldur, S. (2013). Sınıf öğretmeni adaylarının bilimsel süreç becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Kuramsal Eğitimbilim Dergisi, 6(4), 520-534.
• Baştürk, A. (2016). Sınıf öğretmenlerinin bilimsel süreç becerilerinin kazandırılmasına yönelik görüşlerinin belirlenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiş. (Tez No. 421618)
• Bilgin, İ. (2004). Bilimsel süreç becerilerinin tanıtımı ve ilköğretim 7. ve 8. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerindeki performanslarının incelenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2(9), 13-37. doi:10.11616/AbantSbe.114
• Bluhm, W. J. (1979). The effects of science process skill instruction on preservice elementary teachers’ knowledge of, ability to use, and ability to sequence science process skills. Journal of Research in Science Teaching, 16(5), 427-432. doi:10.1002/tea.3660160509
• Bozkurt, O. & Olgun, Ö. S. (2005). Fen ve teknoloji eğitiminde bilimsel süreç becerileri. M. Aydoğdu & T. Kesercioğlu (Ed.). İlköğretim fen ve teknoloji öğretimi içinde. Ankara: Anı Yayıncılık
• Burns, J. C., Okey, J. R. & Wise, K. C. (1985). Development of an integrated process skill test: TIPS II. Journal of Research in Science Teaching, 22(2), 169-177. doi:10.1002/tea.3660220208
• Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö., E., Karadeniz, Ş. & Demirel, F. (2017). Bilimsel araştırma yöntemleri (23. baskı). Ankara: Pegem Akademi
• Campbell, R. L. (1979). A comparative study of the effectiveness of process skills ınstruction on reading comprehension of preservice and ınservice elementary teachers. Journal of Research in Science Teaching, 16(2), 123-127.
• Chabalengula, V.M., Mumba, F. & Mbewe, S. (2012) How pre-service teachers’ understand and perform science process skills. Eurasia Journal of Mathematics, Science & Technology Education, 8(3), 167-176. doi: 10.12973/eurasia.2012.832a
• Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2000). Research methods in education (5th ed.). London: Routledge.
• Çepni, S., Ayas, A., Johnson, D. & Turgut, M. F. (1997). Fizik öğretimi. Ankara: Yükseköğretim Kurulu Milli Eğitimi Geliştirme Projesi Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Yayınları.
• Demir, M. (2007). Sınıf öğretmeni adaylarının bilimsel süreç becerileriyle ilgili yeterliklerini etkileyen faktörlerlerin belirlenmesi (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiş. (Tez No. 211807)
• Duran, M. & Ünal, M. (2016). The impacts of the tests on the scientific process skills of the pre-school children. US-China Education Review A, 6(7), 403-411. doi: 10.17265/2161-623X/2016.07.002
• Erten, N. (2013). Sınıf öğretmenlerinin bilimsel süreç becerilerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiş. (Tez No. 347997)
• Finley, F. N. (1983). Science processes. Journal of Research in Science Teaching, 20(1), 47-54.
• Gallenstein, N. L. (2005). Engaging young children in science and mathematics. Journal of Elementary Science Education, 17(2), 27-41.
• Germann, P. J. & Aram, R. J. (1996). Student performances on the science processes of recording data, analyzing data, drawing conclusions, and providing evidence. Journal of Research in Science Teaching, 33(7), 773-798.
• Huppert, J., Lomask, S. M., & Lazarowitz, R. (2002). Computer simulations in the high school: Students’ cognitive stages, science process skills and academic achievement in microbiology. International Journal of Science Education, 24(8), 803-822. doi:10.1080/09500690110049150
• Işık, A. & Nakiboğlu, C. (2011). Sınıf öğretmenleri ile fen ve teknoloji dersi öğretmenlerinin bilimsel süreç becerileri ile ilgili durumlarının belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(2), 145-160.
• Koray, Ö., Köksal, M. S., Özdemir, M. & Presley, A. İ. (2007). Yaratıcı ve eleştirel düşünme temelli fen laboratuarı uygulamalarının akademik başarı ve bilimsel süreç becerileri üzerine etkisi. İlköğretim Online, 6(3), 377-389.
• Kozcu Çakır, N. & Sarıkaya, M. (2018). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerinin değerlendirilmesi. Turkish Studies, 13(4), 859-884. doi: 10.7827/TurkishStudies.12823
• Kozcu Çakır, N. (2013). Fen bilgisi öğretmen adaylarının bilimsel süreç becerilerinin nitel ve nicel analizi (Doktora tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiş. (Tez No.330259)
• Köseler, C. (2019). Argümantasyon temelli laboratuvar uygulamalarının sınıf öğretmeni adaylarının bilimsel süreç becerileri, bilimin doğasına yönelik görüşleri ve bilimsel epistemolojik inançları üzerine etkisi (Yüksek lisans tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiş. (Tez No. 613616)
• Laçin Şimşek, C. (2010). Sınıf öğretmeni adaylarının fen ve teknoloji ders kitaplarındaki deneyleri bilimsel süreç becerileri açısından analiz edebilme yeterlilikleri. İlköğretim Online, 9(2), 433-445.
• Meriç, G. & Karatay, R. (2014). Ortaokul 7 ve 8. sınıf öğrencilerinin bilimsel süreç becerilerinin incelenmesi. Tarih Okulu Dergisi, 7(18),653-669. doi: 10.14225/Joh485
• Milli Eğitim Bakanlığı [MEB]. (2018). Fen bilimleri dersi öğretim programı (ilkokul ve ortaokul 3, 4, 5, 6, 7 ve 8. sınıflar). Ankara: Talim ve Terbiye Kurulu Başkanlığı.
• Ostlund, K. (1992). What the research says about science process skills. Retrieved from https://7589-Article%20Text-26383-1-10-20110105.html
• Öztürk, M. (2016). Sorgulama temelli bilim eğitimi programının 60- 72 aylık çocukların bilimsel süreç becerileriyle dil ve kavram gelişimlerine etkisi (Doktora Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiş. (Tez No. 435221)
• Padilla, M. J. (1990). The science process skills. Retrieved from https://narst.org/research-matters/science-process-skills
• Riley, J. P. (1979). The influence of hands-on science process training on preservice teachers’ acquisition of process skills and attitude toward science and science teaching. Journal of Research in Science Teaching, 16(5). 373-384. doi:10.1002/tea.3660160502
• Saka, A. (2012). Öğretmen adaylarının nedensel süreç becerileri açısından değerlendirilmesi. X. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi. 27-30 Haziran 2012. Niğde: Niğde Üniversitesi.
• Şahin Pekmez, E., Aktamış, H. & Can, B. (2010). The effectiveness of science laboratory course regarding the scientific process skills and scientific creativity of prospective teachers. İnönü Unıversıty Journal of the Faculty of Educatıon, 11(1), 93-112.
• Şentürk, M. L. (2012). İlköğretim öğrencilerinin bilimsel süreç becerileri ile bilime olan inançları arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yüksek Lisans Tezi). Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’nden edinilmiş. (Tez No. 344026)
• Tan, M. & Temiz, B. K. (2003). Fen öğretiminde bilimsel süreç becerilerinin yeri ve önemi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(13), 89-101.
• Wilke, R. R. & Straits, W. J. (2005). Practical advice for teaching ınquiry-based science process skills in the biological sciences author(s).The American Biology Teacher, 67(9), 534-540. doi:10.2307/4451905
• Yıldırım, A. & Şimşek, H. (2018). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (11. baskı.) Ankara: Seçkin Yayınları.
• Yıldırım, M. & Sezek, F. (2014). Sınıf öğretmeni adaylarının birleştirilmiş bilimsel süreç becerileri arasındaki ilişkilerin belirlenmesi. Kastamonu Eğitim Dergisi, 22(10), 619-634.
• Yıldız, A. (2018). Pre-service teachers’ views regarding the effect of learning scientists’ biographies on students’ motivation. European Journal of Education Studies, 5(2), 133-143. doi:10.5281/zenodo.1421189 İnternet başlıkları
• URL 1. https://www.yok.gov.tr/Documents/Kurumsal/egitim_ogretim_dairesi/Yeni-Ogretmen-Yetistirme-Lisans-Programlari/Sinif_Ogretmenligi_Lisans_Programi09042019.pdf
• URL 2. http://Elmscourse.Org/General_Course_Documents/Reader/Reader_Session_2_Science_Process_Skills_Handout.Pdf