Determination of soil characteristics for species selection in Çaparkayı (Çankırı) village afforestation

Year 2023, Volume: 9 Issue: 2, 195 - 199, 01.01.2024

Koray Demir , Ebru Gül , Melda Dölarslan

https://doi.org/10.53516/ajfr.1401815

Abstract

In this study conducted in Çankırı-Şabanözü Çaparkayı Village, which has semi-arid characteristics, it was aimed to determine the species that can adapt to the area and are suitable for the growing environment by examining the soil characteristics of the area before afforestation. When determining these species, knowing the soil characteristics is important for species selection. The study area is approximately 10 ha in size. Two soil profiles were opened in the area. As a result of the analysis of the soil samples taken, the soil of the study area has a medium texture and granular structure. The overall area has a stony structure of >50% and is low to medium calcareous in terms of lime content (2.23-4.94%). In addition, the area is in the slightly acidic (6.25) and slightly alkaline (7.40) class in terms of pH. In addition, the organic matter content in the area varies between 4.79-7.33%. When the area was evaluated in terms of salt, it was determined that it was salt-free. Vegetation is sparsely distributed in the study area. Therefore, the area tends to be subject to erosion. Afforestation work is required in the area to prevent erosion-related degradation, especially around the village. As a result of the soil analysis carried out in this context, it was decided that the tree and shrub species to be built in the area would consist of rosehip, almond and acacia species, by making use of the species that will adapt to the area and spread in the environment.

Keywords

Afforestation area, drought, species selection, semi-arid

Çaparkayı (Çankırı) köyü ağaçlandırma sahalarında tür seçimine yönelik toprak özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Yarı-kurak özellik gösteren Çankırı-Şabanözü Çaparkayı Köyünde yürütülen bu çalışmada, ağaçlandırma yapılmadan önce alanın toprak özelliklerinin incelenerek alana uyum sağlayabilecek ve yetiştirme ortamına uygun türlerin belirlenmesi hedeflenmiştir. Bu türleri belirlerken toprak özelliklerinin bilinmesi tür seçimi açısından önem arz etmektedir. Çalışma alanı yaklaşık olarak 10 ha büyüklüğündedir. Alanda 2 adet toprak profili açılmıştır. Alınan toprak örneklerinden yapılan analizler sonucunda çalışma alanı toprakları orta tekstürlü ve granüler strüktüre sahiptir. Sahanın geneli %>50 taşlı bir yapıya sahip olup, kireç içeriği bakımından (% 2,23-4,94) az ve orta kireçli özellik göstermiştir. Ayrıca alan pH bakımından hafifi asidik (6,25) ile hafif alkalin (7,40) sınıfında yer almıştır. Bunlara ek olarak alandaki organik madde içeriği % 4,79-7,33 arasında değişmektedir. Alan tuz bakımından değerlendirildiğinde tuzsuz özelliğe sahip olduğu tespit edilmiştir. Çalışma alanı üzerinde bitki örtüsü seyrek olarak yayılış göstermektedir. Bu nedenle alan erozyona maruz kalma eğilimindedir. Özellikle köy çevresinde erozyon kaynaklı bozulumu önlemek için alanda ağaçlandırma çalışması yapılması gerekmektedir. Bu kapsamda yapılan toprak analizleri neticesinde alana uyum sağlayacak ve çevrede yayılış gösteren türlerden faydalanılarak alana yapılacak ağaç ve çalı türlerinin kuşburnu, badem ve akasya türlerinden oluşmasına karar verilmiştir.

Keywords

Ağaçlandırma sahası, kurak, tür seçimi, yarı kurak

References

• Alptekin, C.Ü., 2010. Kurak ve yarıkurak alanlarda fidan üretimine genel bir bakış. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 2, 792-803, İstanbul.
• Ayan, S., Sıvacıoğlu, A., Öner, Ö., Demircioğlu, N., 2007. Kurak ve yarı kurak alanlarda bitki canlılığını korumada kullanılabilecek toprak ıslah edici materyaller. Türkiye'de Yarıkurak Bölgelerde Yapılan Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Uygulamalarının Değerlendirilmesi Çalıştayı, Bildiriler Kitabı, 1, 183–190, Nevşehir.
• Ayan, S., Yer, E.N., Gülseven, O., 2017. Türkiye’deki Toros sediri (Cedrus libani A. Rich.) ağaçlandırma sahalarının iklim tipi açısından değerlendirilmesi. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 18(2), 152-161, ISSN:2146-1880, eISSN: 2146-698X.
• Beşkök, T., 1958. Kurak mıntıkalarda ağaçlandırma tekniği (fao çeviri). Ormancılık Araştırma Enstitüsü Yayınları, Muhtelif Yayınlar Serisi, 6, Ankara.
• Dengiz, O., Gol, C., Sarioglu, F. E., & Edis, S. (2010). Parametric approach to land evaluation for forest plantation: A methodological study using GIS model. African Journal of Agricultural Research, 5(12), 1482-1496.
• Ediş, S., Aytaş, İ., Özcan, A. U., 2021. ICONA modeli kullanarak toprak erozyon riskinin değerlendirilmesi: Meşeli (Çubuk/Ankara) Havzası Örneği. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 7(1), 15-22.
• Ediş, S., Timur, Ö. B., Tuttu, G., Aytaş, İ., Göl, C., Özcan, A. U., 2023. Assessing the Impact of Engineering Measures and Vegetation Restoration on Soil Erosion: A Case Study in Osmancık, Türkiye. Sustainability, 15(15), 12001.
• Erkan, N., 2022. Doğu Anadolu bölgesi’ndeki sedir ve karaçam ağaçlandırmalarının büyüme ve karbon birikimi açısından uzun dönem sonuçlarının değerlendirilmesi. Ormancılık araştırma dergisi, 9(1), 51-69.
• Ertekin, M., Özel, H.B., 2010. Çorum yöresi erozyonla mücadele kapsamında yapılan karaçam (Pinus nigra Arnold.) ve sedir (Cedrus libani A. Rich.) ağaçlandırmaları. Bartın orman fakültesi dergisi,12(18), 77-85, ISSN: 1302-0943, EISSN: 1308- 5875.
• Esen, D., Yildiz, O., Esen, U., Edis, S., Cetintas, C., 2012. Effects of cultural treatments, seedling type and morphological characteristics on survival and growth of wild cherry seedlings in Turkey. iForest-Biogeosciences and Forestry, 5(6), 283.
• FAO, 1989. Arid zone forestry, A guide for field technicians, Food and Agriculture 802 Organization of The United Nations, Erişim: [http://www.fao.org/docrep/T0122E/t0122e00.HTM], Erişim tarihi; 10.12.2023.
• Gezer, A., Gülcü, S., Bilir, N., 2002. Isparta göller yöresi sarıçam (Pinus silvestris L.) orijin denemeleri. Süleyman Demirel Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, A(1), 1-18,ISSN:1302-7085.
• Göl, C., Günlü, A., Ediş, S., Küçükdöngül, A., 2018. Çorum-Osmancık-Emine Deresi ve yan dere havzaları 1990-2014 yılları havza ıslah çalışmalarının arazi kullanım türü/arazi örtüsüne etkileri. Turkish Journal of Forestry, 19(2), 149-155.
• Göl, C., Yel, S., 2016. Ağaçlandırma çalışmalarında farklı toprak hazırlığı uygulamalarının fidan gelişimi üzerine etkilerinin değerlendirilmesi. Türkiye Ormancılık Dergisi, 17(2), 125-131. 20.
• Göl, C., Yılmaz, H., Ediş, S., 2010. Çankırı Karatekin Üniversitesi, orman fakültesi araştırma ve uygulama ormanı topraklarının bazı özellikleri ve sınıflandırması. III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 20-22 Mayıs 2010. Cilt: III, 941-952.
• Gül, E., Dölarslan, M., Uluğ, K., 2019. Yarı kurak ağaçlandırma alanlarında çölleşme eğiliminin değerlendirilmesi: ÇAKÜ orman fakültesi, Prof. Dr. Abdülreşit Brohi araştırma ve uygulama ormanı örneği. Bartın Orman Fakültesi Dergisi, 21(2), 506-516, 15 Ağustos.
• Gülcü, S., Çelik, İ., 2016. Kurak ve yarı kurak alan ağaçlandırmalarında değişik makineli arazi hazırlığı yöntemlerinin dikim başarısı üzerine etkileri. Türkiye Ormancılık Dergisi,17(1), 12-19.
• İmal, B., Öner, N., 2008. Yarıkurak bir alan özelliği gösteren Çankırı ilinde uygulanabilecek ağaçlandırma teknikleri. IV. Çankırı Kültürü Bilgi Şöleni, 100.Yıla Doğru Çankırı, 13-15 Kasım, 231-245, Çankırı.
• Jackson, M.L, 1958. Soil Chemical Analysis, Pretence HallInc Anglewood Cliffs, N.J. USA.
• Öner, N., Ayan, S., Sıvacıoğlu, A., İmal, B., 2006. Kuraklığın tanımı ve kurak bölgelerin ayrımında kullanılan yöntemler. Türkiye’de Yarıkurak Bölgelerde Yapılan Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolu Uygulamalarının Değerlendirilmesi Çalıştayı, Çalıştay kitapçığı, 1, 261-270.
• Öner, N., Erşahin, S., Ayan, S., Özel, B., 2015. İç Anadolu’da yarı kurak alanların rehabilitasyonu. Anadolu Orman Araştırmaları Dergisi, 2016, 2, (1-2), 32-44.
• Özdönmez, M., 1971. Türkiye’nin Ağaçlandırma Problemleri Üzerinde Ormancılık Politikası Yönünden Araştırmalar, İstanbul Üniversitesi, Orman Fakültesi, Yayın No:178, İstanbul.
• Pansu, M., Gautheyrou, J., 2006. Handbook of Soil Analysis: Mineralogical, Organic and Inorganic Methods. Berlin, Heidelberg: Springer-Verlag.
• Tonguç, F., Arslantaş, M., 2019. Atatürk orman çiftliğinde kızılçam (Pinus brutia ten), anadolu karaçamı (Pinus nigra Arnold subsp. pallasiana) ve toros sediri (Cedrus libani. A. rich) türleriyle yapılan ağaçlandırma çalışmalarının 6 yıllık sonuçlarının irdelenmesi. Turkish Journal of Forest Science, 3(2), 159-169.
• Türkeş, M., 1990. Türkiye’de kurak bölgeler ve önemli kurak yıllar. İ.Ü. Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü, Doktora Tezi, İstanbul.
• Ürgenç, S., 1998. Ağaçlandırma tekniği, yenilenmiş ve genişletilmiş ikinci baskı İ.Ü. OrmanFak. Yayınları,441, ISBN. 975–404–446–5, İstanbul.
• Yılmaz S., Şimşek, Z., İmal, B., Kondur, Y., 2007. Çankırı (İldivan-küçükhacıbey)’da gerçekleştirilen ağaçlandırma çalışmaları. Türkiye'de Yarıkurak Bölgelerde Yapılan Ağaçlandırma ve Erozyon Kontrolü Uygulamalarının Değerlendirilmesi Çalıştayı, Bildiriler Kitabı, 1, 88–93, Nevşehir.
• Yüksek, T., Özalp, M., Yüksek, F., Erdoğan Yüksel, E., 2010. Erozyon kontrol sahalarında kullanılan yalancı akasyanın (Robinia pseudeoacacia L.) toprak özelliklerine etkisi (Artvin pamukçular havzası örneği). III. Ulusal Karadeniz Ormancılık Kongresi, 2, 708-715.