Hulki Aktunç’un Öykülerinde Renklerin Kullanımı

Year 2021, Volume: 5 Issue: 1, 195 - 206, 30.04.2021

Yusuf Çopur

https://doi.org/10.34083/akaded.870805

Abstract

Hulki Aktunç edebiyatın pek çok türünde eser veren bir yazardır. Şiirleri, deneme ve romanlarıyla gerek üslup gerekse dil becerisi anlamında dikkat çeken bir isim olmuştur. Resim ve tablo sergileri de düzenleyen Aktunç, en çok öyküleriyle anılır. Öykülerinde ağırlıklı olarak yalnızlık, arayış, aidiyet sorunsalı ve kaçış gibi temalar öne çıkar. Hulki Aktunç, geleneksel anlatım tarzlarını kendine has özelliğiyle modernize eder ve bilinç akışı, monolog tekniklerine sıkça başvurur. Hulki Aktunç, eserlerinde Doğu ve Batı edebi geleneklerinden yararlanır. Söyleyişe önem verir. Öykülerinin içeriğinde halk hikâyeleri, söylenceler, efsaneler sıkça yer alır. Aktunç, biçimsel olarak anlatımda kullandığı teknik ve yöntemlerle özgünlüğünü ve çağdaşlığını korur. Hazırladığı Büyük Argo Sözlüğü, onun Türkçeye hâkimiyetini de gösterir. Türkçeye hâkim olmasının yanında Aktunç, öykülerinde Farsçadan Arapçaya, Kürtçeden Ermeniceye, Fransızcadan Rumcaya pek çok dilden kelimelere yer verir. Aktunç’un öykü kahramanları yalnız, karamsar, içe dönük özellikler taşır. Yazarın öykülerinde bireysellik ön plandadır. Yazar, bireyin iç buhranları, kaçışları, yabancılaşması üzerinden içinde yaşadığı toplumun değer yargılarını sorgular. Renklerin kullanımı, Hulki Aktunç’un öykülerindeki karakter ve tiplerle birlikte değerlendirilmiştir. Yazar, eserlerinde renkleri daha çok doğrudan kullanmış, çeşitli edebi sanatlara ve süslü bir anlatıma renkleri dâhil etmemiştir. Yazarın sokakta konuşulan dili öykülerinde kullanması renklerin de günlük dildeki kullanımlarıyla yer alması sonucunu doğurmuştur. Yazarın öykülerinde karakterlerin sosyoekonomik durumları, renklerin kullanım biçimlerine yansımıştır.

Keywords

Türk dili,, Hulki Aktunç, edebiyat, renkler, hikaye

Supporting Institution

yok

Project Number

yok

The Use of Colors in Hulkı Aktunç's Stories

Abstract

Hulki Aktunç is an author of many genres of literature. With his poems, essays and novels, he became a name that attracted attention in terms of both style and language skills. Aktunç, who also organizes painting and painting exhibitions, is mostly remembered for his stories. In his stories, themes such as loneliness, search, the problem of belonging and escape come to the fore. Hulki Aktunç modernizes traditional narrative styles with his unique characteristics and frequently uses flow of consciousness and monologue techniques. Hulki Aktunç draws on Eastern and Western literary traditions in his works. It gives importance to speech. Folk tales, legends and legends are frequently included in the content of his stories. Aktunç preserves its originality and modernity with the techniques and methods he uses in his formal expression. The Great Slang Dictionary he prepared also shows his command of Turkish. In addition to his command of Turkish, Aktunç includes words from Persian to Arabic, Kurdish to Armenian, French to Greek in his stories. Aktunç's story heroes are lonely, pessimistic and introverted. Individuality is at the forefront in the writer's stories. The author questions the value judgments of the society in which the individual lives through his internal depressions, escapes and alienation. The use of colors has been evaluated together with the characters and types in Hulki Aktunç's stories. The author used colors more directly in his works and did not include colors in various literary arts and in a fancy expression. The author's use of the language spoken on the street in his stories resulted in the use of colors in daily language. In the author's stories, the socioeconomic status of the characters is reflected in the way colors are used.

Keywords

Turkish language, Hulki Aktunç, story, literature, colors

Project Number

yok

References

• Altuntaş, Gülden (2018). Cemal Süreya'nın Şiirlerinde Renklerin Kullanımı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Bengü, Vahapoğlu (2020). Hulki Aktunç - Hayatı Ve Eserleri. İstanbul: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Çakıcı, Muhammet Emre (2018). Nedim Divanı'nda Renkler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Ankara: Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Eren, Abdulah (2008). Bâkî Divanı’nda Kırmızı Renk. A.Ü. Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 37 (2008), 31-68.
• Gülsoy, Murat (31.08.2011). “Hulki Aktunç ile Söyleşi”. Sabitfikir Dergisi, http://www.sabitfikir.com/soylesi/hulki-aktunc-ile-soylesi, 31.
• Kandinsky, W. (2001). Sanatta Ruhsallık Üzerine. İstanbul: Altıkırkbeş Yayınları.
• Karataş, Süleyman (2013). Hulki Aktunç'un Öykücülüğü. Van: Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Öztürk, Sevinç (2011). Fuzuli'nin Türkçe Divanı'nda Renkler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Sözen, Mustafa (2003), Sinemada Renk- Sembolik Anlamlar. Ankara: Detay Yayınları.
• Tekin, Behiç Efe (2018). Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi'nde Renkler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Bursa: Uludağ Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Türkmenoğlu, Sevgül (2013). Hulki Aktunç’un Öykülerine Tematik Bir Yaklaşım.Turkish Studies, 8(13), 1607-1615.
• Uğur, Efsun Yılmaz (2009). Klasik Türk Şiirinde Renkler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Uymaz, Hakan (2013). Fuzûlî'nin Türkçe Divân'ında Renklerin Kullanımı. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Erzincan: Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Vahapoğlu, Bengü (2019). Bir Hulki Aktunç Biyografi Tasarımı. Kitap-lık, 26 (202), 5-13.
• Yıldırım, Ali (2006). Renk Simgeciliği Ve Şeyh Gâlib’in Üç Rengi. Millî Folklor, 18 (72), 129-140.
• Zadeh, Amini Solmaz (2017). Mevlâna'nın Mesnevî'sinde Renkler. Yayınlanmamış Yüksek Lisans tezi. Konya: Selçuk Üniversitesi Mevlana Araştırmaları Enstitüsü.