Erzurum Ekolojik Kosullarinda Bazi Patates (Solanum tuberosum L.) Çesitlerinin Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Year 2008, Volume: 15 Issue: 2, 33 - 39, 23.03.2012

Zühal Kavurmacı Taşkın Polat Erdoğan Öztürk Zühal Kavurmacı Kemalettin Kara

Abstract

Bu çalisma; Erzurum ekolojik sartlarinda adaptasyona alinan 12 patates çesidinin
bazi kalite özelliklerini tespit etmek amaciyla yapilmistir. Çalisma, tesadüf bloklari deneme
desenine göre 3 tekrarlamali olarak yürütülmüstür. Arastirmada; özgül agirlik, kuru
madde, nisasta ve protein oranlari ile cips verimligi ve cipsin yag çekme orani incelenmistir.
Arastirma sonucunda elde edilen iki yilin ortalamalarina göre; çesitlerin özgül
agirligi 1.067-1.092, kuru madde orani % 18.14-26.10, nisasta orani % 11.32-16.38,
protein orani % 10.42-12.28, cips verimliligi % 31.44-38.78 ve cipsin yag çekme orani
% 32.47-38.72 arasinda degismistir. En fazla özgül agirlik (1.092), kuru madde
(%26.10), nisasta orani (%16.38) ve cips verimliligi (%38.78) Lady Rosetta, protein
orani (%12.28) Posof ve cipsin yag çekme orani ise (%38.72) Marfona çesitlerinden elde
edilmistir. En az yag çekme orani Lady Rosetta çesidinde (%32.47) tespit edilmistir.
Sonuç olarak, incelenen karakterler yönünden Lady Rosetta, Desire ve Hermes çesitleri
Erzurum ekolojisi için önerilebilecek çesitlerdir.

Keywords

Patates, çesit, adaptasyon, kalite

References

• Anonim, 1993. Tarim ve Köyisleri Bakanligi Tarimsal Üretim ve Gelistirme Genel Müdürlügü, Ankara.
• Anonim, 1997. Nigde Patates Arastirma Enstitüsü Müdürlügü yillik arastirma raporlari.
• Anonim, 1998. Nigde Patates Arastirma Enstitüsü Müdürlügü yillik arastirma raporlari.
• Anonim, 2000. Nigde Patates Arastirma Enstitüsü Müdürlügü yillik arastirma raporlari.
• Anonim, 2006. Meieoroloji Bölge Müdürlügü, Erzurum.
• Anonim, 2008. The European Cultivated Potato Databes (www. europotato.org)
• Arioglu, H.H., 1986. Çukurova Turfanda Patates Yetistiriciliginde Farkli Kökenli Pata . tes Çesitlerinin Verim ve Tarimsal Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerinde Bir Arastirma. DOGA, Tr. Tar. Or. D., LO(2) : 141-148.
• Arslan, B ve Kevseroglu, K., 1991. Bitki sikliginin bazi patates (Solanum tuberosum L.) çesitlerinin verimi ve önemli özelliklerine etkileri. Yüzüncü Yil Üniv. Ziraat Fak. Der. 1/3,89-111.
• Çaliskan, M. E., Mert, M., Günel, E., Sarihan, E., 2000. Farkli olgunlasma grubuna giren bazi patates çesitlerinin Hatayekolojik kosullarinda büyüme analizi ve yumru verimlerinin belirlenmesi. ILUlusal Patates Kongresi, 28-30 Haziran Erzurum, 263-271.
• Didin, M. ve Fenercioglu, H., 1999. Nevsehir-Nigde Yöresinde YetistIrilen Farkli Pata tes Çesitlerinin Bazi Fiziksel ve Kimyasal Özelliklerinin Belirlenmesi Üzerine Bir Arastirma. II. Ulusal Patates Kongresi, 28-30 Haziran, s: 273-283, Erzurum.
• Dijokic, A., Susic, S., Vasiljevic, Z., Djekic, R. and Dimitrijevic, R., 1998. New Dutch Potato Variety Study in Agro-Ecological Conditions of Dragacevo-Kaona. Filed Crops AbstractVol:68, No: 10.
• Dean, B.B. 1994. Managing The Potato Production System. Food Products Pres, USA, 59-61.
• Er, C ve Uranbey, S., 1998. Nisasta ve Seker Bitkileri. Ankara Üniversitesi Ziraat Fak. Ders Kitabi, Yay. No: 1504, Ankara.
• Glendinning, D.R., 1983. Poatato introduction and breeding up to the early 20th Cen tury. New Phytol., 94:497-505.
• Güler, A ve Kolsarici, Ö., i995. Farkli lokasyonlarda yetistirilen degisik olumlu bazi patates çesitlerinde (Solanum tuberosum L.) yüksekligin morfolojik fizyolojik, verim ve kalite özelliklerine etkisi. Tr. J. of Agriculture and Forestry (19) 383389.
• Günel, E., Çaliskan, M.E., Yigitbasi, S. 2002. Hatay yöresi turfanda patates yetistirici liginde farkli hasat tarihlerinin yumru verimi ve ürünün ekonomik degeri üzeri ne etkileri. III. Ulusal Patates Kongresi, 23-27 Eylül, Izmir, s. 193-207.
• Incekara, F., 1973. Endüstri Bitkileri ve islahi. Cilt 3, Nisasta, Seker Bitkileri ve islahi. , Ege Üniv. Matbaasi, Yay. No: 101, Izmir.
• Incekara, F. ve Çaliskan, c., 1980. Farkli dikim periyotlarinin bazi patates çesitlerinde fizyolojisi, verim ve kaliteye etkisi. Türkiye i. Patates Kongresi Tebligleri. s.85-1 O1. Ankara.
• Kacar, B., 1972. Bitki ve Topragin Kimyasal Analizleri II. Bitki Analizleri. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. 113.
• Kadaster, tE., 1960. Zirai Kimya Tatbikati. Birinci Kitap,Yem Bitkileri. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. 113.
• Kara, K., 1996. Degisik sürelerde depolanan patates çesitlerinin bazi özellikleri üzerine bir arastirma. Gida, 21 :215-225.
• Kara, K., E. Günel ve E. Oral, 1986. Erzurum Ekolojik Kosullarinda Bazi Patates Çesitlerinin Verim ve Adaptasyonu. Atatürk Üni. Ziraat Fakültesi Dergisi, 17 (L-4): 53-67.
• Karadogan, T., 1994. Bazi Patates Çesitlerinin Cips ve Parinak (Kizarmis) Patates Kali tesi Üzerinde Bir Arastirma. Atatürk Üni. Zir. Fak. Der. 25(l), 30-38. 38~ ~39 Erzurum Ekolojik Kosullannda Bazi Patates (Solanum tuberosum L.) Çesitlerinin Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi
• Karadogan T, Günel E., 1992. Bazi patates çesitlerin Erzurum ekolojik kosullarina adaptasyonu ile verim ve verim unsurlari üzerine bir arastirma. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Der. 23 (i): 1-15, Erzurum.
• Lisinska, G. and Leszczynski, W., 1989. Potato tubers as a row material for processing and nutrition. In Poatato Science and Tecnology Edited by G. Lisinska and W.
• Leszczynski,. Department of Food Technology, Agricultural Academy, Wroclaw, Poland.
• Oral, E., 1979. Endüstri Bitkileri I. Nisasta ve Seker Bitkilerinin Yetistirilis Teknigi. Ders Notlari. Atatürk Üniv. Ziraat Fak. Tarla Bit. BöL.,Erzurum.
• Pehluvan, M., A.M. Kumlay, C. Kaya, E. Tozlu, T. Dizikisa ve M. Okçu, 2006. Bazi Patates Çesitlerinin Erzurum-Pasinler Ekolojik Kosullarina Uyumu. iv. Ulusal patates Kongresi, 06-08 Eylül, s: 98-102, Nigde
• Tekalign, T., P.S. Hammes. 2005. Growth and Productivity of Potato as Influenced By Cultuvar and Reproductive Growth: II. Growth Analysis, Tuber Yield and Qua lity. Scentia Horticulturae, 105:29-44.
• Sezen, Y., 1995. Gübreler ve Gübreleme ders Notlari, Atatürk Ün iv. Ziraat Fak. Toprak Bölümü, Erzurum.
• Sehirali, S. ve M. Özgen, 1986. Bitki islahi. Ankara Üniv. Ziraat Fak. Yay. No: 172, Ankara.
• Senol, S., 1970. Erzurum sartlarinda bitki sikligi ve tohum agirliginin patateste verim ve diger bazi özelliklerine etkisi. Ayyildiz matbaasi, Ankara.
• Senol, S., 197 i. Erzurum Ekolojik Sartlari Altinda Yerli ve Yabanci Önemli Bazi Patates Çesitleri Üzerinde Arastirmalar. Atatürk Üniv. Yayinlari No:83, Ziraat Fakülte si Yayinlari No: 30, Arastirma Serisi: 10, Erzurum, 117.
• Senol, S., 1973. Patates Muhafazasinda Sicaklik, Müddet, Yumru Özgül Agirligi ve Çesit Özelliginin Yumruda Kuru Madde ve Cips Kalitesine Etkisi. Atatürk Üniv. Yay. No: 159, Zir. Fak. Yay. No:76, Arastirma No:49, Ankara.
• Yildiz, N., 1994. Arastirma Deneme Metodlari. II. Baski. Atatürk Üniversitesi Zir. Fak. Yay., No: 697, Erzurum.
• Yilmaz, H.A. ve Güiiüoglu., L, 2002. Harran ovasi kosullarinda yetistirilen kimi patates çesitlerinin tarimsal ve bazi kalite özellikleri üzerinde bir arastirma. III. Ulusal Patates Kongresi, Bornova, Izmir, 179- 192.