Gözetlenen Toplumun Gözetleyen Topluma Dönüşmesi: “The Truman Show Filmi” Örneği

Year 2020, Volume: 2 Issue: 1, 1 - 12, 27.01.2020

İpek Sucu

Abstract

ÖZET

 

Gözetim
olgusu, önemli bir denetim türü olarak insanlık tarihi içinde hep var olmuştur.
Fakat modern devletlerin ortaya çıkmasıyla birlikte, gözetim pratiklerinin
biçimi değişmiş, gündelik hayat gelişen teknolojik cihazlarla daha kolay
izlenir hale gelmiştir. Gözetim faaliyetleri, enformatik devrim ile birlikte en
üst düzeye ulaşmıştır. Bu yüzden günümüz toplumları gözetim toplumları olarak
adlandırılmış, artan gözetim faaliyetlerine dikkat çekilmeye çalışılmıştır.  Gözetlenen bireyler artık gözetleyen konumuna
geçmişlerdir. Bu durum tek bir merkezden gözetim davranışı olan Panoptikon
anlayışının yerine çoklu merkezlerden kameralar ile gözetleme davranışı olan
Synoptikon anlayışının hakim olmaya başladığını göstermektedir. Synoptikon
anlayışının getirdiği çoklu gözetim, tüketim alışkanlıklarının biçimlenmesini ve
gündemin medya aracılığıyla belirlenmesini getirmektedir. Gözetlenen toplumdan
gözetleyen topluma geçişin bir simülasyon dünyasını ve bu dünyanın getirdiği
değişimler ve bu değişimlerin gelecekte getirmesi beklenen karşı ütopyası “The
Truman Show” filmi üzerinden tartışılacaktır.

 

Anahtar Kelimeler: Panoptikon, Synoptikon, Gözetleyen Toplum,
Tüketim, Gündem Oluşturma, Simülasyon.

Keywords

Panoptikon, Synoptikon, Gözetleyen Toplum, Tüketim, Gündem Oluşturma

Transformation of the Observed Society to the Observed Society: The Case of Fil The Truman Show Movie ”

Abstract

The phenomenon of surveillance has always existed in human history as an important form of control. With the emergence of modern states, the form of surveillance practices has changed, and everyday life has become easier to follow with developing technological devices. Surveillance activities have reached the highest level with the informatics revolution. Today's societies have been called surveillance societies and efforts have been made to draw attention to increased surveillance activities. Watched individuals have now become watchers. This shows that the Synoptikon understanding, which is surveillance behavior with cameras from multiple centers, has started to prevail instead of Panoptikon nlay, which is surveillance behavior from a single center. The multiple surveillance brought by the Synoptikon approach brings the shaping of consumption habits and the agenda through the media. Surveillance society has caused the program contents and new habits to turn into a consumption medium. It creates a simulation world of the transition from the watched society to the watchful society. The changes brought by this world and the counter-utopian world that these changes are expected to bring in the future will be discussed through the movie “The Truman Show”. 

Keywords

Panopticon, Synopticon, Observing Society, Consumption, Agenda Building

References

• KAYNAKLAR
• Aziz, Aysel (2010). “Radyo ve Televizyonun Bireyin Tutum ve Davranışlarına Etkisi”, Ortadoğu Amme İdaresi Dergisi, 3-2. 49.
• Baudrillard, Jean. (2004). “Tüketim Toplumu”. (Çev: Hazar Deliçaylı-Ferda Keskin), Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Baudrillard, Jean. (2005). “Anahtar Sözcükler”. Paragraf Yayınları, Ankara.
• Baudrillard, Jean. (2005). “İmkansız Takas”. Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Bauman, Zygmunt. (2003). “Yasa koyucuları ile Yorumcuları”. (Çev. K. Atakay). Metris Yayınları, İstanbul.
• Berger, John (1999). “Görme Biçimleri”.(Çev: Yurdanur Salman ), Metis Yayınları, İstanbul.
• Dolgun, Uğur. (2008). “Şeffaf Hapishane Yahut Gözetim Toplumu: Küreselleşen Dünyada Gözetim, Toplumsal Denetim ve İktidar İlişkileri”. Ötüken Neşriyat, İstanbul
• Foucault, Michel. (2000). “Hapishanenin Doğuşu”. (Çev. Mehmet Ali Kılıçbay), İmge Kitabevi, İstanbul.
• Harvey, David. (1999). “Postmodernliğin Durumu”. (Çev: Sungur Savran), Metis Yayınları, İstanbul.
• Keskin, Ferda. (2005) “Büyük Kapatılma”, Ayrıntı Yayınları, İstanbul.
• Marcuse, Herbert. (1997). “Tek-Boyutlu İnsan”. (Çev: Aziz Yardımlı ), İdea Yayınevi, İstanbul.
• Yengin, Hülya. (1996). “Medyanın Dili”. Der Yayınları, İstanbul.