Administrator Competence in Education

Yıl 2022, Cilt: 1 Sayı: 2, 340 - 361, 28.12.2022

Münir Şahin

Öz

Effective management of schools, which is one of the social institutions where human values and culture are transferred, and where science and knowledge find place for development and application, is important for the future of schools and society. It is possible for schools to be successful with a successful administrator. Educational administrators are expected to have certain competencies in order to be successful. School administrators need to have many competencies defined in technical, conceptual and human dimensions. When it comes to administrator values in school management, it should not be forgotten that the cultural and human values displayed by the administrator are important along with emotional, professional and technical competencies. In this study, which aims to determine the competencies of school administrators, literature review was conducted, and the competencies expected from the 21st century school administrators were tried to be determined in the light of domestic and foreign sources. In this context, it has been seen that there are many competence areas that school administrators are expected to have, and these competence areas are classified as instructional leadership, administrative affairs, relations with the environment, competences related to professional culture, competences for family and community participation, legal and ethical competences and financial competences.

Anahtar Kelimeler

Education administrator competencies,, school administrator, educational administration

Eğitimde Yönetici Yetkinlikleri

Öz

Hammaddesini toplumdan alan ve çıktısını topluma veren, insani değerlerin, kültürün aktarıldığı, bilimin ve bilginin gelişip uygulama alanı bulduğu toplumsal kurumlardan biri olan okulların etkili yönetimleri okulların ve toplumun geleceği için önemlidir. Başarılı bir yönetici ile okulların başarılı olması mümkündür. Eğitim yöneticilerini başarılı olabilmeleri için bazı yetkinliklere sahip olmaları beklenmektedir. Okul yöneticilerinin teknik, kavramsal ve insani boyutta tanımlanmış birçok yeterliliğe sahip olması gerekmektedir. Okul yönetiminde yönetici değerleri söz konusu olduğunda duygusal, mesleki ve teknik yeterliliklerle birlikte yöneticinin sergilediği kültürel ve insani değerlerin önemli olduğu unutulmamalıdır. Okul yöneticisi yetkinliklerini belirlemeyi amaçlayan bu çalışmada literatür taraması yapılarak, yerli ve yabancı kaynaklar ışığında, 21.yüzyıl okul yöneticilerinden beklenen yetkinler belirlenmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda okul yöneticilerinin sahip olması beklenen birçok yetkinlik alının olduğu görülmüş ve bu yetkinlik alanları öğretim liderliği, yönetim işleri, çevre ile ilişkiler, mesleki kültüre ilişkin yetkinler, aile ve toplum katılımına yönelik yetkinler, yasal ve etik yetkinlikler ve mali yetkinlikler olarak sınıflandırılmıştır. Anahtar Kelimeler: Eğitim yöneticisi yetkinlikleri, okul yöneticisi, eğitim yönetimi

Anahtar Kelimeler

Eğitim yöneticisi yetkinlikleri, okul yöneticisi, eğitim yönetimi

Kaynakça

• Açıkalın, A. (1977). Milli eğitim müdürlerinin yeterlikleri [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Açıkalın, A., Şişman, M. ve Turan, S. (2011). Bir insan olarak okul müdürü. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Ağaoğlu, E., Altınkurt, Y., Yılmaz, K. ve Karaköse, T. (2012). Okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin okul yöneticilerinin ve öğretmenlerin görüşlerinin (Kütahya ili). Eğitim ve Bilim, 37(164), 159-175. http://egitimvebilim.ted.org.tr/index.php/EB/article/view/715/371
• Akçay, C. ve Başar, M. A. (2004). İlköğretim okulu müdürlerinin yönetsel görevlere ayırdıkları zaman ve bunları önemli görme dereceleri Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 10 (38), 170–197. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10359/126821
• Altıntaş, H. (2002). Sanal bürokrasiden e-devlete teorik yaklaşımlar, I. Ulusal Bilgi Ekonomi ve Yönetim Kongresi, Kocaeli Üniversitesi, İİBF Yayını, İzmit.
• Arslan, G. ve Küçüker, E. (2016). Okul müdürlerinin planlama etkinlikleri ve stratejik planlamada karşılaşılan sorunlar. Kastamonu Eğitim Dergisi 24(2), 839-856. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kefdergi/issue/22590/241300
• Aslanargun, E. (2012). Okul müdürlerinin atanmaları sürecinde idari yargı kararları ve öne çıkan değerler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 18(3), 347-376. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10323/126578
• Balyer, A. (2016). School principals’ administrative competency: Teachers’ views. Journal of Educational Research, 1(1), 16-36.https://dergipark.org.tr/tr/pub/yjer/issue/65845/1025826
• Baran, H. (2015). Eğitim yönetimi, teftişi, planlaması ve ekonomisi lisansüstü programının okul yöneticisi yeterlikleri bağlamında incelenmesi [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Osmangazi Üniversitesi.
• Barrett, A., & Beeson, J. (2002). Develop leaders for 2010. The Conference Board of Canada.
• Başaran, İ.E. (1982). Örgütsel davranış̧. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Başaran, I. (1996). Eğitim yönetimi. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Bayrakçı, M. (2007). Türkiye’de eğitim yönetimi bilgi sistemleri ve uygulamada karşılaşılan sorunlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 51, 395-420. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/108309
• Bergstrom, E. J. (2012). A comparison of the leadership competencies of leaders in manufacturing,hospitals, and community banking industries in the State of Pennsylvania [Unpublished disertation]. ProQuest Dissertations and Theses database.
• Bursalıoğlu, Z. (1981). Eğitim yöneticisinin yeterlikleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.
• Bursalıoğlu, Z. (1991). Eğitimde yenileşme ve demokratik liderlik. Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 24(2), 669-674. https://doi.org/10.1501/Egifak_0000000688
• Bush, T. (2007). Educational leadership and management: Theory, policy, and practice. South African Journal of Education, 27(3), 391– 406. https://files.eric.ed.gov/fulltext/EJ1150205.pdf
• Çalık, C. ve Şehitoğlu, E.T. (2006). Okul müdürlerinin insan kaynakları yönetimi işlevini yerine getirebilme yeterlikleri. Milli Eğitim, 35(170), 2006, 94–111. https://dergipark.org.tr/tr/pub/milliegitim/issue/36942/422508
• Çelikten, M. (2004). Bir okul müdürünün günlüğü. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 14(1), 123 135. https://bit.ly/3Fh2TGr
• Colins, J. (2001). Good to great (L. Cinemre, Çev.). Boyner.
• Dönmez, B. (2002). Müfettiş, okul müdürü ve öğretmen algılarına göre ilköğretim okulu müdürlerinin yeterlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 29(29), 27-45. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10368/126898
• Dubois, D. D., & Rothwell, W. J. (2004). Competency-based human resource management. Davies-Black.
• Eichinger, R. W., & Lombardo, M. M. (2003). Knowledge summary series: 360-degree assessment. Human Resource Planning, 26(4), 34-44.
• Erçetin, Ş. Ş., & Eriçok, B. (2016). Yayınlarda yer alan okul yöneticilerinin yeterliklerinin analizi (Ulakbim 2004-2016). Electronic Turkish Studies, 11(14). http://dx.doi.org/10.7827/TurkishStudies.9696
• Erdoğan, İ. (2010). Eğitim ve okul yönetimi. Alfa Yayıncılık.
• Gratton, L. (2011). The end of the middle manager. Harvard Business Review, 89(4), 36-47. https://hbr.org/2011/01/column-the-end-of-the-middle-manager
• Gümüşeli, A. İ. (2001). Çağdaş okul müdürlerinin liderlik alanları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi,7(28), 531-548. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10369/126911
• Hale, E. L., & Moorman, H. N. (2003). Preparing school principals: A national perspective on policy and program innovations. Institute for Educational Leadership. Education Research Council, Edwardsville, Illinois.
• Hatcher, T. (2004). Environmental ethics as an alternative for evaluation theory in for profit business context. Evaluation and Program Planning, 27 (3), 357 – 363. https://doi.org/10.1016/j.evalprogplan.2004.04.009
• Helvacı, M. A. (2010). İlköğretim okulu yöneticilerinin etik liderlik davranışı gösterme düzeyleri. Zeitschrift für die Welt der Türken Journal of World of Turks, 2 (1), 391-410. https://www.dieweltdertuerken.org/index.php/ZfWT/article/view/108
• Hoy, W. K., ve Miskel, C. K. (2010). Eğitim yönetimi, teori, araştırma ve uygulama. (Çev. Ed. Selahattin Turan). Nobel Yayınları.
• Kaya, Y. K. (1993). Eğitim yönetimi, kuram ve Türkiye’deki uygulamalar. Set Ofset Matbaacılık Ltd.
• King, A. W., Fowler, S. W., & Zeithaml, C. P. (2001). Managing organizational competencies or ompetitive advantage: The middle-management edge. The Academy of Management Executive, 15(2), 95-106. https://doi.org/10.5465/ame.2001.4614966
• Koontz, H., & Eincrich, H. (1998). Management. McGraw-Hill.
• Kouznes, J. M., & Posner, B. Z. (2011). Credibility: How leaders gain and lose it? Why people demand it? John Wiley & Sons Inc.
• Martin, J., & Schmidt, C. (2010). How to keep your top talent. Harvard Business Review, 88(5), 54-61.
• MEB (2000a). Ortaöğretim Kurumları Yönetmeliği. https://bit.ly/3UKPtrT
• MEB (2000b). Milli eğitim bakanlığı ilköğretim okulları müdürlüğü görev tanımı. Tebliğler Dergisi, 2508.
• MEB, (2018). 2023 Eğitim vizyonu. Millî Eğitim Bakanlığı. https://bit.ly/3Y6ZaUr
• Menteşe, S. (2021). School principals’ levels of administrative competences based on the perceptions of principals and teachers. The European Educational Researcher, 4(1), 43–62. https://doi.org/10.31757/euer.413
• Morical, K. E. (1999). A product review: 360 assessments. Training & Development, 53(4), 43-47. https://bit.ly/3hdJZrY
• Nomnian, S., & Arphattananon, T. (2018). School administrators’ competencies for effective English language teaching and learning in Thai government primary schools. IAFOR Journal of Education, 6(2), 51-69. https://doi.org/10.22492/ije.6.2.04
• O’brien, J. A. (1990). Management information systems–A Managerial end user perspective. Richard D. Irwin, Inc.
• Önder, E. ve Küpeli, B. (2017). Ortaöğretim okul yöneticilerinin yeterliklerine ilişkin öğretmen ve yönetici görüşlerinin (Burdur Örneği) International Journal of Eurasia Social Sciences, 8(30), 1564 1581. https://cutt.ly/W1Dewd7
• Özdemir, S. Sezgin, F., & Kılıç, D.Ö. (2015). School administrators’ leadership competencies according to the views of school administrators and teachers. Education and Science, 40(177), 365-383). https://doi.org/10.15390/EB.2015.3717
• PRAC (2021). Guidelines for the preparation of administrative leaders: Proffessional standards and indicators for administrative leadership. Massachusetts Departmentof Elementary & Secondary Education.
• Prasertcharoensuk, T.& Promprakone, D. (2014). Relationship between administrators' competencies and internal quality assurance, Procedia Social and Behavioral Sciences, 116, 808-814. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2014.01.302
• Sezer, Ş. ve Akan, D. (2018). Okul müdürlerinin yönetsel özellikleri, kültüre bağlı yönetsel değerleri ve kendilerinden beklenen evrensel liderlik değerleri. Ordu Üniversitesi Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 8(3), 729-737. https://dergipark.org.tr/tr/download/articlefile/582426
• Sevinç̧, N. (2017). Okul yöneticilerinin yönetsel deneyimlerinin yöneticilerin yeterlikleri ve entelektüel liderliği üzerindeki etkisi [Yayımlanmamış doktora tezi]. On sekiz Mart Üniversitesi.
• Stronge, J. (1993). Defining the principalship: Instructional leader as middle manager, NASSP Bulletin, 77(553), 1–7 https://doi.org/10.1177/019263659307755
• Şahin, M. (2017). Okulun çevre unsuru olarak sosyal medyaya ilişkin yönetici, öğretmen ve veli görüşleri [Yayımlanmamış doktora tezi]. İnönü Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü.
• Şahin, M. (2021). Social media in the eye of parents, Education Quarterly Reviews, 4(3), 169-183. https://doi.org/ 10.31014/aior.1993.04.03.328
• Şahin, M. (2022). The importance of team leadership in education, (Ed. Mustafa Kahyaoğlu) Multidisciplinary Perspectives in Educational and Social Sciences II. İKSAD Publishing House.
• Şişman, M. (2000). Öğretmenlik mesleğine giriş̧. Pegem Akademi Yayınları.
• Şişman, M. (2010). Türk eğitim sistemi ve okul yönetimi. Pegem Akademi Yayıncılık.
• Tanrıöğen, A. (1988). Okul yöneticilerinin etkililiği ile öğretmen morali arasındaki ilişkiler. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Hacettepe Üniversitesi.
• Teyfur, M. (2000). İlköğretim Okulları ve Yönetici Yetiştirme Sorunu. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 168-177. https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/114924
• Torlak, Ö. (2007). Yönetimde ahlak ve sorumluluklar. Eğitime Bakış̧, 3(8), 34-40. https://dergipark.org.tr/tr/pub/kuey/issue/10323/126578
• Türemen, F. ve Kolay, Y. (2003). İlköğretim okulu yöneticilerinin sahip olması gereken yeterlikler. Milli Eğitim Dergisi, 160(03.07). https://dhgm.meb.gov.tr/yayimlar/dergiler/Milli_Egitim_Dergisi/160/toremen-kolay.htm
• Trail, K. (2000). Taking the lead: The role of the principal in school reform. Connections, 1(4), 1-8. https://files.eric.ed.gov/fulltext/ED451604.pdf
• Wang, W. C., & Lin, C. H. (2011). Types of competitive advantage and analysis. International Journal of Business and Management, 6(5), 100-104. https://doi.org/10.5539/ijbm.v6n5p100
• Weber, J. (1996). Leading the instructional programme. In S. Smith & P. Piele (eds.), School leadership, 253–278. Clearinghouse Educational Management.
• Yavuz, M. (2006). İlköğretim okulu müdürlerinden beklenen roller ve karşılanma düzeyleri. [Yayımlanmamış doktora tezi]. Konya Selçuk Üniversitesi.
• Yıldırım, N. (2007). İlköğretim okul müdürlerinin yeterlilikleri ile öğrenme stillerine ilişkin bir araştırma (Tokat ili örneği) [Yayımlanmamış doktora tezi]. İnönü Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
• Yıldırım, N. ve Aslan, B. (2008). İlköğretim okulu müdürlerinin yeterlikleri ile öğrenme stillerine ilişkin bir araştırma (Tokat ili örneği). Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 7(24), 238–255. https://dergipark.org.tr/tr/pub/esosder/issue/6138/82350