Akdeniz Sahil Kış Şartlarında Görülen Thysanoptera

Year 1989, Volume: 2 Issue: 1, 105 - 113, 01.06.1989

İrfan Tunç

Abstract

Bu çalışma Akdeniz sahil kışı gibi marjinal iklim şartlarındaki durumlarını incelemek suretiyle karşılaşılan Thysanoptera türlerinin ekolojisi hakkında bilgi toplamayı amaçlamaktadır. Antalya ilinin sahil kesimleri iki haftada bir taranmak suretiyle Kasım, Aralık 1988; Ocak, Şubat, Mart 1989 aylarını kapsayacak şekilde yürütülen çalışmalar sonucunda kış aylarında (Aralık, Ocak ve Şubat) 17 Thysanoptera türü tespit edilmiştir (Çizelge 2). Bunlardan beşi kış aylarının tamamında varlığını sürdüren türler olup sırasıyla Thrips major, Th.tabaci, Taeniothrips meridionalis, Ta.annulatus ve Melanthrips fuscus'tur.
Bunlardan Th.major en sık ve en kalabalık tür olup başta yenidünya (Eriobotrya japonica) olmak üzere, badem (Prunus amygdalus) ve P.persica gibi meyve ağaçlarının ve Clematis sp. ve Calycotoma villosa gibi çalıların çiçeklerinde görülmüştür (Çizelge 3). 
Th.tabaci çok değişik bitki türlerinde, fakat genellikle az sayılarda görülmekle birlikte bazı hıyar ve kabak seralarında oldukça, hemen bütün soğan, sarımsak ve pırasa yetiştirilen alanlarda ise çok yoğun olarak tespit edilmiştir. Son üç kültür bitkisinde ciddi zararlı durumundadır.
T a. meridionalis Şubatın ikinci yarısına kadar 1-2'lik sayılar halinde çeşitli bitki türleri üzerinde tespit edilmiş, bu tarihten itibaren sıklık ue sayı bakımından artış göstermiştir.
Ta.annulatus, Euphorbia spp'e M.fuscus ise Raphanus spp'e özelleşmiş türler olarak konukçularıyla birlikte ortaya çıkmış ve varlıklarını sürdürmüşlerdir.
Şubatın ikinci yarısından sonra sıklık ve sayı bakımından eğilimi değişmeyen iki tür Th.major ve M.fuscus'un nispeten serin şartları tercih ettikleri, Th.tabaci'nin yıl boyunca uarlığını sürdürmek suretiyle geniş bir iklim şartları yelpazesine hoşgörülü olduğu yukarıda konukçularla ilgili açıklamaları da gözardı etmemek şartıyla söylenebilir. Tespit edilen türlerden Rhipidothrips brumeus, Aeolothrips ericae, A.gloriosus, Ceratothrips anatolicus, Oxythrips ajugae, Ta.inconsequens, Th.minutissinus, Neohegeria sp. yalnız Şubatta, Frankliniella tenuicornis ue Th.angusticeps yalnız Aralıkta, Anaphothrips alternans yalnız Ocakta görülmüştür. Bunlar ve Aralık ve Şubatta görülüp de Ocakta görülmeyen F.intonsa'nın durumu çok az sayılarda temsil edilmiş olmaları dolayısıyla belirgin değildir. Ancak son iki tür hariç diğerlerinin zorlu kış dönemlerinde ortaya çıkmadıklarını söylemek mümkündür.
Rhipidothrips brunneus ve Anaphothrips alternans Türkiye'de ilk defa kaydedilmektedir.

Keywords

Thysanoptera, Akdeniz, Antalya

Thysanoptera in a Coastal Mediterranean Winter

Abstract

The Thysanoptera species present actively during the winter months in Antalya province which has a coast of about 600 km on western Mediterranean of Turkey were studied.
The total number of the species recorded in winter was 17. Five species, Thrips tabaci, Th.major, Taeniothrips meridionalis, Ta.arrulatus and Belanthrips fuscus were found to appear throughout all winter months (December, January and February), Ten species showed up only either in December or February. Two of the species namely Rhipidothrips brunneus and Anaphotlirips altenans are recorded for the first time in Turkey. The ecological status of the species has been discussed so far the findings permitted.

Keywords

Thysanoptera, Mediterranean, Antalya

References

• Priesner, H., 1960. A monograph of the Thysanoptera of the Egyptian Deserts. Cairo, 549 pp + XXI pl.
• zur Strassen, R., 1986. Thysanopteren auf Inseln der Nördlichen Sporaden in der Agais (Griechenland). Senckenbergiana biol. 67(1-3), 85-129.